Krew z ucha – przyczyny krwawienia z ucha. Skąd się bierze krwista wydzielina z ucha i na jakie choroby ucha wskazuje?

Krew z ucha zwykle pojawia się w niewielkiej ilości i może być ona świeża, w kolorze jasnoczerwonym lub zmieszana z ropną wydzieliną w kolorze czerwono-żółtym lub żółto-białym z domieszką krwi. Wydzielina z ucha zwykle pojawia się na skutek urazów mechanicznych takich jak skaleczenie przewodu słuchowego za pomocą patyczka higienicznego lub dostanie się innego ciała obcego do ucha. Czasami do urazu może dojść także na skutek wypadku komunikacyjnego lub upadku z dużej wysokości.

Inną częstą przyczyną krwawienia z ucha są zmiany zapalne takie jak zapalenie ucha środkowego lub zapalenie wyrostka sutkowatego, którym zwykle towarzyszy wysięk krwisto-ropnej wydzieliny z ucha.

Do częstych przyczyn pojawienia się krwi z narządu słuchu należy uszkodzenie ucha patyczkiem higienicznym. Ich nieumiejętne używanie prowadzi nie tylko do wpychania woskowiny w głąb przewodu słuchowego i stwarza możliwość zatkania go korkiem woszczynowym (czyli zmieszaną wydzieliną gruczołów łojowych skóry przewodu słuchowego z włoskami i złuszczonymi nabłonkami), ale grozi też uszkodzeniem błony bębenkowej. Może się ono objawiać wystąpieniem wydzieliny ropnej, jeśli doszło do zakażenia. Wiele osób wprowadza patyczki kosmetyczne głęboko do ucha podczas codziennej higieny, zamiast używać je zgodnie z przeznaczeniem, czyli do czyszczenia małżowiny usznej.

Należy pamiętać o tym, że woskowina to naturalna bariera ochronna ucha, chroniąca je przed infekcjami o podłożu bakteryjnym, grzybami i owadami. Nadmiar woskowiny najlepiej jest usuwać specjalnymi kroplami i sprayami. Jeśli w uchu znajduje się miękkie i widoczne ciało obce (np. wacik od patyczka kosmetycznego), można postarać się wydostać je za pomocą zdezynfekowanej pincety. Najbezpieczniej jest jednak zgłosić się do specjalisty – lekarza laryngologa, żeby uniknąć różnych komplikacji, w tym zapalenia ucha.

Innym rodzajem urazu mechanicznego jest pęknięcie błony bębenkowej w uchu, do którego dochodzi często wskutek urazu mechanicznego takiego jak uraz głowy i wprowadzenie do ucha ciała obcego. Urazy ciśnieniowe grożące jej przedziurawieniem mogą wystąpić m.in. podczas lotu samolotem, nurkowania lub ekspozycji na hałas (koncert, wybuch, wystrzał). Dzieje się tak na skutek znacznego zwiększenia ciśnienia w uchu i przeniesienia się go na błonę bębenkową.

Pęknięcie błony bębenkowej objawia się wyciekiem czystej krwi lub ropno-krwistej wydzieliny, nagłym bólem, dzwonieniem bądź brzęczeniem w uchu. Może ono grozić wdaniem się zakażenia. Przy urazach ciśnieniowych i perforacji błony bębenkowej pojawia się też gęstawa i biaława wydzielina śluzowa.

Innymi urazami, które mogą wywołać krwawienie z ucha, są upadek z wysokości, wszelkie wypadki komunikacyjne oraz pobicia. Urazy aparatu słuchowego objawiają się wyciekiem krwi, przytłumieniem słuchu lub nawet jego utratą. Dodatkowo może pojawić się zaczerwienienie albo obrzęk ucha. Towarzyszyć im mogą także nudności bądź wymioty, zaburzenia równowagi i zawroty głowy. Jeżeli krew wycieka z ucha wskutek urazu głowy, należy założyć na nie doraźny sterylny opatrunek i niezwłocznie zgłosić się na ostry dyżur.

