Spis treści
Otyłość to groźna choroba, która wymaga specjalistycznego leczenia
Otyłość dotyczy coraz większej liczby osób na całym świecie. Jest to choroba cywilizacyjna, która według raportu WHO przyczynia się do 200 tys. nowych przypadków raka i 1,2 miliona zgonów rocznie w Europie.
Zobacz: Leczenie otyłości w 2024 r. Nowy program KOS-BMI 30 Plus bez operacji
W Polsce co czwarty Polak jest otyły, a na otyłość olbrzymią choruje już 700 tys. osób. Według badań realizowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny w ramach współpracy z EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności), przeprowadzonych w latach 2019-2020:
- 65,7 proc. mężczyzn i 45,9 proc. kobiet ma nadwagę,
- 15,4 proc. mężczyzn i 15,2 proc. kobiet cierpi na otyłość,
- 0,5 proc. mężczyzn i 0,4 proc. kobiet choruje na otyłość olbrzymią (BMI powyżej 40).
Warto zdać sobie sprawę z tego, że otyłość jest chorobą przewlekłą, której nie da się wyleczyć stosowanymi przez krótki czas „dietami-cud”. Dodatkowo stosowanie restrykcyjnych diet niskokalorycznych może być wyniszczające dla organizmu i przynosić więcej szkody niż korzyści. Takie diety mogą doprowadzić do znacznych niedoborów witamin i składników odżywczych, a stałe uczucie głodu negatywnie wpływa na samopoczucie. Spadek masy ciała jest tylko chwilowy i po zakończeniu diety zwykle skutkuje efektem jojo, czyli powrotem do wagi sprzed diety, a nawet jej wzrostem.
Otyłość bowiem ma tendencję do nawrotów i jest to choroba postępująca, która bez odpowiedniego leczenia może skutkować rozwojem wielu groźnych dla zdrowia i życia chorób takich jak:
- cukrzyca typu 2,
- nadciśnienie tętnicze,
- zaburzenia lipidowe,
- choroba niedokrwienna serca,
- obturacyjny bezdech senny,
- choroba zwyrodnieniowa stawów,
- depresja,
- udar mózgu,
- zawał serca,
- niektóre nowotwory, np. rak jelita grubego czy rak piersi.
Otyłość zaburza również płodność zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn i może być przyczyną problemów z zajściem w ciążę. W wielu przypadkach jest ona także przyczyną niepełnosprawności i niezdolności do pracy.
Sprawdź także: Czy kombucha jest zdrowa? Grzyb herbaciany ma niezwykłe właściwości, ale może być też szkodliwy. Wypróbuj przepis na kombuchę do picia
Leczenie otyłości obniża ryzyko rozwoju tych chorób i dzięki temu przedłuża życie pacjenta oraz znacznie poprawia jego jakość. Z tego powodu należy jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie zwłaszcza u osób cierpiących na otyłość olbrzymią, czyli mających BMI powyżej 40. Warto zdać sobie sprawę, że takie BMI występuje już u osoby o wzroście 170 cm, która waży 115 kg.
Darmowe leczenie otyłości w Polsce
Podstawą w leczeniu otyłości jest zmiana stylu życia, zastosowanie wartościowej diety na stałe oraz zwiększenie codziennej aktywności fizycznej. Otyłość olbrzymia może wynikać z predyspozycji genetycznych, ale też z niewłaściwych wyborów dietetycznych i spożywania nadmiernej ilości kalorii w pożywieniu (szczególnie w postaci produktów ultraprzetworzonych). W obu tych przypadkach chory zwykle nie jest w stanie sam sobie poradzić z nadmierną masą ciała.
Zobacz także: To zwykła zgaga czy poważna choroba? Świąteczne przejedzenie może wywołać nieprzyjemne objawy
W leczeniu otyłości olbrzymiej potrzebne jest więc wielopłaszczyznowe wsparcie chorego. W przypadku, gdy zmiana diety oraz inne środki nie przynoszą pożądanych efektów, konieczne może być również chirurgiczne leczenie otyłości, czyli przeprowadzenie operacji bariatrycznej. Jest to jednak rozwiązanie ostateczne u pacjentów, u których otyłość jest na tyle znaczna, że zagraża nawet ich życiu.
