Gwiazdy, które unikają glutenu jak ognia. Zobacz, kto choruje na celiakię lub ma nietolerancję glutenu

Mimo że celiakia i nietolerancja glutenu różnią się między sobą, to osoby, które się z nimi zmagają, muszą unikać spożywania glutenu. Dietę bezglutenową stosują m.in. tenisista Novak Djoković i aktor Billy Bob Thornton.

Zobacz, kto ze znanych osób choruje na celiakię albo ma nietolerancję na gluten.

Nietolerancja glutenu może mieć podobne objawy do celiakii, ale jest to inny problem zdrowotny i ma odmienne długoterminowe skutki.

Chorzy na celiakię muszą unikać glutenu, ponieważ może on powodować uszkodzenia jelit oraz uniemożliwiać organizmowi wchłanianie niezbędnych składników odżywczych.

Nietolerancja glutenu może powodować dyskomfort, jednak stosunkowo rzadko może spowodować ciężkie objawy, które będą wymagać pomocy w nagłych wypadkach.

Istnieje też grupa osób z alergią na pszenicę. Osoby te muszą unikać wszystkich produktów pszennych. Ich zjedzenie może zagrażać życiu alergików.

Eksperci nie są pewni, co dokładnie powoduje nietolerancję glutenu. Niektórzy badacze sugerują, że to nie gluten, a inne składniki pszenicy mogą powodować reakcje układu odpornościowego.

Celiakia (choroba trzewna, enteropatia glutenozależna) to zaburzenie trawienne, które jest spowodowane nieprawidłową reakcją immunologiczną na gluten. Gluten to białko występujące w żywności, która została wyprodukowana z pszenicy, jęczmienia, żyta i pszenżyta. Znajduje się również w owsie, który został wyprodukowany w zakładach przetwórczych obsługujących inne ziarna. Gluten można też nawet znaleźć w niektórych lekach, witaminach i kosmetykach.

Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną. Układ odpornościowy w celiakii w odpowiedzi na gluten wytwarza toksyny, które niszczą kosmki jelitowe, czyli małe, wypustki wewnątrz jelita cienkiego. Jeżeli kosmki zostaną uszkodzone, organizm nie jest w stanie wchłonąć składników odżywczych z pokarmu, co może prowadzić do niedożywienia i innych poważnych komplikacji zdrowotnych (m.in. trwałego uszkodzenia jelit).

Osoby z celiakią muszą wyeliminować ze swojej diety wszystkie formy glutenu:

• większość pieczywa,
• wypieki z mąk zawierających gluten,
• piwo,
• żywność, w której gluten jest stosowany jako składnik stabilizujący.

Objawy celiakii dotyczą przede wszystkim jelit i układu pokarmowego, choć mogą również obejmować inne części ciała. Objawy celiakii u dzieci i dorosłych różnią się od siebie.

Objawy celiakii u dzieci to m.in.:

• zmęczenie,
• rozdrażnienie,
• mniejszy wzrost niż u rówieśników,
• opóźnione dojrzewanie,
• utrata wagi,
• wymioty,
• wzdęcia brzucha,
• ból brzucha,
• uporczywe biegunki lub zaparcia.

Objawy celiakii u dorosłych to m.in.:

• ból brzucha,
• wzdęcia,
• biegunka,
• anemia z niedoboru żelaza,
• ból i sztywność stawów,
• słabe, kruche kości,
• zmęczenie,
• drgawki,
• drętwienie i mrowienie w dłoniach i stopach,
• przebarwienia zębów lub utrata szkliwa,

Kobiety z celiakią mogą doświadczać nieregularnych miesiączek, zdarza się niepłodność i poronienia.

Innym objawem celiakii jest też zapalenie opryszczkowate skóry (DH). To intensywnie swędząca wysypka skórna składająca się z guzków i pęcherzyków. Może występować na łokciach, pośladkach i kolanach. Zapalenie opryszczkowate skóry dotyka około 15 do 25 proc. osób z celiakią. Osoby z DH zazwyczaj nie mają objawów trawiennych.

Warto podkreślić, że objawy mogą się różnić u poszczególnych osób. Zależy to m.in. od:

• czasu, przez jaki dana osoba była karmiona piersią jako niemowlę,
• wieku, w którym dana osoba zaczęła jeść gluten,
• ilości spożywanego glutenu,
• ciężkości uszkodzenia jelit.

Zdarzają się też osoby z celiakią, które nie mają żadnych objawów, a mimo to nadal mogą się rozwijać długoterminowe powikłania w wyniku tej choroby.

Obecnie nie istnieje lek na celiakię, ale naukowcy kontynuują prace nad terapiami lekowymi, które ułatwią życie z celiakią oraz poprawią długoterminowe perspektywy chorych.

Większość chorujących na celiakię stwierdza, że wyeliminowanie glutenu z diety znacznie poprawia ich stan zdrowia. Wskazane jest też przyjmowanie suplementów witamin i minerałów, które pomagają zapobiec niedoborom.

Źródła:

• What is Celiac Disease? Celiac Disease Foundation
• Celiac Disease National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases