Czym jest stan wyjątkowy? Co oznacza dla obywateli?
Stan wyjątkowy to stan nadzwyczajny państwa, który wprowadzany jest wyłącznie w sytuacjach krytycznych. W Polsce są to zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego. Można wprowadzić go tylko wtedy, gdy sytuacji nie można opanować za pomocą metod określonych w konstytucji.
Według ustawy o stanie wyjątkowym, w czasie jego trwania, państwo może (lecz NIE MUSI) ograniczyć pewne wolności oraz prawa człowieka i obywatela, w tym prawa do:
- organizowania i przeprowadzania zgromadzeń,
- organizowania i przeprowadzania imprez masowych oraz imprez artystycznych i rozrywkowych,
- organizowania strajków przez pracowników, rolników i studentów,
- tworzenia i działalności w ramach stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, organizacji pracodawców, ruchów obywatelskich oraz innych dobrowolnych zrzeszeń i fundacji
W czasie stanu wyjątkowego mogą być wprowadzone nakazy lub zakazy przebywania lub opuszczania w ustalonym czasie oznaczonych miejsc, cenzura prewencyjna, kontrola listów, przesyłek i rozmów telefonicznych, a także reglamentacja towarów konsumpcyjnych.
Jakie kraje zdecydowały się na wprowadzenie stanu wyjątkowego? (2.04.2020)
Interpretacja czym jest stan wyjątkowy, różni się od przepisów prawnych w danym kraju, jednak zawsze zakłada możliwość zawieszenia pewnych praw i wolności obywatelskich. Łatwo go pomylić np. ze stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem klęski żywiołowej. Obrońcy praw człowieka ostrzegają też, że stan wyjątkowy w krajach podatnych na kryzysy demokratyczne, może doprowadzić do wprowadzenia rządów autorytarnych - organizacje takie jak Human Rights Watch przyglądają się obecnie takim krajom jak Węgry czy Kambodża.
Wśród krajów, które wprowadziły stan wyjątkowy, znajdują się Węgry, Włochy, Hiszpania, Słowacja, Czechy i Stany Zjednoczone. Polska i Francja wprowadziły stan zagrożenia epidemicznego. Kraje takie jak Niemcy, Wielka Brytania i Korea Południowa postawiły na zaostrzenie konkretnych przepisów.
Przejdź do galerii, aby zobaczyć, jak poszczególne kraje radzą sobie z epidemią:
Które kraje na świecie wprowadziły stan wyjątkowy, a które n...
