To babciny środek na przeziębienie, grypę oraz zapalenie płuc. Sprawdź, jak działa pierwiosnek lekarski i jak zrobić napar z pierwiosnków

Pierwiosnek lekarski (Primula veris) to wieloletnia roślina z rodziny pierwiosnkowatych. Powszechnie występuje na terenie całej Europy, lubi tereny wilgotne i wapienne, dlatego najczęściej można ją spotkać na polanach i wzgórzach, w lasach oraz na łąkach, a także w niższych położeniach gór.

Pierwiosnki wyrastają wczesną wiosną i osiągają wysokość maksymalnie 30 cm. Roślina zaczyna kwitnąć już w marcu, a przekwita pod koniec maja. Jej kwiaty charakteryzują się intensywną złocistożółtą barwą, a na każdym płatku występuje jedna pomarańczowa plamka. Niektórzy uważają, że kwiaty swoim zapachem przypominają miód.

Czytaj także: Pokrzywa, która nie parzy? To jasnota biała. Zastosuj na trawienie, bolesne miesiączki i cienie pod oczami. Wypróbuj herbatkę z jasnoty

Według różnych źródeł, roślina ta w przeszłości stanowiła symbol nadziei, kobiecości oraz miłości. Jeszcze do niedawna pierwiosnki lekarskie były pod częściową ochroną gatunkową, jednak od 2014 r. roślina ta nie podlega ochronie. Potocznie na pierwiosnki mówi się także prymulki.

Według dr Henryka Różańskiego, cenionego fitoterapeuty, najlepszym surowcem zielarskim są kwiaty, jednak liście również można spożywać.

Świeże lub suszone kwiaty pierwiosnka lekarskiego często są wykorzystywane do dekoracji ciast, deserów oraz tortów. Jednak te niewielkie płatki stanowią również bardzo cenny surowiec zielarski, który korzystnie wpływa na organizm.

Z publikacji doktora Różańskiego wynika, że pierwiosnek lekarski stanowi znakomite źródło glikozydów fenolowych, kwasu primulowego, saponin trójterpenowych, witaminy C, beta-karotenu, flawonoidów, garbników oraz goryczy.

Saponiny trójteprenowe to związki, które wykazują działanie moczopędne, dzięki czemu w łagodny sposób zmniejszają obrzęki i regulują ciśnienie tętnicze krwi. Natomiast glikozydy fenolowe i flawonoidy wykazują właściwości przeciwutleniające, czyli chroniące komórki i tkanki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych.

Obecne w kwiatach i liściach garbniki to związki o działaniu ściągającym, czyli obkurczającym naczynia krwionośne. Dzięki tym właściwościom spożywanie naparów z ziela pierwiosnków lekarskich zmniejsza uczucie swędzenia i pieczenia skóry, łagodzi podrażnienia, a według niektórych ekspertów medycyny naturalnej – zmniejsza objawy alergii.

Ważnymi i cennym związkiem jest również witamina C, która jako naturalny przeciwutleniacz przyspiesza gojenie się ran, spowalnia proces starzenia się skóry oraz bierze udział w syntezie włókien kolagenowych. Niedobór tej witaminy może powodować szybsze powstawanie zmarszczek oraz osłabienie układu odpornościowego.

Te wszystkie składniki sprawiają, że pierwiosnki lekarskie wykazują działanie:

• przeciwzapalne,
• przeciwbakteryjne,
• moczopędne,
• napotne,
• wykrztuśne,
• przeciwgorączkowe,
• przeciwdrgawkowe,
• odtruwające,
• pobudzające wydzielanie śluzu, śliny, soku żołądkowego i trzustkowego,
• uspokajające.

Fitoterapeuta w swoich publikacjach zaznacza również, że ziele pierwiosnka może przyspieszać przemianę materii, a dzięki temu wspomagać proces odchudzania.

Napar z kwiatów i liści pierwiosnka lekarskiego wspomaga leczenie wielu dolegliwości. Według zwolenników medycyny naturalnej, stosowanie tej rośliny zalecane jest szczególnie w przypadku:

• narażenia na silny stres,
• bezsenności,
• choroby Parkinsona,
• po zawale serca,
• chorób zakaźnych,
• chorób skórnych, w tym egzemy i trądziku,
• przeziębienia,
• grypy,
• gorączki,
• zapalenia układu moczowego,
• stanów zapalnych układu pokarmowego, w tym choroby wrzodowej,
• niestrawności,
• zaparć,
• stłuszczenia wątroby,
• reumatyzmu i artretyzmu.

Dodatkowo z kwiatów i liści można przygotować łagodzący napar do przemywania powiek. Nasączone naparem okłady zmniejszają swędzenie, łzawienie oraz opuchnięcie oczu.

Fitoterapeuta radzi również zastosowanie naparów w przypadku stanów zapalnych narządów płciowych. W takim przypadku należy przygotować nasiadówkę, czyli napar, w którym należy siedzieć przez ok. 30 minut.

Spożywanie kwiatów oraz liści pierwiosnków lekarskich nie powinno wywoływać skutków ubocznych, jednak jedzenie korzeni może być już niebezpieczne i powodować zatrucie. Ze względu na zawartość saponin, spożywanie naparów z korzeni pierwiosnków może wywołać:

• ból głowy,
• nudności,
• wymioty,
• biegunki,
• osłabienie i omdlenia.

Podanie naparów z ziela pierwiosnków lekarskich dzieciom oraz kobietom ciężarnym i karmiącym powinno być najpierw skonsultowane z lekarzem.

Przygotowanie naparu jest niezwykle łatwe i wymaga tylko dwóch składników.

Składniki:

• 1 łyżeczka mieszanki kwiatów i liści pierwiosnka lekarskiego,
• 400 ml wrzącej wody.

Przygotowanie:
Ziele należy zalać wrzącą wodą i parzyć 20 minut pod przykryciem. Następnie miksturę trzeba przecedzić. Tak przygotowany napar warto pić 2-3 razy dziennie po 100 ml-150 ml.

Źródło: Fitoterapia, czyli ziołolecznictwo Fitoterapia