Spis treści
Czym jest udar po przebudzeniu, inaczej „wake-up stroke”?
Udar to nagły problem wymagający natychmiastowej pomocy medycznej. Niestety, ten zagrażający życiu incydent kardiologiczny może wydarzyć się w dowolnym momencie, również podczas snu. Według różnych badań ma to miejsce w 8-28 proc. udarów, a w źródłach polskich podaje się, że jest to ok. 20 proc. pacjentów z udarem mózgu.
Możliwe jest, by obudzić się z objawami udaru mózgu wskutek tego, że wydarzył się on podczas snu. W takiej sytuacji czasem mówi się o „wake-up stroke”, czyli udarze wybudzającym, albo też porannym.
Pod względem medycznym wybudzający udar nie różni się niczym od zwykłego udaru, jednak może mieć o wiele groźniejsze skutki w związku z opóźnieniami w uzyskaniu pomocy. W przypadku osoby, która kładzie się spać z normalnym samopoczuciem i budzi z symptomami udaru, nie wiadomo, kiedy miał on miejsce.
Chociaż według nowych doniesień wake-up stroke zachodzi tuż przed przebudzeniem, niezmiennie dla pacjenta liczy się każda minuta. Czas na udzielenie skutecznej pomocy to zaledwie 4,5 godziny, a z każdą chwilą stan pacjenta się pogarsza.
Jej szybkie udzielenie decyduje o zdrowiu i życiu osoby z udarem, ponieważ wiąże się on z zaburzeniem dopływu krwi do mózgu i powoduje bezpowrotne obumieranie komórek nerwowych. Do rozwoju tej sytuacji może dojść na skutek zablokowania dopływu krwi (jest to postać niedokrwienna, która stanowi większość przypadków) lub pęknięcia naczynia krwionośnego i wycieku krwi (wylew krwi do mózgu, który stanowi ok. 13 proc. udarów).
Udary we śnie zwykle stwierdzane są począwszy od godziny 6 rano. W godzinach porannych do udaru najczęściej dochodzi około 8:30.
Komu najbardziej grozi poranny udar mózgu?
Chociaż udary po przebudzeniu ma praktycznie takie same przyczyny i mechanizm, co udary występujące o innych porach, w badaniach udało się ustalić, że są częstsze u pewnych grup ludności.
Przyczyną, dla której udary mogą zachodzić we śnie, są okołodobowe zmiany w organizmie dotyczące pracy serca, ciśnienia krwi i jej krzepnięcia. Dlatego wake-up stroke może być większym zagrożeniem dla osób z zaburzeniami dotyczącymi wymienionych kwestii.
Jak dotąd ustalono, wystąpieniu wake-up stroke sprzyjają:
- Migotanie przedsionków serca – częstsze występowanie epizodów migotania przedsionków serca stwierdza się z samego rana.
- Skoki ciśnienia krwi – udary we śnie częściej dotyczą osób z dużymi porannymi wahaniami skurczowego ciśnienia krwi (o 40-60 mm Hg), które najczęściej wynikają z sztywności naczyń krwionośnych wynikającej z ich chorób; u osób zdrowych poranne ciśnienie jest wyższe tylko o 20-25 mm Hg.
- Zaburzenia snu, zwłaszcza związane z obturacyjnych bezdechem sennym – choć dotyczy to udarów ogółem, w jednym z badań wykazano jednak, że te pacjenci doznający porannego udaru częściej należą do osób chrapiących (90,5 proc.) niż ci, u których mają one miejsce podczas czuwania (70 proc.).
- Złe wyniki lipidogramu – czynnikiem ryzyka udaru jest wysoki poziom cholesterolu we krwi, a według niektórych badań osoby przeżywające ten wybudzający mają zdecydowanie gorsze profile lipidowe niż ci, których uratowano po innego rodzaju udarze.
- Nadciśnienie tętnicze – ten ogólny czynnik ryzyka udaru jest szczególnie związany z występowaniem podczas snu udaru niedokrwiennego mózgu.
- Palenie tytoniu – zwiększa ryzyko udaru, a u osób dostających go we śnie dotyczy to szczególnie udaru będącego skutkiem wylewu krwi do mózgu
- Wiek – ryzyko wystąpienia udaru rośnie wraz z wiekiem i choć najczęściej dotyczy osób mających ok. 70 lat, w jednym z badań ten we śnie u większej liczby pacjentów miał miejsce nieco później, w 72. roku życia. W innym osoby przeżywające wybudzający udar byli znacznie młodsi niż ci, których wyratowano z udaru podczas czuwania.
Udar pod czas snu częściej występuje w jego fazie REM, czyli gwałtownych ruchów gałek ocznych, kiedy najczęściej śnimy.
Te objawy udaru są alarmujące
Udar wymaga szybkiego rozpoznania, a to jest możliwe na podstawie objawów. Są one charakterystyczne i dość łatwe do rozpoznania, ponieważ często dotyczą tylko połowy ciała.
Do najczęstszych objawów udaru, w tym również wake-up stroke, należą:
- zaburzenia lub utrata widzenia,
- niewyraźna mowa,
- osłabienie mięśni kończyn po jednej stronie ciała,
- opadanie kącika oka lub ust, zwiotczenie połowy twarzy,
- ból i zawroty głowy,
- dezorientacja.
Rzadko pojawiają się zaburzenia czucia, inkontynencja moczowa, czkawka, problemy z koordynacją czy objawy podobne do demencji.
Leczenie, które przywraca krążenie w mózgu po udarze niedokrwiennym, polega na dożylnym podaniu leku trombolitycznego w postaci tkankowego aktywatora plazminogenu (tPA). Leku nie wolno podawać w przypadku wylewu krwi do mózgu, przy którym u pacjenta musi zostać obniżone ciśnienie krwi. W pierwszej kolejności konieczne jest więc ustalenie typu wylewu, co dodatkowo przedłuża oczekiwanie na leczenie.
Dlatego też w przypadku zauważenia objawów udaru działaj szybko i wezwij pomoc!
- Wake-up stroke – diagnostyka, postępowanie, leczenie Aktualności Neurologiczne
- Can You Have a Stroke in Your Sleep? Verywell Health
Miej ciśnienie pod kontrolą
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp B3 Afib+zasilacz+bater
Ciśnieniomierz Microlife Bp B3 Afib+zasilacz+bater
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp B3+ZASILACZ +8 Baterii
Ciśnieniomierz Microlife Bp B3+ZASILACZ +8 Baterii
kup teraz

