Siwe włosy – przyczyny powstawania i ich pielęgnacja. Czy jest skuteczny sposób na siwe włosy?

Barwa włosów to cecha charakterystyczna dla każdej osoby. Wynika z odcienia, rodzaju oraz ilości występujących we włosach melanin: eumelaniny i feomelaniny, a także proporcji między nimi. Ciemne włosy brązowe i czarne mają więcej eumelaniny, natomiast jasne włosy blond i rude, więcej feomelaniny. Gdy we włosach całkowicie brakuje malanin, pojawiają się siwe włosy.

Pierwszy siwy włos może pojawić się w różnym wieku. Uzależnione jest to od pierwotnego koloru włosów i cech genetycznych oraz czynności hormonów. Truizmem jest, że produkcja melaniny obniża się stopniowo wraz z wiekiem. Proces siwienia włosów może rozpocząć się nawet ok. 30 roku życia, dlatego siwe włosy w młodym wieku, to problem niejednej kobiety i mężczyzny.

Według najnowszych badań naukowych za siwe włosy odpowiedzialny jest przede wszystkim proces zwiększonej produkcji w organizmie nadtlenku wodoru, który ma działanie wybielające. W młodym wieku nadtlenek wodoru produkowany przez komórki ciała szybko ulega rozkładowi na tlen i wodór, dlatego nie wyrządza w organizmie większych szkód. Wraz z wiekiem proces rozkładu tej substancji spowalnia się i hamuje syntezę melaniny w mieszkach włosowych, co pozbawia włosy koloru. Enzymem odpowiedzialnym za proces rozbijania nadtlenku wodoru na tlen i wodór jest katalaza.

Katalaza zwalcza gromadzący się u podstawy mieszków włosowych, niszczycielski nadtlenek wodoru. Kiedy poziom katalazy obniża się, zwiększa się poziom nadtlenku wodoru i dochodzi do siwienia włosów.

Inny proces, w którym naukowcy upatrują przyczyny siwienia włosów, to peroksydaza glutationowa. Polega ona na konwertowaniu nadtlenku wodoru w wodę. Z wiekiem także ten proces spowalnia, a siwych włosów pojawia się coraz więcej.

Także podwyższony poziom homocysteiny wynikający z niedoboru kwasu foliowego i witaminy B12 w diecie, może powodować siwy kolor włosów, ponieważ jego konsekwencją jest zwiększony poziom nadtlenku wodoru. Nadtlenek wodoru powstaje za sprawą enzymu o nazwie oksydaza ksantynowa, więc jej zwiększona ilość w organizmie prowadzi do podwyższenia poziomu nadtlenku wodoru, a co za tym idzie – przyspiesza proces odbarwiania się (siwienia) włosów.

Szkody wyrządzone mieszkom włosowym przez nadtlenek wodoru naprawiane są przez enzym o nazwie Methionin Sulfoxide reduktaza A i B (MSRA i B). Z wiekiem poziom tego związku w organizmie spada, co obniża jakość procesów regenerujących włosy. Obniżeniu ulega proces syntezy tyrozynazy, glikoproteiny uczestniczącej w procesie wytwarzania melaniny, nadającej włosom barwę.

Przyczyny pojawienia się pierwszego siwego włosa są złożone, ale bezpośrednim powodem wydaje się zbyt wysoki poziom nadtlenku wodoru, spowodowany niskim stężeniem katalazy, MSRA i B oraz tyrozynazy. Naukowcy wykazali też w eksperymentach na myszach, że brak czynnika stymulującego wzrost komórek macierzystych o nazwie SCF powoduje pojawianie się siwego koloru włosów.

Siwy kolor włosów spowodowany nieobecnością w mieszkach włosowych melaniny, z których wyrastają włosy. Odcień siwych włosów różni się w przypadku indywidualnych osób, gdyż w przypadku niektórych przybiera srebrny lub bardziej zażółcony, śnieżno biały lub nawet niebieskawo-fioletowy.

Panuje przekonanie, że siwe włosy są mocniejsze, grubsze i rosną szybciej niż włosy normalne. Nie ma to potwierdzenia w badaniach naukowych. Włosy siwe wydają się grubsze, ponieważ są jaśniejsze. Wiele z nich jest jednak słabszych i bardziej łamliwych niż włosy wybarwione normalnie.

