Serum z witaminą C – efekty i zasady stosowania. Jaki kosmetyk wybrać i na co zwrócić uwagę w jego składzie?

Serum z witaminą C jako główny składnik aktywny zawiera zgodnie z nazwą wit. C, czyli kwas askorbinowy (inaczej askorbowy). Jest to związek rozpuszczalny w wodzie, będący silnym antyoksydantem. Oznacza to, że przeciwdziała niszczącemu działaniu wolnych rodników na komórki, które polega na utlenianiu związków zawartych w ich strukturach.

Nadmiar wolnych rodników może uszkadzać nie tylko struktury lipidowe, białkowe i zawierające informacje genetyczne, ale też zmieniać metabolizm komórek i zakłócać procesy odbudowy tkanek. W efekcie skóra szybciej się starzeje, staje się mniej elastyczna i bardziej podatna na powstawanie trwałych uszkodzeń, w wyniku których pojawiają się zmarszczki.

Witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu i elastyny – głównych białek budujących skórę. Dodatkowo stymuluje produkcję ceramidów, czyli związków tłuszczowych będących spoiwem komórek rogowych naskórka. W ten sposób pomaga uszczelnić warstwę ochronną skóry, chroniąc ją zarówno przez niekorzystnymi związkami chemicznymi, jak i nadmierną utratą wilgoci.

Stosowana w serum witamina C hamuje produkcję melaniny, czyli barwnika skóry. W ten sposób zapobiega jego nadmiernemu i nierównomiernemu gromadzeniu się w komórkach i powstawaniu przebarwień takich jak piegi, plamy słoneczne (inaczej wątrobowe) czy melazma. Pomaga rozjaśniać nie tylko przebarwienia, jak również ciemne „podkówki” pod oczami.

Ponadto, dzięki właściwościom przeciwzapalnym (hamuje wydzielania prozapalnych cytokin) i przyspieszającym metabolizm komórkowy, zawierające ją serum ułatwia gojenie się wyprysków, drobnych uszkodzeń skóry, a nawet jej podrażnień i zaczerwienienia.

Serum z witaminą C pomaga ograniczyć niszczycielski wpływ wolnych rodników na skórę, a także stymulować procesy odnowy komórek. Badania kliniczne pokazują, że stosowanie serum z witaminą C nie tylko przywraca skórze jędrność i spłyca istniejące już zmarszczki, ale także pozwala ją wygładzić oraz poprawić jej koloryt, a nawet nawilżenie (tak działa forma fosforan magnezowy askorbylu, MAP).

Dobre serum z witaminą C rozświetla oraz pomaga ujędrnić uelastycznić skórę, zapewniając jednocześnie ochronę przed niszczącymi czynnikami. Z tego powodu jest polecane osobom z cerą dojrzałą, zarówno z pierwszymi, jak i bardziej widocznymi oznakami starzenia.

Kosmetyk taki jest też pomocny przy problemach z trądzikiem młodzieńczym i różowatym – pomaga nie tylko wyciszyć stan zapalny, ale też rozjaśniać potrądzikowe przebarwienia na cerze.

Serum z witaminą C to również dobry wybór dla:

• osób z cerą zmęczoną, niedotlenioną, ziemistą w kolorze i plamami barwnikowymi
• osób ze skórą naczynkową, a często również suchą.

Nie znaczy to wcale, że serum z witaminą C nie nadaje się dla osób bez problemów dermatologicznych. Jest to świetny wybór dla cery zdrowej, a także młodej – u takich użytkowników zadziała ochronnie i pomoże spowolnić nieuchronny proces starzenia się skóry.

Warto też wiedzieć, że serum z witaminą C pomaga też zredukować rozstępy, gdy jest stosowane wraz z preparatem zawierającym 20 procent kwasu glikolowego. Efekty są widoczne już po ok. miesiącu.

Choć witamina C dodawana jest do kosmetyków takich jak kremy i balsamy, serum zawiera tę substancję w większym stężeniu, co czyni je efektywniejszym w działaniu. Niestety, w większości kosmetyków witaminy C jest jej za mało albo jest ona zbyt słabej jakości, żeby działać skutecznie.

Skuteczność działania witaminy C osiąga szczyt przy poziomie 20 procent, a później spada. Większa ilość nie tylko nie działa efektywniej, ale też podrażnia skórę. Takie stężenia stosuje się w celu złuszczania naskórka.

Dobre serum z witaminą C powinno zawierać co najmniej 8 proc. tego związku, a najlepiej 10-15 procent. Efektywność kosmetyku zależy też jednak od jego formy – niektóre działają bowiem już przy poziomie 1-3 procent.