Od sierpnia 2021 r. chorzy na otyłość, u których BMI wynosi powyżej 40, mogą skorzystać z programu kompleksowej opieki medycznej dla chorych na otyłość olbrzymią leczoną chirurgicznie w ramach świadczeń NFZ. W programie pilotażowym o nazwie KOS-BAR biorą udział ośrodki medyczne m.in. z Krakowa, Warszawy, Gdańska, ale też Lublina, Olsztyna czy Torunia.
Jak dostać się do programu KOS-BAR?
Aby skorzystać z Kompleksowej Opieki Specjalistycznej Bariatrycznej (KOS-BAR) należy udać się do lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej w placówce współpracującej z Narodowym Funduszem Zdrowia. Lekarz oceni czy pacjent kwalifikuje się do leczenia otyłości oraz wystawi skierowanie z kodem ICD-10: E 66.0, co oznacza „otyłość spowodowaną nadmierną podażą energii”.
Zobacz też: Otyłość przez bakterie? Naukowcy odkryli mikroorganizmy, które mogą powodować tycie
Do objęcia programem pilotażowym kwalifikują się osoby z:
- BMI ≥ 40 kg/m² u pacjentów w wieku od 18. roku życia z rozpoznaniem otyłości,
- BMI 35–40 kg/m² – u pacjentów, u których chirurgicznie indukowana redukcja masy ciała może przynieść potencjalną poprawę w zakresie chorób wywołanych otyłością takich jak np.: cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroby układu sercowo-naczyniowego, zespół bezdechu sennego, choroby stawów wymagające leczenia operacyjnego, niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, hiperlipidemia, bezpłodność żeńska, w tym związana z zespołem policystycznych jajników.
Ze skierowaniem należy udać się do jednego z ośrodków biorących udział w pilotażu programu, gdzie pacjent otrzyma kartę KOS-BAR i od tej chwili przez cały okres leczenia będzie on pod opieką tego ośrodka.
Jak wygląda leczenie otyłości na NFZ w ramach programu KOS-BAR?
Leczenie otyłości w ramach programu obejmuje odchudzanie pod kontrolą specjalistów z wielu dziedzin, m.in. dietetyka, kardiologa, diabetologa, psychologa czy ortopedy, a także leczenie skutków otyłości. Lekarz prowadzący po zbadaniu pacjenta i zapoznaniu się z jego dokumentacją medyczną zleca dodatkowe badania i konsultacje m.in. konsultację psychologiczną, dietetyczną, fizjoterapeuty. Możliwe jest także zastosowanie leków na otyłość, które również są częściowo refundowane.
W przypadku zbyt słabych efektów leczenia pacjent jest kwalifikowany do operacji bariatrycznej, inaczej zmniejszenia żołądka. Leczenie polega więc także na przygotowaniu do tej operacji. Trwa ono od 3 do 6 miesięcy i polega na wyrobieniu prawidłowych nawyków żywieniowych, zwiększeniu aktywności fizycznej oraz zmniejszeniu masy ciała już przed operacją. Jest to pomocne w czasie rekonwalescencji po zabiegu oraz w celu utrzymania efektów leczenia.
Metody operacji bariatrycznych refundowane przez NFZ i dostępne dla pacjentów za darmo to:
- rękawowa resekcja żołądka (sleeve gastrectomy),
- ominięcie żołądkowe metodą Roux-Y (gastric bypass),
- pętlowe ominięcie żołądkowe (mini gastric bypass),
- laparoskopowa operacja ograniczająca objętość żołądka,
- operacja powtórna ograniczająca objętość żołądka.
Operacje wykonuje się metodą laparoskopową w znieczuleniu ogólnym. Po zabiegu i opuszczeniu szpitala pacjent otrzymuje indywidualny plan rehabilitacji leczniczej oraz pozostaje pod opieką specjalistów, którzy pomagają mu zmniejszyć masę ciała i monitorują efekty.
Źródło:
Program kompleksowej opieki medycznej dla chorych na otyłość olbrzymią leczoną chirurgicznie gov.pl