To potężne zioło kwitnie w całej Polsce. Niesie ulgę przy astmie, migrenie i bolesnych miesiączkach. Przygotujesz z niego napary i nalewki

Lepiężnik różowy, znany także jako lepiężnik pospolity, lepiężnik lekarski lub podbiał łopianowy, to wieloletnia roślina z rodziny astrowatych. Jest jedną z pierwszych kwitnących roślin – jej charakterystyczne kwiaty zebrane w koszyczki i tworzące wiechowate grona możemy oglądać już z końcem lutego i początkiem marca aż do kwietnia.

Ma grube kłącze i duże – sięgające nawet 100 cm długości i 60 cm szerokości – liście o kształcie nerkowatym lub okrągło-sercowatych, które pojawiają się dopiero po przekwitnięciu. Występuje niemal w całej Europie, płn.- zach. Azji i Ameryce Północnej.

W Polsce występuje kilka odmian lepiężnika, m.in.:

• lepiężnik różowy (Petasites hybridus L. Gaertner),
• lepiężnik biały (Petasites albus L. Gaertner),
• lepiężnik kutnerowaty (Petasites spurius).

Najczęściej spotkać go można nad brzegami rzek, jezior oraz w zaroślach i łąkach na wilgotnej, piaszczystej glebie.

Surowcem leczniczym są liście i korzeń lepiężnika. Liście zbiera się w okresie od maja do czerwca – po pełnym ukształtowaniu, a korzenie – jesienią. Liście można suszyć warunkach naturalnych w zacienionym i przewiewnym miejscu. Korzenie wymagają użycia ogrzewanej suszarni i temperatury do 40 stopni Celsjusza.

Lepiężnik zawiera liczne substancje aktywne m.in.:

• alkaloidy pirolizydynowe,
• flawonoidy,
• śluzy,
• olejek eteryczny,
• seskwiterpeny,
• inulina,
• związki mineralne.

Jego właściwości znane były już w Starożytności, a jak podaje znany polski fitoterapeuta dr Henryk Różański:

W medycynie ludowej lepiężnik był wykorzystywany w leczeniu padaczki, nerwic, kolek, nadciśnienia, bolesnych miesiączek, astmy, uporczywego kaszlu, alergii i bezsenności.

Obecnie lepiężnik ceniony jest za działanie przeciwbólowe oraz rozkurczające mięśnie gładkie układu pokarmowego i dróg moczowych. Działa również napotnie i moczopędnie. Ze względu na te właściwości stosowany jest przy dolegliwościach takich jak:

• kolki jelitowe,
• astma,
• bolesne miesiączki,
• migrenowe bóle głowy,
• skurcze mięśni,
• przeziębienie,
• choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego i trzustki,
• problemy ze snem,
• stany niepokoju.

Świeże liście lub odwar mogą być stosowane w postaci okładów na skaleczenia i otarcia skóry.

Z kłącza i liści lepiężnika można samodzielnie przygotować lecznicze mikstury. Dr Różański podaje przepisy na intrakrt oraz napar z lepiężnika, a Mateusz Emanuel Sanderski w swojej książce „Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie” proponuje przygotowanie odwaru z lepiężnika:

1. Intrakt z lepiężnika wg dr Różańskiego: 100 g świeżego mielonego kłącza zalać 300 ml gorącego alkoholu 40-60 proc., wytrawiać przynajmniej przez 7 dni, przefiltrować. Zażywać jako środek wykrztuśny, rozkurczowy, żółciopędny w dawce 5-10 ml; jako środek przerywający kolki, astmę, migrenę – w dawce 10, a nawet 15 ml. Łagodzi objawy alergii. Zewnętrznie do przemywania zmian w przebiegu atopowego zapalenia skóry (uwaga! może wywołać uczulenie u osób nadwrażliwych, wtedy leczenie przerwać).
2. Napar z lepiężnika wg dr Różańskiego – 2 łyżki rozdrobnionego surowca (kłącze lub liście) zalać 1 szklanką wrzącej wody; odstawić pod przykryciem na 30 minut, przecedzić. Pić 4 razy dziennie po 50 ml. Napar można wkraplać dodatkowo do nosa przy katarze siennym oraz stosować do okładów przy zapaleniu spojówek (alergiczne).
3. Odwar z lepiężnika wg Sanderskiego – 1 łyżkę korzeni lub 1 łyżkę liści lepiężnika zalać szklanką wody, zagotować i trzymać na małym ogniu przez 15 min. Odstawić na 10 minut, przecedzić. Pić 3 razy dziennie po pół szklanki w kolce jelitowej, astmie, zapaleniu oskrzeli i bolesnej menstruacji oraz w stanach gorączkowych.

Lepiężnik jest rośliną zawierającą toksyczne substancje (alkaloidy pirolizydynowe), dlatego nie powinien być stosowany dłużej niż przez okres 2-3 tygodni. Kurację można powtarzać raz na 3 miesiące. Lepiężnik powinien być przyjmowany w ściśle określonych, niewielkich dawkach, pod kontrolą lekarza. Gotowe preparaty dostępne na rynku są pozbawione szkodliwych substancji.

Źródło:

• Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie, Mateusz Emanuel Senderski, Podkowa Leśna 2015
• Lepiężnik – Petasites w leczeniu stanów zapalnych, alergii i jako spasmolyticum Medycyna dawna i współczesn

a