Do najczęściej stosowanych kosmetycznych form witaminy C należą:

• Kwas L-askorbinowy – to aktywna biologicznie forma witaminy C – przeciwieństwie do kwasu D-askorbinowego. Oznaczany jest jako Ascorbic acid. To najtańsza, ale też najbardziej nietrwała, ponieważ rozkłada się pod wpływem światła. Częściej też podrażnia skórę niż inne formy związku.
• fosforan magnezowy askorbylu (MAP) – związek wymieniany na opakowaniu jako Magnesium ascorbyl phosphate jest najbardziej trwałą formą witaminy C i najrzadziej wywołującą podrażnienia. Sól magnezowa fosforanu askorbylu jest polecana dla skóry wrażliwej oraz suchej. W kosmetykach stosuje się też sól sodową (fosforan sodowy askorbylu, SAP), która ma silniejsze działanie antybakteryjne.
• Tetraizopalmitynian askorbylu – jest stosowany w serum typu olejowego i nazywany liposomalną witaminą C. Związek ten występuje w tłuszczu w postaci liposomów, czyli pęcherzyków zawierających w środku fazę wodną (sam kwas askorbinowy to związek rozpuszczalny w wodzie). Dzięki temu jest bardzo stabilny chemicznie. Składnik oznacza się jako Tetrahexyldecyl ascorbate (THDA). Jego działanie jest wolniejsze niż rozpuszczalnych w wodzie form kwasu askorbinowego. Aby zobaczyć wyraźne efekty w postaci poprawy kolorytu cery oraz zwiększenia elastyczności skór,y należy stosować je regularnie przez około miesiąc. Serum z witaminą C w postaci olejku powinno zawierać 3-10 procent kwasu askorbinowego, choć jest skuteczne już przy poziomie 1-3 procent.
• Etylowany kwas askorbinowy – związek o nazwie 3-O etylowy kwas askorbinowy (Ethyl ascorbic acid) jest dość stabilną, rozpuszczalną w wodzie witaminą C. Jej stężenie w produkcie powinno wynosić przynajmniej 10 procent.
• Palmitynian askorbylu – Ascorbyl palmitate to forma rozpuszczalna w tłuszczach, nieco mniej stabilna niż THDA i bez tak dużej aktywności biologicznej, ale działa łagodniej niż kwas L-askorbinowy.
• Glukozyd askorbylu – witamina C w tej formie (Ascorbyl glucoside) jest stopniowo uwalniana w skórze, co pozwala na jej głębsze wnikanie. Jest też bardziej stabilna w neutralnym środowisku i nie musi być stosowana z substancjami kwasowymi. Tak, jak kwas askorbinowy, może jednak podrażniać skórę.

Witamina C w formach słabo penetrujących naskórek ma lepsze właściwości rozjaśniające, natomiast ta dobrze wnikająca w skórę w większym stopniu stymuluje procesy odnowy komórek

Do form witaminy C o dość dobrej stabilności należą więc tetraizopalmitynian askorbylu, palmitynian askorbylu, glukozyd askorbylu, sól sodową i magnezową fosforanu askorbylu i 3-O etylowy kwas askorbinowy. Choć kosmetyki z ich zawartością kosztują więcej (koszt dobrego serum to zwykle 50-150 zł), zapewniane przez nie efekty są warte inwestycji.

Warto też zwrócić uwagę na inne składniki serum, a także innych kosmetyków, z którymi się je łączy. Niekorzystnie działa obecność odmładzającego niacynamidu (wit. B3), który zmniejsza efektywność działania witaminy C.

Do polecanych składników serum z witaminą C należą kwasy kosmetyczne, m.in. glikolowy, a zwłaszcza kwas ferulowy – silny przeciwutleniacz pochodzenia roślinnego o właściwościach łagodzących. Kwasy pomagają utrzymać odpowiednio niskie pH (najlepiej ok. 3,5), które stabilizuje witaminę C, chroniąc ją przed rozkładem.

Idealnym partnerem jest też witamina E (tokoferole). Dlaczego? Witamina C jako związek rozpuszczalny w wodzie chroni wodną fazę w komórkach, natomiast witamina E jako rozpuszczalna w tłuszczach chroni lipidy i czterokrotnie zwiększa efektywność witaminy C.

Natomiast kombinacja zawierająca 15 proc. wit. C, 1 proc. wit. E i 0,5 proc. kwasu ferulowego może zwiększać efektywność działania witaminy C aż ośmiokrotnie. Jest szczególnie polecana w walce z efektami fotouszkodzeń skóry i może przeciwdziałać przyszłym procesom nowotworowym.

