Nadmierne owłosienie u kobiet może być objawem choroby. Poznaj przyczyny hirsutyzmu i metody leczenia. Jakie dolegliwości są niepokojące?

Hirsutyzm to występowanie nadmiernego owłosienia u kobiet na obszarach androgenowrażliwych, czyli typowo męskich. Schorzenie występuje u ok. 5-15 proc. kobiet w okresie rozrodczym, z czego znacznie częściej obserwuje się u osób otyłych.

Sprawdź: Wrastające włoski po goleniu czy depilacji to nie problem

Choroba może pojawić się w każdym wieku, jednak najczęściej obserwuje się ją w okresie dojrzewania. Zauważono również, że zmiany hormonalne podczas ciąży oraz menopauzy zwiększają ryzyko rozwoju hirsutyzmu.

Schorzenie spowodowane jest zaburzeniem gospodarki hormonalnej i nadmierną produkcją androgenów, czyli typowo męskich hormonów lub przyjmowaniem leków o działaniu androgennym.

Hirsutyzm często nazywa się zamiennie hieperandrogenizmem. Za rozwój tego schorzenia odpowiadają przede wszystkim nieprawidłowe poziomy androgenów w organizmie, głównie testosteronu.

Nadmierne owłosienie u kobiet może być także spowodowane występowaniem różnych chorób, takich jak:

• zespołu policystycznych jajników (PCOS),
• zespołu Cushinga,
• insulinooporności,
• przerostu nadnerczy,
• guzów w jajnikach,
• guzów nadnerczy,
• hiperprolaktynemii.

Niestety często nie da się zidentyfikować konkretnej przyczyny hirsutyzmu. W takim przypadku nadmierne owłosienie typu androgenowego uznaje się za dziedziczne. Szczególnie narażone na hirsutyzm są kobiety pochodzące z Bliskiego Wschodu, krajów śródziemnomorskich oraz Azji.

Dodatkowo lekarze uważają, że nadmierny stres oraz zbyt wysoki wysiłek fizyczny może stymulować organizm do wytwarzania większej ilości testosteronu, co wiąże się ze wzrostem owłosienia. Również stosowanie niektórych leków może zwiększać produkcję androgenów, a w szczególności doustnych środków antykoncepcyjnych, leków używanych w terapii endometriozy oraz w leczeniu depresji.

Hirsutyzm to powstawanie nadmiernego owłosienia u kobiet w miejscach typowo męskich. Rosnące włosy zazwyczaj są ciemne, grube i bardzo twarde.

Wśród charakterystycznych miejsc, gdzie występuje nadmierne owłosienie można wymienić okolice:

• twarzy – nad górną wargą, podbródek i policzki,
• klatki piersiowej,
• brzucha,
• pleców,
• pośladków,
• rąk,
• wewnętrznej strony ud.

Poza nadmiernym owłosieniem można także zaobserwować wirylizację, czyli pojawianie się objawów w wyniku zbyt dużego stężenia testosteronu we krwi. Do takich objawów można zaliczyć:

• powiększenie łechtaczki,
• zmniejszenie wielkości biustu,
• zwiększenie masy mięśniowej,
• obniżenie głosu,
• trądzik,
• łysienie typu męskiego, czyli pojawienie się m.in. zakoli.

Lekarze u kobiet z hirsutyzmem obserwują również nadmierne wydzielanie łoju skórnego, stany depresyjne, zaburzenia owulacji oraz zwiększone ryzyko poronień.

Przede wszystkim pierwszym krokiem jest poznanie przyczyny pojawienia się nadmiernego owłosienia u kobiet. W tym celu lekarz może zlecić badanie stężenia wolnego testosteronu we krwi, który powinien wynosić mniej niż 29,5 pmol/l (8,5 ng/l). W przypadku zaburzeń hormonalnych kobieta powinna udać się do endokrynologa, który wykona szerszą diagnostykę i podejmie odpowiednie leczenie.

Kobieta powinna wykonać USG ginekologiczne po to, aby wykluczyć występowanie policystycznych jajników, które są częstą przyczyną pojawienia się nadmiernego owłosienia.

Pacjentki w celu wykrycia zaburzeń hormonalnych mogą również wykonać następujące badania:

• testosteronu całkowitego,
• prolaktyny,
• progesteronu,
• DHEAS – badanie wydzielania androgennych hormonów nadnerczowych.

Leczenie hirsutyzmu jest wieloetapowe i obejmuje mechaniczne usuwanie owłosienia oraz farmakoterapię. W przypadku otyłości lub insulinooporności konieczne będzie również zastosowanie odpowiedniej diety.

W razie występowania guzów nadnerczy lub jajników konieczne może okazać się przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego. Jeśli przyczyną nadmiernego owłosienia są przyjmowane leki o działaniu androgennym, pacjentka powinna skonsultować ich dalsze stosowanie z lekarzem.

W terapii hirsutyzmu stosuje się następujące leki:

• doustne środki antykoncepcyjne, które zawierają estrogen i progestagen,
• leki blokujące działanie androgenów (zawierające spironolakton).

Nadmierne owłosienie stanowi problem natury estetycznej i może znacząco wpływać na samopoczucie pacjentki. Zanim leczenie przyniesie oczekiwane efekty, kobiety mogą w sposób mechaniczny usuwać nadmierne owłosienie. Taki zabieg można wykonać samodzielnie za pomocą specjalnych plastrów z woskiem, depilatorów lub pęsety.

Wśród domowych sposobów na usunięcie niechcianych włosów można wymienić:

• depilację pastą cukrową, zrobioną z 75 ml wody, 300 g cukru i soku z połowy cytryny. Przygotowanie jej jest bardzo proste, ponieważ wystarczy całość zagotować i mieszać do uzyskania bursztynowego koloru. Ważne, aby pastę cukrową nakładać w kierunku pod włos, a zrywać z góry na dół – dzięki temu zabieg będzie mniej bolesny,
• depilację pastą z ciecierzycy – pół szklanki mąki z ciecierzycy wymieszać z połową szklanki mleka i połową szklanki ciepłej wody. Mieszać do momentu uzyskania gęstej pasty, nałożyć na skórę pod włos, a po zastygnięciu zrywać z góry na dół.
• depilację przy pomocy nitki (ten sposób najlepiej nadaje się do usuwania wąsika) – wystarczy końce cienkiej nitki związać ze sobą, a następnie trzymając w dłoniach skręcić tak, aby na środku nici się skrzyżowały. Depilacja polega na przesuwaniu nici po skórze twarzy – krzyżujące się nici będą zaczepiać o włoski i je wyrywać.

Jednak przy ciężkich postaciach hirsutyzmu warto skorzystać z usług kosmetyczki. Najlepsze rezultaty można osiągnąć przez zastosowanie elektrolizy lub laseroterapii. Na czym polega laseroterapia?

Depilacja laserowa, a właściwie epilacja, to nieinwazyjna metoda usuwania owłosienia za pomocą wiązki światła o odpowiedniej długości fali. Specjalistyczne urządzenia umożliwiają dostarczenie do mieszków włosowych odpowiednio dobranej dawki energii, która powoduje zniszczenie zawartych w niej komórek. Laserowa depilacja nie zapewnia natychmiastowych efektów, jednak znacząco osłabia mieszki włosowe. Zadowalające efekty można osiągnąć zazwyczaj po 3-4 zabiegach, jednak całkowite usunięcie włosów wymaga średnio 8 zabiegów.

Sprawdź: Jak usunąć damski wąsik domowymi sposobami?