Te badania mogą zmienić wszystko! Co piąta osoba w śpiączce jest świadoma tego, co się dzieje w jej otoczeniu. Czy osoba w śpiączce słyszy?

Badania amerykańskich specjalistów pod kierunkiem prof. Nicholasa Schiffa z Weill Cornell Medical College w Nowym Jorku sugerują, że co piąta osoba z uszkodzeniami mózgu znajdująca się w śpiączce lub w tzw. stanie wegetatywnym jest świadoma tego, co się dzieje w jej otoczeniu. To częściej niż dotychczas sądzono.

Z badań opublikowanych w 2019 roku wynikało, że tylko co dziesiąta osoba może być w tzw. zespole zamknięcia, gdy jest świadoma, lecz nie jest w stanie się poruszać, wydawać dźwięków i się komunikować z otoczeniem. W tym stanie nie dochodzi jednak do zaburzenia zdolności myślenia ani kojarzenia.

Dwa badania, którymi kierował prof. Schiff, zostały opublikowane w „New England Journal of Medicine”. Jak podkreśla specjalista, to nie są rzadkie przypadki i nie należy ich bagatelizować.

Prof. Schiff powołuje się na szerzej zakrojone obserwacje niż te, które były przeprowadzone wcześniej. W ciągu 8 lat w badaniu wzięło udział 353 pacjentów z uszkodzeniami mózgu, którzy przebywali w sześciu ośrodkach. Pacjenci objęci badaniem byli w śpiączce lub w stanie wegetatywnym.

Dla zbadania stanu świadomości chorych próbowano nawiązać z nimi kontakt, polecając, żeby przez 15-30 sekund wyobrazili sobie pewne zajęcia, takie jak gra w tenisa, pływanie lub spacer wokół domu. Powtarzano to siedem razy co pięć minut. U pacjentów, którzy zachowali jakiś stan świadomości, przy użyciu rezonansu magnetycznego oraz badania EEG wykrywano w tym czasie aktywność mózgu. Spośród tych, którzy byli w śpiączce lub w stanie wegetatywnym, aktywność mózgu wykryto u co piątej osoby.

– Takie wyobrażanie sobie, to wbrew pozorom trudne zajęcie, wystarczy podjąć taką próbę, by się o tym przekonać – twierdzi prof. Schiff. – Nie wiemy, jakie są przeżycia tych pacjentów, ale to, że są w stanie to zrobić, sugeruje szanse odzyskania pełnej świadomości – przekonuje ekspert.

Zdaniem prof. Schiffa na świecie jest 300-400 tys. osób z różnego rodzaju zaburzeniami świadomości. Oznaczałoby to, że spośród nich nawet około 100 tys. może wykazywać jakiś stan ukrytej świadomości.

Według prof. Raanana Gillona, etyka medycznego z Imperial College London, implikacje tych badań są bardzo poważne.

– Jeśli jest duże prawdopodobieństwo, że brak świadomości u pacjenta jest tylko pozorny, jak sugerują najnowsze badania, można oczekiwać, że więcej pacjentów (którzy zachowują pewną świadomość – red.) będzie życzyć sobie, by podtrzymywać ich życie, a także się z nimi konsultować, zanim terapia zostanie przerwana – powiedział w wypowiedzi dla „New Scientist”.

Prof. Schiff zwraca uwagę, że komunikację z pacjentem w zespole zamknięcia ułatwiają tzw. interfejsy mózgowe, aparaty pozwalające wychwytywać sygnały bezpośrednio z mózgu. Specjalista powołuje się na badania, z których wynika, że wystarczy nawet 30-minutowy trening, by opanować umiejętność przetwarzania myśli na tekst na ekranie komputera lub posługiwania się syntezatorem mowy. Jego zdaniem należy zaproponować pacjentom z zachowaną świadomością, czy nie chcieliby się nimi posługiwać.

Źródło:
Cognitive Motor Dissociation in Disorders of Consciousness New England Journal of Medicine