Polecane jest też stosowanie serum z witaminą C w połączeniu z filtrami przeciwsłonecznymi, ponieważ blokują one powstawanie jedynie 55 proc. wolnych rodników, które tworzą się w skórze pod wpływem promieni ultrafioletowych.

W jednym z badań zastosowanie kosmetyku zawierającego 10 proc. witaminy C zmniejszało powstawanie rumienia skóry pod wpływem promieniowania UVB o 52 proc., a oparzenia słonecznego – o 40-60 procent.

Serum z witaminą C najlepiej stosować codziennie, regularnie, optymalnie rano i wieczorem. Nie trzeba robić przerw w jego stosowaniu. Kosmetyk aplikuje się na oczyszczoną skórę. Najlepiej nakładać go na jeszcze wilgotną skórę, zaraz po zastosowaniu toniku lub płynu micelarnego. Następnie należy nałożyć krem nawilżający (witamina C może nieco przesuszać cerę]. Preparat idealnie nadaje się pod makijaż.

Najlepsze efekty zapewnia serum zawierające i stosowane co 8 godzin, co pozwala na utworzenie ochronnej rezerwy witaminy C w skórze. W celu wspomagania jej regeneracji dobrze też nakładać preparat po ekspozycji słonecznej, a nie przed nią.

Witamina C nie tylko ma właściwości antyoksydacyjne, ale też chroni skórę przed wolnymi rodnikami, które powstają pod wpływem promieniowania UV (chroni przed fotostarzeniem się skóry). Nie znaczy to jednak, że stosując serum z witaminą C można zrezygnować z kremów z filtrem przeciwsłonecznym – kosmetyki te uzupełniają swoje działanie.

Serum z witaminą C można stosować bezpiecznie w połączeniu z **

** (pochodną retinolu stosowaną w leczeniu ciężkiego trądziku) oraz innymi antyoksydantami.

W przypadku tego rodzaju kosmetyków warto zwracać szczególną uwagę na datę ich przydatności do użycia i przechowywać go zgodnie z zaleceniami (niektóre preparaty wymagają warunków chłodniczych). Z czasem witamina C ulega utlenianiu i traci swoje właściwości, zmieniając też kolor, przy czym różne formy witaminy C mają odmienną trwałość. Jeśli w produkcie pojawiają się pomarańczowe lub brązowe przebarwienia, warto wymienić go na nowy.

Serum z kwasem L-askorbinowym można przygotować samodzielnie, używając półproduktów – najlepiej surowców kosmetycznych, a nie suplementów diety. W sprzedaży dostępne są nie tylko surowce do przygotowania kosmetyków, ale także bazowe i dodatkowe.

Zmieszanie zwykłego kosmetyku ze spożywczą witaminą C (w żadnym wypadku nie powinna zawierać innych składników niż kwas askorbinowy) może skutkować podrażnieniami skóry. Domowy miks szybko też traci swoje właściwości i może stanowić podłoże do rozwoju drobnoustrojów. Dlatego najlepiej zrobić go w niewielkiej ilości i przed użyciem sprawdzić, jak reaguje na niego skóra.

Witamina C występująca w kosmetykach jest składnikiem skutecznym i bezpiecznym nawet w przypadku przedłużonego stosowania na skórę. Z reguły nie powoduje też je podrażnień, wyjątkiem może być jednak skóra wrażliwa. Serum z witaminą C powinny go jednak używać osoby uczulone na kwas askorbinowy.

W przypadku nadwrażliwości warto wypróbować kosmetyk o niższym stężeniu wit. C, zwłaszcza, jeśli ma być stosowany dwa razy dziennie. Należy też pamiętać też o tym, że alergizują często składniki dodatkowe kosmetyków, dobrze więc stawiać na kosmetyki mające w miarę prosty skład i mniej konserwantów.

Warto pamiętać, że ok. 90 proc. niepożądanych reakcji na kosmetyki to podrażnienia, a tylko w ok. 10 proc. przypadku przyczyną są uczulenia.

Dla bezpieczeństwa stosowanie serum z witaminą C dobrze jest poprzedzić wykonaniemWarto pamiętać, że ok. 90 proc. niepożądanych reakcji na kosmetyki to podrażnienia, a tylko w ok. 10 proc. przypadku przyczyną są uczulenia., nakładając kosmetyk na 24 godziny w wybranym miejscu na skórze, najlepiej nieodsłoniętym tak jak twarz.

Stosowanie serum z witaminą C należy przerwać w przypadku pojawienia się zaczerwienienia lub wysypki.

ZOBACZ: Witamina C w chorobach dziąseł