Ponieważ istnieją amatorzy i przeciwnicy siwych włosów, można zachować i podkreślić ich srebrny kolor lub skoncentrować się na jego zamaskowaniu. Jeśli siwe włosy nie stanowią problemu, wystarczy o nie dbać. Siwe włosy wymagają odpowiedniej pielęgnacji dopasowanej indywidualnie do kondycji i stanu struktury włosów. Przeważnie polecane są preparaty nawilżające, zawierające aloes, miód, glicerol, sorbitol oraz natłuszczające z olejami roślinnymi. Uzupełniająco wskazane są preparaty z proteinami mlecznymi, z jedwabiu lub keratyną, które odbudowują strukturę włosa, ale nie należy stosować częściej niż 1-2 razy w tygodniu. Najkorzystniej stosować jest zamiennie z kosmetykami o działaniu nawilżająco-natłuszczającym.

Gro kobiet i mężczyzn nie zadowala siwy kolor włosów, a w takim przypadku polecane będzie farbowanie siwych włosów lub zdrowsza i dająca naturalny efekt henna na siwe włosy. Przy stosunkowo złej kondycji włosów poleca się używanie szamponów neutralizujących żółte odcienie, a następnie hennowanie.

Farbowanie siwych włosów nie musi być wykonane farbą trwałą, odpowiednie są także szampony koloryzujące, które stopniowo powodują przyciemnienie siwych włosów. Farbowanie siwych włosów niczym nie różni się od zmiany koloru włosów wybarwionych. Wybierając ciemne odcienie, należy pamiętać o regularnym farbowaniu odrostów, ponieważ dysproporcja między siwym kolorem włosów a nadanym ciemnym odcieniem będzie mocno rzucała się w oczy, dając nieestetyczny efekt. Farbowanie siwych włosów na blond, rudy czy jasny brąz nie wymaga tak częstego farbowania odrostów, ponieważ są one mniej widoczne. Na uwadze należy mieć fakt, że farby blond niszczą, wysuszają i osłabiają włosy, ponieważ oparte są na działaniu nadtlenku wodoru.

Proces siwienia włosów nie jest możliwy do odwrócenia – siwy włos w naturalny sposób nie nabierze koloru. Jest natomiast możliwe przywrócenie włosom naturalnego koloru poprzez powstrzymanie lub spowolnienie procesu siwienia za pomocą odpowiedniej diety, suplementacji witamin i zmiany trybu życia na zdrowszy.

Niektóre kosmetyki reklamowane są jako przywracające siwym włosom ich naturalny kolor, ale ponieważ nie jest to możliwe, od tych produktów można oczekiwać odżywienia skóry głowy i pobudzenia produkcji melaniny w mieszkach włosowych.

Jeśli chodzi o suplementy diety i zioła, które korzystnie oddziałują na organizm i powstrzymują zmiany prowadzące m.in. do siwienia włosów, polecane są przede wszystkim produkty bogate w składniki antyoksydacyjne i pomagające usuwać z organizmu toksyny. Związki obficie występują w ziołach i przyprawach, świeżych owocach i warzywach, a także tłoczonych na zimno olejach roślinnych.

Dieta powinna dostarczać witaminę B12 zawartą w pokarmach odzwierzęcych, oraz kwas foliowy występujący obficie w zielonych warzywach. Dobrze jest zadbać o prawidłową podaż z żywnością magnezu, cynku, manganu, miedzi, kwasu foliowego i krzemu. Powinna być bogata w składniki zawierające substancje o właściwościach przeciwzapalnych i zwalczających wolne rodniki. Najbardziej wskazana jest tzw. dieta przeciwzapalna.

Zalecane jest też prowadzenie zdrowego trybu życia, ponieważ odpowiednia ilość snu, rzucenie palenia, ograniczenie konsumpcji alkoholu i regularnie wykonywane ćwiczenia fizyczne poprawiają samopoczucie i stan zdrowia organizmu. Korzystnym jest maksymalna redukcja stresu, poprzez naukę efektywnych sposobów radzenia sobie z nim. Wskazane jest również unikanie słońca, ponieważ promieniowanie UV niekorzystnie wpływa na skórę głowy i włosy.

Źródło:

• Charakterystyka budowy i funkcji skóry oraz włosów, Elżbieta Małek, Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007