Otyłość możesz leczyć za darmo na NFZ. Jakie warunki musisz spełnić? Sprawdź, jak skorzystać z darmowego programu KOS-BAR

Otyłość dotyczy coraz większej liczby osób na całym świecie. Jest to choroba cywilizacyjna, która według raportu WHO przyczynia się do 200 tys. nowych przypadków raka i 1,2 miliona zgonów rocznie w Europie.

Zobacz: Leczenie otyłości w 2024 r. Nowy program KOS-BMI 30 Plus bez operacji

W Polsce co czwarty Polak jest otyły, a na otyłość olbrzymią choruje już 700 tys. osób. Według badań realizowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny w ramach współpracy z EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności), przeprowadzonych w latach 2019-2020:

• 65,7 proc. mężczyzn i 45,9 proc. kobiet ma nadwagę,
• 15,4 proc. mężczyzn i 15,2 proc. kobiet cierpi na otyłość,
• 0,5 proc. mężczyzn i 0,4 proc. kobiet choruje na otyłość olbrzymią (BMI powyżej 40).

Sprawdź: „Zdrowa” otyłość nie istnieje. Skraca życie bardziej, niż dotąd sądzono! Zobacz, kiedy najbardziej zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu

Warto zdać sobie sprawę z tego, że otyłość jest chorobą przewlekłą, której nie da się wyleczyć stosowanymi przez krótki czas „dietami-cud”. Dodatkowo stosowanie restrykcyjnych diet niskokalorycznych może być wyniszczające dla organizmu i przynosić więcej szkody niż korzyści. Takie diety mogą doprowadzić do znacznych niedoborów witamin i składników odżywczych, a stałe uczucie głodu negatywnie wpływa na samopoczucie. Spadek masy ciała jest tylko chwilowy i po zakończeniu diety zwykle skutkuje efektem jojo, czyli powrotem do wagi sprzed diety, a nawet jej wzrostem.

Czytaj także: Brendan Fraser jako „Wieloryb” wzbudza skrajne emocje. Czy film jest fatfobiczny? Otyłość to poważna choroba, której nie należy lekceważyć

Otyłość bowiem ma tendencję do nawrotów i jest to choroba postępująca, która bez odpowiedniego leczenia może skutkować rozwojem wielu groźnych dla zdrowia i życia chorób takich jak:

• cukrzyca typu 2,
• nadciśnienie tętnicze,
• zaburzenia lipidowe,
• choroba niedokrwienna serca,
• obturacyjny bezdech senny,
• choroba zwyrodnieniowa stawów,
• depresja,
• udar mózgu,
• zawał serca,
• niektóre nowotwory, np. rak jelita grubego czy rak piersi.

Otyłość zaburza również płodność zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn i może być przyczyną problemów z zajściem w ciążę. W wielu przypadkach jest ona także przyczyną niepełnosprawności i niezdolności do pracy.

Sprawdź także: Czy kombucha jest zdrowa? Grzyb herbaciany ma niezwykłe właściwości, ale może być też szkodliwy. Wypróbuj przepis na kombuchę do picia

Leczenie otyłości obniża ryzyko rozwoju tych chorób i dzięki temu przedłuża życie pacjenta oraz znacznie poprawia jego jakość. Z tego powodu należy jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie zwłaszcza u osób cierpiących na otyłość olbrzymią, czyli mających BMI powyżej 40. Warto zdać sobie sprawę, że takie BMI występuje już u osoby o wzroście 170 cm, która waży 115 kg.

Podstawą w leczeniu otyłości jest zmiana stylu życia, zastosowanie wartościowej diety na stałe oraz zwiększenie codziennej aktywności fizycznej. Otyłość olbrzymia może wynikać z predyspozycji genetycznych, ale też z niewłaściwych wyborów dietetycznych i spożywania nadmiernej ilości kalorii w pożywieniu (szczególnie w postaci produktów ultraprzetworzonych). W obu tych przypadkach chory zwykle nie jest w stanie sam sobie poradzić z nadmierną masą ciała.

