Spis treści
Szałwia lekarska – co to za roślina?
Szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) należy do krzewów z rodziny jasnotowatych. Rośnie ona dziko w południowej Europie, ale ze względu na jej zdrowotne właściwości hoduje się ją także na wielu innych rejonach. Oprócz tego szałwię sadzi się w ogrodach z powodu jej walorów estetycznych. Posiada ona fioletowe kwiaty oraz zielono-srebrne liście.
Istnieje około 750 odmian szałwii. Wyróżnia się takie gatunki o właściwościach leczniczych jak:
- szałwia muszkatołowa,
- szałwia lekarska,
- szałwia zielona,
- szałwia szkarłatna,
- szałwia jabłkowa,
- szałwia hiszpańska,
- szałwia lawendolistna.
Szałwia lekarska – właściwości i działanie
Szałwia należy do jednych z najbardziej popularnych i najczęściej wykorzystywanych roślin leczniczych. Zazwyczaj w lecznictwie stosowana jest szałwia lekarska. Etymologia słowa szałwia wskazuje na jej działanie prozdrowotne, bowiem łacińskie salvere znaczy leczyć, ratować. Z reguły wykorzystywane są liście szałwii, znacznie rzadziej zaś kwiaty czy korzeń.
Liście rośliny posiadają w swoim składzie olejek eteryczny, który znajduje zastosowanie w leczeniu wielu rozmaitych dolegliwości. Szałwia zawiera mnóstwo dobroczynnych substancji w swoim składzie, np. flawonoidy, które wykazują działanie przeciwzapalne. Szałwia jest także wspaniałym źródłem kwasów organicznych oraz witamin. Dostarcza takie składniki mineralne jak: magnez, cynk, wapń, żelazo, sód, potas oraz witaminy B, A i C.
Picie szałwii może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Z tego powodu często i powszechnie jest ona stosowana w lecznictwie. W liściach rośliny znajduje się olejek eteryczny. Oprócz tego jest ona bogata w kwasy organiczne, witaminy z grupy B, witaminy A i C, garbniki, karoten i minerały: potas, żelazo, magnez, wapń, cynk i sód. Dzięki temu leczy ona nasze ciało i poprawia wygląd oraz samopoczucie.
Wśród najważniejszych właściwości prozdrowotnych szałwii można wymienić działanie:
- Uspokajające i kojące szargane nerwy.
- Poprawa pamięci i koncentracji.
- Wspomaga funkcjonowanie układu trawiennego.
- Obniżanie poziomu cholesterolu we krwi.
- Antybakteryjne.
Zastosowanie szałwii lekarskiej
Dzięki zawartym w szałwii garbnikach fitoestrognach oraz olejku eterycznym, które wykazują działanie przeciwzapalne i rozkurczowe – jest ona polecana na dolegliwości związane z miesiączką oraz menopauzą. Jej działanie obejmuje również takie problemy jak: bezsenność, obfite miesiączki czy uderzenia gorąca w czasie menopauzy.
Szałwia lekarska jest też skutecznym lekiem na potliwość, która wynika np. z nerwicy, nadczynności tarczycy czy gorączki. Należy wiedzieć, że napar z rośliny wykazuje swoje działanie już po 2-3 godzinach i działa aż przez trzy dni.
Herbata z szałwii ma także wspomagający wpływ na układ pokarmowy. W celu jej przygotowania należy zastosować szklankę wrzątku i około 1-2 łyżeczki suszonej szałwii. Szklankę należy przykryć talerzykiem, a po 15 minutach możemy się już cieszyć gotowym do picia naparem z szałwii.
Szałwia jest też wykorzystywana w kuchni – w wersji suszonej. Można ją również hodować jako roślinę ozdobną. Przemysł spożywczy wykorzystuje roślinę w celu poprawy smaku i zapachów produktów.
Oprócz tego szałwia lekarska stanowi skład różnych kosmetyków, takich jak kremy, żele do mycia ciała czy balsamy. Często wchodzi ona w skład kremów do cery dojrzałej, ponieważ opóźnia proces starzenia się skóry, a także kremów do cery trądzikowej – wspomaga walkę z trądzikiem oraz łuszczycą.
Kto powinien pić napar z szałwii?
Po szałwię powinny sięgać osoby, które cierpią na:
- stany zapalne jamy ustnej i gardła,
- choroby wątroby,
- rozwolnienia, nudności, niestrawność, wzdęcia,
- nadmierną potliwość,
- początkowe stadium cukrzycy,
- trudno gojące się rany,
- oparzenia i owrzodzenia,
- zapalenie spojówek – skuteczne są okłady z rośliny.
Szałwia – przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne
Warto pamiętać o tym, że zioła powszechnie uchodzą za nieszkodliwe, ale czasem ich stosowanie może być niebezpieczne. Szałwii nie poleca się osobom, które stosują leki antydepresyjne bądź inne środki oddziałujące bezpośrednio na system nerwowy.
Nie powinny po nią sięgać także kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią – szałwia może w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do poronienia (w pierwszym trymestrze ciąży) lub zablokowania produkowania pokarmu. Odradza się również jej stosowanie osobom chorym na padaczkę i stosującym leki przeciwzakrzepowe.