Ciśnieniomierz Naramienny Microlife Bp A2+ZASILACZ
Ciśnieniomierz Naramienny Microlife Bp A2+ZASILACZ
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp A2+ZASILACZ+DOTK.BATER
Ciśnieniomierz Microlife Bp A2+ZASILACZ+DOTK.BATER
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp A2 mankiet XL 32-52cm
Ciśnieniomierz Microlife Bp A2 mankiet XL 32-52cm
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp A2+ZASILACZ Arytmia
Ciśnieniomierz Microlife Bp A2+ZASILACZ Arytmia
kup teraz

Microlife Ciśnieniomierz Automatyczny Bp A2 Basic
Microlife Ciśnieniomierz Automatyczny Bp A2 Basic
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp A2 mankiet dziecięcy S
Ciśnieniomierz Microlife Bp A2 mankiet dziecięcy S
kup teraz

Microlife Ciśnieniomierz Naramienny BPA2 +zasilacz
Microlife Ciśnieniomierz Naramienny BPA2 +zasilacz
kup teraz

Ciśnieniomierz Naramienny Bp A1 Basic +zasilacz
Ciśnieniomierz Naramienny Bp A1 Basic +zasilacz
kup teraz

Ciśnieniomierz automatyczny Microlife Bp A7 Touch
Ciśnieniomierz automatyczny Microlife Bp A7 Touch
kup teraz

Ciśnieniomierz naramienny Microlife mankiet XL 52
Ciśnieniomierz naramienny Microlife mankiet XL 52
kup teraz

Microlife Bp A7 Touch ciśnieniomierz automatyczny
Microlife Bp A7 Touch ciśnieniomierz automatyczny
kup teraz

Microlife Bp B3+ZASILACZ CIŚNIENIOMIERZ+8 Baterii
Microlife Bp B3+ZASILACZ CIŚNIENIOMIERZ+8 Baterii
kup teraz

Microlife Bp B3 Afib+zasilacz Ciśnieniomierz+bater
Microlife Bp B3 Afib+zasilacz Ciśnieniomierz+bater
kup teraz

Microlife Ciśnieniomierz Naramienny BPA2 +zasilacz
Microlife Ciśnieniomierz Naramienny BPA2 +zasilacz
kup teraz

Ciśnieniomierz naramienny Microlife Bp B3 Afib
Ciśnieniomierz naramienny Microlife Bp B3 Afib
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp B6+ZASILACZ Bluetooth
Ciśnieniomierz Microlife Bp B6+ZASILACZ Bluetooth
kup teraz

Ciśnieniomierz Microlife Bp B6 Afib zasilacz
Ciśnieniomierz Microlife Bp B6 Afib zasilacz
kup teraz

Ciśnieniomierz Naramienny Microlife Bp A2+ZASILACZ
Ciśnieniomierz Naramienny Microlife Bp A2+ZASILACZ
kup teraz

Ciśnieniomierz Naramienny Microlife Bp A2+ZASILACZ
Ciśnieniomierz Naramienny Microlife Bp A2+ZASILACZ
kup teraz

Polski Ciśnieniomierz Tech-med Z Funkcją Mowy
Polski Ciśnieniomierz Tech-med Z Funkcją Mowy
kup teraz

Nowoczesny Polski Ciśnieniomierz Tech-med Arytmia
Nowoczesny Polski Ciśnieniomierz Tech-med Arytmia
kup teraz

Ciśnieniomierz Tech-med TMA-3BASIC
Ciśnieniomierz Tech-med TMA-3BASIC
kup teraz

Polski Ciśnieniomierz Naramienny Techmed Arytmia
Polski Ciśnieniomierz Naramienny Techmed Arytmia
kup teraz

Ciśnieniomierz Naramienny Omron M3 Zasilacz Arytmi
Ciśnieniomierz Naramienny Omron M3 Zasilacz Arytmi
kup teraz

Ciśnieniomierz Omron M3 Comfort Automat Zasilacz
Ciśnieniomierz Omron M3 Comfort Automat Zasilacz
kup teraz

Omron M2 ciśnieniomierz naramienny zasilacz
Omron M2 ciśnieniomierz naramienny zasilacz
kup teraz

Omron M2 ciśnieniomierz naramienny zasilacz
Omron M2 ciśnieniomierz naramienny zasilacz
kup teraz

Microlife Bp A2 Basic Ciśnieniomierz automatyczny
Microlife Bp A2 Basic Ciśnieniomierz automatyczny
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl
Katastrofa śmigłowca pod Kijowem. Zginęło kierownictwo MSW Ukrainy