Zobacz także: To zwykła zgaga czy poważna choroba? Świąteczne przejedzenie może wywołać nieprzyjemne objawy

W leczeniu otyłości olbrzymiej potrzebne jest więc wielopłaszczyznowe wsparcie chorego. W przypadku, gdy zmiana diety oraz inne środki nie przynoszą pożądanych efektów, konieczne może być również chirurgiczne leczenie otyłości, czyli przeprowadzenie operacji bariatrycznej. Jest to jednak rozwiązanie ostateczne u pacjentów, u których otyłość jest na tyle znaczna, że zagraża nawet ich życiu.

Od sierpnia 2021 r. chorzy na otyłość, u których BMI wynosi powyżej 40, mogą skorzystać z programu kompleksowej opieki medycznej dla chorych na otyłość olbrzymią leczoną chirurgicznie w ramach świadczeń NFZ. W programie pilotażowym o nazwie KOS-BAR biorą udział ośrodki medyczne m.in. z Krakowa, Warszawy, Gdańska, ale też Lublina, Olsztyna czy Torunia.

Aby skorzystać z Kompleksowej Opieki Specjalistycznej Bariatrycznej (KOS-BAR) należy udać się do lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej w placówce współpracującej z Narodowym Funduszem Zdrowia. Lekarz oceni czy pacjent kwalifikuje się do leczenia otyłości oraz wystawi skierowanie z kodem ICD-10: E 66.0, co oznacza „otyłość spowodowaną nadmierną podażą energii”.

Do objęcia programem pilotażowym kwalifikują się osoby z:

• BMI ≥ 40 kg/m² u pacjentów w wieku od 18. roku życia z rozpoznaniem otyłości,
• BMI 35–40 kg/m² – u pacjentów, u których chirurgicznie indukowana redukcja masy ciała może przynieść potencjalną poprawę w zakresie chorób wywołanych otyłością takich jak np.: cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroby układu sercowo-naczyniowego, zespół bezdechu sennego, choroby stawów wymagające leczenia operacyjnego, niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, hiperlipidemia, bezpłodność żeńska, w tym związana z zespołem policystycznych jajników.

Ze skierowaniem należy udać się do jednego z ośrodków biorących udział w pilotażu programu, gdzie pacjent otrzyma kartę KOS-BAR i od tej chwili przez cały okres leczenia będzie on pod opieką tego ośrodka.

Leczenie otyłości w ramach programu obejmuje odchudzanie pod kontrolą specjalistów z wielu dziedzin, m.in. dietetyka, kardiologa, diabetologa, psychologa czy ortopedy, a także leczenie skutków otyłości. Lekarz prowadzący po zbadaniu pacjenta i zapoznaniu się z jego dokumentacją medyczną zleca dodatkowe badania i konsultacje m.in. konsultację psychologiczną, dietetyczną, fizjoterapeuty. Możliwe jest także zastosowanie leków na otyłość, które również są częściowo refundowane.

W przypadku zbyt słabych efektów leczenia pacjent jest kwalifikowany do operacji bariatrycznej, inaczej zmniejszenia żołądka. Leczenie polega więc także na przygotowaniu do tej operacji. Trwa ono od 3 do 6 miesięcy i polega na wyrobieniu prawidłowych nawyków żywieniowych, zwiększeniu aktywności fizycznej oraz zmniejszeniu masy ciała już przed operacją. Jest to pomocne w czasie rekonwalescencji po zabiegu oraz w celu utrzymania efektów leczenia.

Metody operacji bariatrycznych refundowane przez NFZ i dostępne dla pacjentów za darmo to:

• rękawowa resekcja żołądka (sleeve gastrectomy),
• ominięcie żołądkowe metodą Roux-Y (gastric bypass),
• pętlowe ominięcie żołądkowe (mini gastric bypass),
• laparoskopowa operacja ograniczająca objętość żołądka,
• operacja powtórna ograniczająca objętość żołądka.

Operacje wykonuje się metodą laparoskopową w znieczuleniu ogólnym. Po zabiegu i opuszczeniu szpitala pacjent otrzymuje indywidualny plan rehabilitacji leczniczej oraz pozostaje pod opieką specjalistów, którzy pomagają mu zmniejszyć masę ciała i monitorują efekty.

Źródło:
Program kompleksowej opieki medycznej dla chorych na otyłość olbrzymią leczoną chirurgicznie gov.pl