Znane osoby, które zapadły w śpiączkę. Nie tylko Sharon Stone, Michael Schumacher i córka Ewy Błaszczyk

Śpiączka to głęboki stan nieświadomości, który może mieć wiele przyczyn. Pacjent, który jest w śpiączce, wygląda jakby spał, pozostaje w bezruchu i nie reaguje na bodźce zewnętrzne – nawet te bardzo silne. Poziom świadomości i reaktywności zależy od tego, jak bardzo funkcjonuje mózg. Śpiączka może trwać kilka dni, tygodni, a nawet kilkadziesiąt lat.

Zobacz także: Miała tykającą bombę w głowie. Znana aktorka jest w ciężkim stanie. Pękł jej tętniak mózgu. To może przydarzyć się każdemu

Czasami lekarz wywołuje śpiączkę lekami – mówimy wtedy o śpiączce farmakologicznej. Ma ona wtedy na celu uchronić osobę przed bólem lub poważnymi komplikacjami.

W trudnych przypadkach stan pacjenta może nie ulec zmianie po dłuższym okresie. Wtedy lekarze mogą przeklasyfikować go jako osobę będącą w trwałym stanie wegetatywnym. Jeśli ten stan trwa wiele miesięcy, osoba ta może się nie obudzić.

Dzień Pacjenta w Śpiączce obchodzimy 18 kwietnia.

Pacjenci pozostający w śpiączce są dla nas zagadką. Czy nas słyszą? Co czują? Czy mają sny? W zrozumieniu tego może pomóc skala Glasgow.

Skala Glasgow (Glasgow Coma Scale) to skala od 3 do 15, która jest wykorzystywana w medycynie do oceny stanu świadomości danej osoby. Im niższy wynik, tym mniej przytomny jest pacjent. 15 oznacza osobę całkowicie obudzoną i świadomą. Wynik między 3 a 8 sugeruje, że pacjent prawdopodobne jest w śpiączce. Skala śpiączki Glasgow ocenia stan pacjenta w trzech różnych kategoriach:

• reakcja na otwarcie oczu,
• reakcja słowna,
• reakcja ruchowa.

Maksymalny wynik dla reakcji otwierania oczu wynosi 4. Oznacza to, że oczy pacjenta są otwarte i może on mrugać. Wynik 3 to reagowanie tylko na bodźce, a 2 – reagowanie tylko na ból. Wynik 1 oznacza brak reakcji.

Reakcja słowna ma system punktacji od 5 (zorientowany) do 1 (brak reakcji). Wynik pomiędzy 2 a 4 świadczy o tym, że reakcja werbalna pacjenta jest zdezorientowana, niewłaściwa lub niezrozumiała.

Wynik reakcji motorycznej waha się od 1 do 6 i bada reakcję pacjenta na ból oraz inne bodźce.

Śpiączka to stan przypominający sen. Osoba żyje, ale nie jest świadoma. Aktywność mózgu takiej osoby jest niewielka lub zerowa. Pacjent nie jest w stanie reagować na dotyk, dźwięk i inne bodźce. Rzadkością jest też, żeby osoba w śpiączce kichała, kaszlała lub komunikowała się w jakikolwiek sposób. Niektóre osoby mogą oddychać samodzielnie, choć wiele z nich wymaga pomocy maszyny do oddychania.

Podczas śpiączki osoba jest nieprzytomna i nie jest w stanie reagować na żadne dźwięki. Mimo to mózg nadal może odbierać dźwięki od bliskich. Niektóre badania sugerują, że rozmowa i dotyk mogą pomóc w powrocie do zdrowia.

Doświadczenia osób, które zapadła w śpiączkę, są wyjątkowe. Niektórzy zgłaszają, że pamiętają pewne wydarzenia, które miały miejsce, kiedy byli w śpiączce, inni z kolei nie pamiętają nic z czasu, kiedy byli nieprzytomni.

Aktorka i piosenkarka Ewa Błaszczyk jest znana nie tylko ze sceny i ekranów, ale także jako osoba, która działa społecznie i charytatywnie na rzecz osób pozostających w śpiączce. Kiedy w 2000 roku jedna z jej córek bliźniaczek, Aleksandra, zakrztusiła się tabletką i od tamtej pory jest w stanie śpiączki, Ewa Błaszczyk zaangażowała się w kwestię śpiączki w Polsce i stała się ikoną walki o dobrostan tych osób.

W 2002 roku powstała fundacja „Akogo?”, którą założyła wraz z księdzem Wojciechem Drozdowiczem. To pierwsze polska organizacja, która zajmuje się systemowym rozwiązywaniem problemów osób w śpiączce. Poza kampaniami edukującymi o śpiączce i programem leczenia dzieci w śpiączce w fazie B Ewa Błaszczyk i jej fundacja stworzyła i wybudowała miejsce przeznaczone dla dzieci w śpiączce – Klinikę „Budzik”. Od 2012 roku, kiedy „Budzik” został otwarty, do marca 2023 roku wybudziło się w nim 100 dzieci. 27 lutego 2023 roku odbyło się otwarcie Kliniki „Budzik” dla dorosłych przy Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie. Warte podkreślenia jest, że pobyt w klinikach jest bezpłatny dla pacjenta i jego opiekuna lub opiekunki.

Śpiączka może trwać kilka godzin, a nawet kilkadziesiąt lat. Może wystąpić na skutek urazów głowy, zatrucia substancjami toksycznymi dla układu nerwowego (alkohol, narkotyki, leki uspokajające czy psychotropowe), w wyniku chorób (m.in. cukrzyca, niewydolność nerek, niewydolność wątroby, choroby psychiczne) lub po nagłym zatrzymaniu akcji serca albo innych poważnych zdarzeniach.

W stanie śpiączki znalazły się też znane osoby. Przebywały w niej od kilku dni do kilku lat.

Zobacz, jakie popularne osoby były w śpiączce:

Źródła:

• What to know about a coma Medical News Today
• What Does a Coma Feel Like? Traditions Health
• Coma and reduced awareness states Headway - the brain injury association