Ucho jest narządem bezpośrednio połączonym z gardłem i nosem, dlatego wszelkie infekcje w jamie nosowo-gardłowej mogą się przenieść również na ten narząd. Do najczęstszych z nich należą:

• zapalenie ucha środkowego – zapalenie ucha środkowego jest dolegliwością objawiającą się wyciekiem z ucha wydzieliny surowiczej – żółto-białej, surowiczo-krwistej, ropnej lub ropno-krwistej, bólem, pogorszonym samopoczuciem, przytłumionym słuchem i gorączką. Najczęściej zapalenie ucha środkowego występuje u dzieci, a jego przyczyną zwykle jest przeziębienie lub grypa. Zapalenie ucha u dzieci objawia się zazwyczaj zwiększoną płaczliwością, pobudzeniem i niepokojem, brakiem apetytu, malec łapie się również za ucho. Każdy wyciek z ucha u maluchów powinien być pilnie skonsultowany z laryngologiem, ponieważ może prowadzić do szeregu powikłań, np. zapalenia opon mózgowych.
• zapalenie ucha zewnętrznego – objawami zapalenia ucha zewnętrznego zwanego też uchem pływaka jest ból ucha i przytłumienie słuchu, zatkanie i męczące swędzenie ucha, łuszczenie się skóry dookoła otworu słuchowego. Wydzielina, która pojawia się podczas tej choroby, może brzydko pachnieć, być żółtawa bądź wodnista.
• zapalenie wyrostka sutkowatego – wyrostek sutkowaty jest częścią kości skroniowej znajdującej się za uchem. Można wyczuć go przez skórę. Jeśli dojdzie do jego zapalenia, wyciekowi krwi lub krwisto-ropnej wydzielinie z ucha towarzyszy także gorączka, obrzęk, ból i tymczasowa utrata słuchu. Lekarz może zalecić kurację antybiotykową oraz drenaż zalegającej wydzieliny.

Oprócz uszkodzeń mechanicznych i zapalenia ucha wysięk krwi z ucha może pojawić się na skutek zmian chorobowych, które powstają w przewodzie słuchowym w wyniku długo trwającego zapalenia takich jak polipy czy ziarnina. Zmiany te mogą krwawić samoistnie lub pod wpływem urazu mechanicznego. Do innych przyczyn pojawienia się wydzieliny z ucha należy też:

• czyrak – bolesny czyrak ucha z wykształconym czopem martwiczym powstaje wskutek bakteryjnego zapalenia okołomieszkowego i gruczołów łojowych. W większości przypadków rozwija się w uchu zewnętrznym. Podczas jego opróżniania się w uchu pojawia się wydzielina ropna lub krwisto-ropna. Czop martwiczy może pęknąć samoistnie, niekiedy wdraża się leczenie antybiotykiem,
• nowotwór – łagodne lub złośliwe zmiany nowotworowe dotykające ucha występują rzadko. Rozwijać mogą się w uchu środkowym, wewnętrznym i zewnętrznym. Wśród nich występują np. łagodne kostniaki, perlaki i nerwiaki, złośliwe czerniaki, rak podstawnonabłonkowy bądź płaskonabłonkowy skóry. Dolegliwości, które występują u pacjentów cierpiących na nowotwór ucha to m.in. wydostawanie się krwi i wydzieliny z przewodu słuchowego. Nowotwory ucha dotykają przede wszystkim osób starszych.

W przypadku pojawienia się krwi z ucha, zwłaszcza po urazie mechanicznym, należy jak najszybciej udać się do lekarza, który za pomocą otoskopu (wziernika do badania ucha) przeprowadzi bezbolesne badanie uszu. Otoskopia daje możliwość oceny czy doszło do uszkodzenia przewodu słuchowego lub przerwania błony bębenkowej. Takie badanie może przeprowadzić lekarz rodzinny lub pediatra, ale najlepiej wykonać je u laryngologa, który w razie konieczności dysponuje również mikroskopem diagnostycznym oraz ssakiem do odsysania wydzieliny.

ZOBACZ: Jak zadbać o uszy i gardło w czasie pandemii?