Nigdy nie jedz makaronu po tym czasie! Grozi to zatruciem, a nawet śmiercią. Sprawdź, jak długo można przechowywać makaron w lodówce?

Czasopismo medyczne „Journal of Clinical Microbiology” opisuje przypadek pięciorga belgijskiego rodzeństwa, które w sierpniu 2003 roku zachorowało po zjedzeniu sałatki z makaronem.

Sałatka z makaronem została przygotowana w piątek i zabrana na piknik w sobotę, resztki były przechowywane w lodówce do poniedziałkowego wieczoru, kiedy to podano je dzieciom na kolację. Ponieważ sałatka z makaronem miała specyficzny zapach, troje dzieci zjadło tylko niewielką ilość. Sześć godzin po posiłku najmłodsza, siedmioletnia dziewczynka zaczęła wymiotować. Skarżyła się na objawy wskazujące na niewydolność oddechową i została zabrana na oddział ratunkowy lokalnego szpitala. Po przybyciu na miejsce jej bracia i siostry również zaczęli wymiotować.

Zobacz też: Zgon po zatruciu. Przyczyną śmierci od domowych wędlin mogły być te bakterie

Stan wszystkich dzieci stale się pogarszał – zostały intubowane, a najmłodsza z nich przeszła ciężki krwotok płucny i wymagała ciągłej resuscytacji. Dziewczynka zapadała w śpiączkę i zmarła w ciągu 13 godzin po zjedzeniu posiłku. Jej rodzeństwo przeżyło.

Podczas autopsji w jelitach dziecka wykryto patogen o nazwie Bacillus cereus – bakterię laseczki woskowej. Jej obecność potwierdzono także w sałatce, którą jadły dzieci oraz w wymiocinach zmarłej.

Zatrucie pokarmowe laseczką woskową przebiega zazwyczaj łagodnie – do tej pory odnotowano pojedyncze śmiertelne przypadki na świecie. Liczba zatruć w Polsce to natomiast od kilku do kilkuset przypadków rocznie, a średnio poniżej stu. Głównymi objawami są wymioty lub biegunka. Możliwe jest jednoczesne wystąpienie obydwu typów objawów, jednak na terenie krajów europejskich dominuje typ biegunkowy patogenu.

Wodnista biegunka wywołana przez Bacillus cereus, której towarzyszą bóle brzucha, pojawia się po 8-16 godz. od spożycia żywności zanieczyszczonej bakteriami. Objawy zazwyczaj mijają po 12 do 24 godzin. Zatrucie skutkujące wymiotami objawia się w ciągu 30 minut do 6 godzin po zjedzeniu pokarmu zwierającego laseczki woskowe i utrzymuje przez od 6 do 24 godzin.

W przypadku łagodnego zatrucia stosuje się leczenie objawowe m.in. przez uzupełnianie płynów, w przypadku cięższego przebiegu lub wystąpienia objawów u dzieci lub osób starszych, należy pilnie skonsultować się z lekarzem.

Przyczyny, która doprowadziła do śmierci siedmiolatki, naukowcy dopatrują się w niewłaściwej temperaturze, w jakiej przechowywana była sałatka. W lodówce, w której danie znajdowało się przez trzy dni, było aż 14 stopni Celsjusza, a według ekspertów temperatura między 12 a 15 stopni sprawia, że niektóre szczepy bakterii B. cereus produkują najwięcej toksyn wymiotnych. Może to wyjaśniać przyczynę zgonu dziewczynki.

Według zaleceń ekspertów ugotowany makaron należy dokładnie ostudzić w czasie nie dłuższym niż dwie godziny, a następnie niezwłocznie umieścić w lodówce w szczelnie zamkniętym pojemniku. Można przechowywać go przez 3 do 5 dni, w zależności od jego rodzaju i sposobu przygotowania, w temperaturze wynoszącej mniej niż 5 stopni Celsjusza. Maksymalna temperatura lodówki, w której chcemy trzymać dłużej gotowe potrawy, nie powinna być wyższa niż 10 stopni.

Maksymalny czas przechowywania makaronu w warunkach chłodniczych wynosi:

• świeży domowy makaron pszenny – 4-5 dni,
• świeży makaron pszenny kupiony w sklepie – 1-3 dni,
• gotowany makaron pszenny – 3-5 dni,
• makaron na bazie soczewicy, fasoli lub grochu – 3-5 dni,
• makaron bezglutenowy – 3-5 dni,
• tortellini lub inne rodzaje nadziewanego makaronu – 3-5 dni,
• lasagne, inny gotowany makaron z sosem albo sałatka makaronowa – 5 dni.

Jeśli makaron zrobił się lepki lub oślizgły, to pierwszy sygnał, że należy go wyrzucić. Także zmatowienie i zmiana koloru na żółtawy lub szary to znak, że produkt nie nadaje się już do jedzenia. Równie ostrożnym należy być w przypadku gotowanego ryżu – powinien być on przechowywany wyłącznie w lodówce i to nie dłużej niż przez 2 dni.

Źródła:

• Fatal Family Outbreak of Bacillus cereus-Associated Food Poisoning Journal of Clinical Microbiology
• How Long Does Pasta Last in the Fridge? Healthline
• Czynniki patogenności bakterii z grupy Bacillus cereus Postępy Mikrobiologii