Spis treści
Jakie szkody mogą spowodować soczewki kontaktowe?
Soczewki kontaktowe są skuteczne i bezpieczne, jednak ze względu na swój charakter (ciało obce w oku) użytkowanie ich w niewłaściwy sposób może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych oczu, a nawet utraty wzroku.
Nieprawidłowe używanie soczewek kontaktowych to przede wszystkim błędy takie jak: brak odpowiedniej higieny, noszenie soczewek dłużej niż zalecane (zazwyczaj 12 godzin), zasypianie w soczewkach, nieodpowiednie zdejmowanie czy niewłaściwe przechowywanie.
Czym grozi noszenie soczewek w nieprawidłowy sposób?
Skutkiem nieprawidłowego używania soczewek kontaktowych są często komplikacje zdrowia oczu takie, jak podrażnienia, infekcje, uszkodzenie rogówki, alergie i poważne stany zapalne. Aby uniknąć tych problemów, należy przestrzegać zaleceń dotyczących noszenia i pielęgnacji soczewek oraz regularnie odwiedzać okulistę. W przypadku objawów ze strony oczu wizyta u lekarza powinna być jak najszybsza, bo ich stan nierzadko pogarsza się w szybki sposób.
Unikaj tych błędów i problemów od szkieł kontaktowych:
Brak higieny rąk i soczewek kontaktowych może spowodować rozwój infekcji oka (najpierw jednego, po czym obu). Najczęstsza i najpoważniejsza infekcja spowodowana przez bakterie, wirusy, grzyby lub pasożyty (np. Acanthamoeba) to zapalenie rogówki. Może prowadzić do bólu, zaczerwienienia, łzawienia, a w skrajnych przypadkach także do utraty wzroku. Natomiast zapalenie spojówek powoduje objawy takie, jak zaczerwienienie, swędzenie i wydzielina. Infekcja może być wywołana przez bakterie lub wirusy przeniesione na soczewkach.
Podrażnienia i dyskomfort oczu pojawiają się często przy niedostatecznej produkcji łez, dlatego w wielu przypadkach wraz z soczewkami kontaktowymi trzeba używać nawilżających kropli do oczu. Soczewki mogą też absorbować łzy, co prowadzi do uczucia suchości, pieczenia i podrażnienia. Używanie tzw. sztucznych łez może być konieczne zwłaszcza w przypadku osób noszących soczewki przez długi czas czy przy suchym powietrzu, np. w klimatyzowanych pomieszczeniach.
Otarcia i mikrourazy rogówki to zwykle wynik niedokładnego zakładania lub zdejmowania soczewek. Częstym błędem jest zdejmowanie ich na sucho, bez nawilżenia oka. Może to powodować drobne uszkodzenia rogówki, co sprzyja podrażnieniom i infekcjom.
Soczewki kontaktowe mogą przyczyniać się do zmniejszonego dopływu tlenu do rogówki, tzw. hipoksji rogówki. Niewystarczająca ilość tlenu docierającego do rogówki może powodować jej obrzęk, co prowadzi do pogorszenia ostrości widzenia i zwiększenia ryzyka infekcji. Długotrwałe niedotlenienie oka może prowadzić do neowaskularyzacji rogówki – wzrostu nowych naczyń krwionośnych na jej powierzchni. Może to pogorszyć widzenie i wymagać leczenia.
Noszenie kontaktów może wywołać reakcje alergiczne. Niektóre osoby mogą być albo stać się uczulone na składniki płynów do pielęgnacji soczewek. Alergia ta może powodować swędzenie, zaczerwienienie i obrzęk oczu. Może też wystąpić reakcje alergiczna na materiał, z którego wykonane są soczewki kontaktowe, powodując podrażnienia i dyskomfort.
Przy braku ostrożności mogą wystąpić uszkodzenia mechaniczne oczu. Rany na rogówce lub spojówce są skutkiem niewłaściwego zakładania lub zdejmowania soczewek, szczególnie przy długich paznokciach. Takie mikrourazy są bolesne i sprzyjają infekcjom, dlatego nosząc kontakty warto mieć krótkie i dokładnie wyczyszczone paznokcie.
Czerwone oczy od szkieł kontaktowych mogą być wynikiem innego problemu. Tarczozależność rogówki (CLARE) to zespół ostrego czerwonego oka spowodowanego soczewkami kontaktowymi. Stan zapalny wynika z ich przedłużonego noszenia soczewek, zwłaszcza podczas snu. Objawia się bólem oczu, światłowstrętem, zaczerwienieniem i wydzieliną.
Zespół czerwonych oczu związany z soczewkami kontaktowymi może nie być ostry. Taki charakter ma zapalenie spowodowane nagromadzeniem osadów białkowych. Jest spowodowane zbyt długim noszeniem soczewek i może wywołać reakcję zapalną. Warto wybierać soczewki, które się często wymienia, bo nawet dobry płyn często nie usuwa w pełni wszystkich osadów przy ich obfitej produkcji. Ideałem są szkła jednodniowe.
Poważnym powikłaniem jest bakteryjne lub wirusowe owrzodzenie rogówki. Do ich powstawania mogą prowadzić nieleczone infekcje rogówki. Skutki mogą być bardzo bolesne i grozić utratą wzroku, jeśli nie są szybko leczone. W przypadku częstej opryszczki rogówki wirus pozostaje w splotach nerwowych oka na zawsze, co stanowi przeciwwskazanie do zabiegów chirurgicznych oka.
Do infekcji oka może doprowadzić wzrost liczby drobnoustrojów na jego powierzchni. Na soczewkach kontaktowych może utworzyć biofilm bakteryjny z powodu niewłaściwej higieny, co sprzyja też rozwojowi innych drobnoustrojów.
Skutkiem długotrwałego noszenia źle dopasowanych soczewek kontaktowych mogą być niepożądane zmiany kształtu rogówki. Zmiany w kształcie rogówki, a zwłaszcza stożek rogówki, keratoconus – degeneracyjna choroba zapalna, wymaga specjalistycznego leczenia.
– Nie należy jednak mylić zmiany kształtu rogówki z metodą ortokorekcji, która polega na zmianie kształtu rogówki podczas snu – mówi Piotr Toczołowski, specjalista optometrii klinicznej z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok na temat odwracalnej metodzie korekcji małej i średniej krótkowzroczności. – Proces zaczyna się od szczegółowego badania wzroku i pomiaru kształtu rogówki. Specjalista optometrysta lub okulista ocenia czy pacjent jest odpowiednim kandydatem do ortokorekcji. Na podstawie wyników badania specjalista dobiera indywidualnie dopasowane soczewki ortokorekcyjne. Soczewki te są twarde i mają specjalny kształt, który pozwala na modelowanie rogówki. Pacjent zakłada soczewki ortokorekcyjne na noc. Soczewki te delikatnie naciskając na rogówkę, korygując jej kształt. Po kilku godzinach noszenia w nocy, rogówka zmienia swój kształt, co poprawia widzenie. Po zdjęciu soczewek rano, pacjent może zauważyć poprawę widzenia w ciągu dnia.