Kim jest introwertyk i czym różni się od ekstrawertyka? Czy można mieć oba te typy osobowości? Sprawdź, jak je odróżnić od siebie

Introwersja i ekstrawersja to cechy osobowości, które są związane z kontaktami międzyludzkimi. Do psychologii wprowadził je Carl Gustav Jung w 1920 roku. Obecnie w psychologii osobowość człowieka definiowana jest za pomocą tzw. Wielkiej Piątki, do której należą:

• ekstrawersja,
• ugodowość,
• sumienność,
• neurotyczność,
• otwartość na doświadczenia.

Według tej teorii stworzonej przez Paula Costę i Roberta McCrae’a nasza osobowość może przybliżać się do ekstrawersji, wtedy jesteśmy ekstrawertykami lub od niej oddalać, co oznacza, że jesteśmy introwertykami. Teoria ta zakłada więc, że są to dwa skrajne typy osobowości.

Jednak mimo to nie zawsze jest je łatwo od siebie odróżnić, ponieważ ekstrawersja może przejawiać się z różnym nasileniem, którego spektrum jest dość rozległe. Wbrew obiegowym opiniom introwertyk nie musi więc być skryty i małomówny, chociaż skrajny introwertyzm wyróżnia się właśnie takimi cechami.

Głównym wyróżnikiem jest natomiast skierowanie się introwertyka do wewnątrz, a ekstrawertyka na zewnątrz swojej osoby. Oznacza to, że ekstrawertyk czerpie energię z zewnątrz, ze swojego otoczenia, od innych ludzi. Natomiast introwertyk pozyskuje ją ze swojego wnętrza, własnych przekonań, uczuć i rozmyślań. Taka postawa determinuje różne cechy i zachowania.

Warto również zaznaczyć, że na osobowość człowieka składa się także temperament, charakter, zdolności, inteligencja, postrzeganie siebie i świata, zainteresowania, potrzeby, wartości. Introwertyzm i ekstrawertyzm nie są również ani negatywne, ani pozytywne, każda z tych osobowości jest inna i ma swoje zalety i wady.

Ekstrawertyka wyróżnia otwartość, towarzyskość, chęć kontaktu z innymi. Bardziej więc niż introwertyk ceni sobie współpracę z ludźmi, jest otwarty na nowe wyzwania, a nawet ich potrzebuje, ponieważ czerpie z nich energię, a ich brak go nudzi. Często mówi to, co myśli, łatwiej jest mu rozwiązać problem w czasie rozmowy, podczas gdy introwertyk musi go sam przemyśleć.

Ekstrawertyk często również nie zastanawia się tylko podejmuje decyzje spontanicznie, może być też impulsywny i porywczy. Czasami może wydawać się egoistyczny, ponieważ nie ma problemu z mówieniem o sobie, umie i lubi wyrażać swoje emocje, zdanie i opinie. Nie przejmuje się tym, co na jego temat pomyślą inni.

Według badań przeprowadzonych przez Michaela Cohena w 2005 roku ekstrawersja jest powiązana z poziomem dopaminy w mózgu. Ten neuroprzekaźnik wpływa na obwody mózgowe, które kontrolują ośrodek nagrody, a także obszary odpowiedzialne za uczenie się i reakcje na nowości. Jego badania wykazały, że mózgi ekstrawertyków silniej reagują na czynności wiążące się z ryzykiem, takie jak hazard. Introwertycy natomiast mają mniej receptorów dopaminy w mózgu niż ekstrawertycy.

Zobacz: Horoskop chiński 2023. Co przyniesie nam rok Wodnego Królika? Sprawdź, które znaki będą miały szczęście, a które pecha

Introwertyk jest nieco wycofany, ceni spokój i ciszę. W przeciwieństwie do ekstrawertyka jest bardziej wrażliwy na bodźce, przez co hałas i zainteresowanie innych mu przeszkadzają i odbierają energię. Nie lubi lub nie potrafi zbyt dużo mówić o sobie. Zanim coś powie musi to przemyśleć i skonfrontować ze swoimi wewnętrznymi przekonaniami, często z tego powodu ciężko mu jest podejmować decyzje. Umie jednak słuchać innych i doradzać, jest skupiony i skrupulatny. Te cechy sprawiają, że może być odbierany jako zamknięty w sobie, małomówny czy nieśmiały, jednak nie zawsze są to cechy odpowiednio go określające. Introwertyk po prostu czerpie energię ze swojego bogatego i silnie rozwiniętego wnętrza, z własnej duchowości i inteligencji, które ciągle rozwija. Woli w samotności czytać książki lub rozwiązywać krzyżówki niż wyjść do klubu z grupą znajomych.

Ambiwertyk (od łac. ambi – „oba” i vert – „obrócić”) określa osobowość pośrednią pomiędzy ekstrawertykiem a introwertykiem, która łączy cechy ich obu. Utrudnia to przypisanie takiej osoby do tylko jednego z tych typów. Według naukowców ambiwertycy mają dobrze zbalansowane osobowości i z tego powodu uważa się, że ambiwertycy mają pewną przewagę nad introwertykami i ekstrawertykami.

Dodatkowo naukowcy podkreślają, że w społeczeństwie przeważają właśnie mieszane typy osobowości. U ambiwertyków przeważają cechy introwertyka lub ekstrawertyka w zależności od sytuacji życiowej. Dzięki temu są oni bardziej elastyczni, mogą korzystać z danych cech, dostosowując swoje zachowanie do okoliczności. Ta elastyczność może sprawiać im jednak również trudności, ponieważ osobom z zewnątrz trudniej jest ich zdefiniować, np. gdy znajomy, który chętnie wychodził do klubu nagle chce spędzać czas wyłącznie w domu i unika towarzystwa. Ważne jest więc, aby ambiwertycy właściwie odczytywali swoje potrzeby i wyznaczali odpowiednie granice.

Źródło:
Individual differences in extraversion and dopamine genetics predict neural reward responses Science Direct