Silny ból w klatce piersiowej i gorączka? To może być diabelska grypa. Poznaj objawy i przebieg choroby bornholmskiej

Choroba bornholmska, zwana także diabelską grypą lub diabelskim uściskiem, a także nagminną pleurodynią, to infekcja wirusowa o przebiegu grypopodobnym. Pierwsze wzmianki o tym schorzeniu pojawiły się już w 1874 roku, kiedy Jøn Constant Finsen zaobserwował w Islandii dwa wybuchy epidemii choroby, którą nazwał reumatyzmem mięśni klatki piersiowej lub pleurodynią.

Przez kolejne lata ogniska choroby odnotowywano w Norwegii i Ameryce Północnej. W 1930 r. dr Ernst Sylvest, podczas wakacji na wyspie Bornholm w Danii, był świadkiem zachorowania 23 rybaków na zapalenie mięśni brzucha. Opublikował pracę na ten temat i nadał przypadłości nazwę choroby bornholmskiej. W 1950 r. ustalono, że czynnikiem wywołującym bolesne dolegliwości w obebie klatki piersiowej i górnych partii brzucha jest wirus Coxsackie B1.

Zobacz również: Masz grypę? Zadzwoń po receptę. Ministerstwo Zdrowia zachęca do korzystania z Teleplatformy Pierwszego Kontaktu. Sprawdź, jak ona działa

Choroba bornholmska charakteryzuje się nagłym wystąpieniem bólu w dolnej części klatki piersiowej lub nadbrzuszu (pleurodynia) spowodowanym zapaleniem mięśni międzyżebrowych. Dolegliwości nasilają się podczas ruchu. Towarzyszy im często ogólne złe samopoczucie, ból głowy, gorączka i ból gardła.

Diabelska grypa wywoływana jest przez najczęściej przez wirusy Coxsackie B (koksakiwirusy), rzadziej przez inne enterowirusy. Wirusy te mogą także wywoływać zakaźne zapalenie mięśnia sercowego, zakaźne zapalenie osierdzia i wieloukładową chorobę noworodków. Coxsackie A odpowiedzialne są z kolei za wywoływanie choroby bostońskiej, tzw. bostonki oraz m.in. ostrego krwotocznego zapalenia spojówek, biegunki niemowląt oraz niezakaźnego zapalenia opon mózgowych.

Wirusy te przenoszone są drogą fekalno-oralną i są wysoce zaraźliwe, ponieważ czas wydalania ich z organizmu to aż 6 tygodni. Można się nim zarazić m.in. przez:

• kontakt z wydzielinami z nosa lub ust chorego,
• kontakt z odchodami osoby zakażonej,
• jedzenie lub picie skażonej żywności,
• dotkanie skażonych przedmiotów, a następnie dotkanie ust.

Okres wylegania – od momentu zakażenia do wystąpienia objawów – trwa zazwyczaj 4 dni.

U niektórych pacjentów przebieg zakażenia ogranicza się do łagodnej gorączki lub objawów grypopodobnych. U innych rozwija się pełna infekcja z pleurodynią i kaszlem. Choroba występuje częściej u młodych dorosłych i u dzieci, ale zapadają na nią także osoby dojrzałe. Ból w klatce piersiowej i nadbrzuszu opisywany jest jako silny, ostry lub opłucnowy. Pojawia się w napadach, które mogą trwać od 15 nawet do 30 minut.

Choroba nie trwa długo – zazwyczaj od 2 do 4 dób, ale w ciągu kolejnych kilku tygodni może dochodzić do okresowych nawrotów dolegliwości. Wśród bardzo rzadkich powikłań mogących mieć związek z diabelską grypą wymienia się:

• zapalenie osierdzia lub mięśnia sercowego,
• tachykardię,
• zapalenie opon mózgowych.

Najbardziej narażone na powikłania są małe dzieci, w szczególności noworodki. Dlatego jeśli podejrzewa się, że mogły mieć kontakt z wirusem zalecane jest leczenie immunoglobuliną. Lek podaje się dożylnie, a zawiera on przeciwciała, które pomagają organizmowi zwalczać infekcje. Nie chronią przed zakażeniem, ale mogą złagodzić przebieg choroby i/lub zapobiec ewentualnym powikłaniom.

U pozostałych pacjentów stosuje się typowe leczenie objawowe – kombinację leków przeciwbólowych i niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) lub inhibitorów cyklooksygenazy-2 (COX-2). Można także stosować miejscowo ciepłe kompresy, aby ulżyć w miejscu bolesnego ucisku. U niektórych pacjentów może sprawdzić się zastosowanie elastycznego pasa żebrowego.

Każdy silny ból pojawiający się klatce piersiowej powinien zostać niezwłocznie skonsultowany ze specjalistą, ponieważ może mieć związek z wystąpieniem poważnej choroby, np. zatoru płucnego czy zawału serca.

Źródła:

• Bornholm disease Science Direct
• Bornholm disease EM Doctors
• Bornholm disease Life in the fastlane