Szkodzi oczom. Okulistka radzi, jak je chronić w sezonie grzewczym

Suche powietrze, które pojawia się w domach wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego, podrażnia nie tylko skórę, gardło i nos, ale również oczy. O tym, jak dbać o wzrok, gdy kaloryfery pracują pełną parą, podpowiada okulistka dr n. med. Agnieszka Grądek-Motyl z Centrum Okulistyki i Optometrii Okulus Plus.

– W sezonie grzewczym powietrze w pomieszczeniach staje się cieplejsze, ale jednocześnie, co szczególnie odczuwają oczy, traci wilgoć. Kaloryfery przyspieszają parowanie wody, przez co wilgotność spada poniżej optymalnego poziomu 40-50 proc. Taki suchy mikroklimat obciąża narząd wzroku – tłumaczy ekspertka.

Nagrzane powietrze (szczególnie w niewietrzonym pomieszczeniu), może powodować wiele dolegliwości, w tym:

• pieczenie i swędzenie oczu,

• uczucie piasku lub ciała obcego pod powiekami,

• zaczerwienienie spojówek,

• wrażliwość na światło,

• łzawienie.

W takich warunkach wzrok szybciej też męczy się, zwłaszcza podczas pracy przy komputerze czy czytania – podkreśla dr Grądek-Motyl.

Czytaj też: Słabszy wzrok jesienią? Nie musisz od razu wymieniać soczewek. Tych 5 czynników osłabia wzrok. Jak poprawić ostrość widzenia?

Suchość oczu to nie tylko dyskomfort. Mikrourazy rogówki, które mogą powstawać przy niedoborze filmu łzowego, zwiększają podatność na infekcje bakteryjne i wirusowe. Mogą też prowadzić do stanów zapalnych rogówki i spojówki, a w skrajnych przypadkach nawet do powstania blizn i trwałego pogorszenia widzenia.

Ekspertka zwraca też uwagę na soczewki kontaktowe.

– Soczewki stanowią dodatkową barierę pomiędzy okiem a otoczeniem. Poprawiają widzenie, ale jednocześnie ograniczają dopływ tlenu oraz naturalny przepływ łez. W połączeniu z suchym powietrzem powierzchnia rogówki staje się szczególnie narażona na przesuszenie. Co więcej, w nagrzanych pomieszczeniach soczewki mogą przyspieszać parowanie łez, a nawet przyklejać się do oka, zwiększając ryzyko otarć. Powstające w ten sposób mikrourazy stwarzają idealne warunki do rozwoju infekcji – ostrzega dr Grądek-Motyl.

Zainteresuje cię także: Witaminy na sokoli wzrok. Dodaj je do swojej diety. Poprawią ostrość widzenia i pomogą chronić oczy przed chorobami

Okulistka podpowiada, jak można sobie radzić z dyskomfortem, jaki mogą odczuwać oczy podczas sezonu grzewczego.

– Przede wszystkim warto zaopatrzyć się w tzw. sztuczne łzy. Specjalne krople, które nawilżają oczy, można je kupić bez recepty. Najczęściej zawierają one kwas hialuronowy w stężeniu od 0,1 do 0,4 proc. – im wyższe stężenie, tym krople są gęstsze i dłużej utrzymują efekt nawilżenia. Ten sam efekt dają krople z glicerolem i PVP, czyli poliwinylopirolidonem. Dobrym wyborem mogą być także krople lub żele nawilżające, które zawierają m.in. karbomer, hypromelozę czy metylocelulozę. Są gęste, zwiększają lepkość filmu łzowego, skutecznie nawilżają oko i pomagają łagodzić przesuszenie, zaczerwienienie oraz podrażnienie – wyjaśnia ekspertka.

Ulgę przynosi także przepłukiwanie oczu roztworem soli fizjologicznej, przecieranie powiek chusteczkami z ektoiną czy stosowanie ciepłych kompresów, które pobudzają gruczoły Meiboma.

Zobacz też: Jak dbać o wzrok? Rób te 6 rzeczy regularnie dla zdrowia twoich oczu. Wyostrzą wzrok, zahamują krótkowzroczność i zmniejszą ryzyko jaskry

Jeżeli zastanawiasz się, czy można stosować ziołowe okłady na oczy, to okulistka zdecydowanie odradza stosowanie takich praktyk.

– Ziołowe czy herbaciane napary nie są sterylne, a ich użycie może sprzyjać rozwojowi infekcji. Oko jest bardzo wrażliwe i łatwo ulega zakażeniom. Ponadto skóra i oczy mają naturalne pH, które pomaga utrzymać barierę ochronną. Napary roślinne mają własne pH, które może różnić się od pH oka. Nawet niewielkie odchylenia mogą podrażnić spojówkę i rogówkę. Dodatkowo zastosowanie ziół do okładów może spowodować reakcję alergiczną – wyjaśnia specjalistka.

Przeczytaj: Po czym poznać, że oczy chorują? Objawy, które mogą oznaczać początki jaskry, zaćmy lub starczowzroczności. Na co zwrócić zwrócić uwagę?

Jeżeli sezon grzewczy to wyzwanie dla twoich oczu, to pomocne może być picie 2-3 litrów płynów dziennie, dieta bogata w kwasy omega-3, częste mruganie podczas pracy przy komputerze oraz zasada 20-20-20. Nie można zapominać o nawilżaniu powietrza i wietrzeniu pomieszczeń.

– Suchość oczu to dolegliwość, która dotyka niemal każdego – szczególnie jesienią i zimą, kiedy jesteśmy narażeni na wahania temperatur. Zdarza się jednak, że problem ten nakłada się na inne schorzenia, potęgując dolegliwości – mówi dr Grądek-Motyl. – W sezonie grzewczym szczególną ostrożność powinny zachować osoby cierpiące na niewystarczającą produkcję łez przez gruczoły łzowe, np. w przebiegu chorób ogólnoustrojowych, a także pacjenci z zaburzeniami pracy powiek czy chorobami neurologicznymi. W ich przypadku problemem jest nie tylko szybsze odparowywanie łez pod wpływem ciepła, ale również nieprawidłowe rozprowadzanie filmu łzowego.

Jeśli objawy są nasilone, koniecznie zgłoś się do okulisty, aby rozpoznać przyczynę i wdrożyć odpowiednie leczenie.