Objawy ze strony układu pokarmowego, których nie wolno lekceważyć
Bóle brzucha, zgaga, nudności lub pojawiające się regularnie wymioty to sygnały, których nie należy ignorować. Nagła utrata masy ciała bez zmiany diety, przewlekłe biegunki lub zaparcia trwające powyżej 4 tygodni także wskazują na potrzebę konsultacji. Obecność krwi w stolcu lub ciemne, smoliste stolce mogą świadczyć o krwawieniu w przewodzie pokarmowym. Inne symptomy, które wymagają konsultacji z gastrologiem, obejmują:
uporczywe wzdęcia,
częste odbijanie się,
trudności w połykaniu pokarmów.
Każdy z tych objawów może być oznaką chorób wymagających interwencji specjalisty.
Kiedy wizyta u gastrologa jest konieczna?
Do gastrologa warto zgłosić się nie tylko w przypadku nasilających się dolegliwości, ale także przy podejrzeniu przewlekłych problemów, takich jak:
refluks,
wrzody żołądka,
zespół jelita drażliwego.
Lekarz specjalista z zakresu gastrologii zleci odpowiednie badania, które pozwalają określić źródło problemu. Wizyta jest pilna, gdy objawy utrudniają codzienne funkcjonowanie, np. ból uniemożliwia pracę, a nudności lub wymioty prowadzą do odwodnienia. Ponadto osoby z chorobami przewlekłymi, jak cukrzyca czy nadciśnienie, powinny regularnie kontrolować stan układu pokarmowego.
Najczęstsze choroby diagnozowane przez gastrologa
Specjaliści z zakresu gastrologii spotykają się z szerokim wachlarzem dolegliwości, które mogą dotyczyć zarówno górnego, jak i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Część schorzeń rozwija się powoli i daje mało charakterystyczne symptomy, dlatego ich rozpoznanie wymaga dokładnej diagnostyki.
Refluks, wrzody i zespół jelita drażliwego
Do najczęstszych problemów gastrologicznych należą refluks, choroba wrzodowa czy zespół jelita drażliwego.
Refluks żołądkowo-przełykowy dotyka około 20% dorosłych w Polsce, objawia się pieczeniem w klatce piersiowej i odbijaniem kwaśnym pokarmem.
Wrzody żołądka i dwunastnicy powstają w wyniku nadmiernego wydzielania kwasu solnego lub zakażenia bakterią Helicobacter pylori, prowadząc do krwawień i silnego bólu.
Zespół jelita drażliwego (IBS) charakteryzuje się naprzemiennymi biegunkami i zaparciami, a jego przyczyny obejmują zaburzenia motoryki jelit oraz stres.
Podstawowe badania wykonywane w gastrologii
Gastrolog może zlecać badania laboratoryjne, takie jak:
morfologia krwi,
próby wątrobowe,
poziom elektrolitów,
testy na obecność H. pylori.
W przypadku problemów ze wchłanianiem składników odżywczych lekarz może też zlecić testy na nietolerancje pokarmowe, poziom witamin lub enzymy trzustkowe. Każde badanie umożliwia szybką identyfikację przyczyn dolegliwości, co skraca czas leczenia i minimalizuje ryzyko powikłań.
Gastroskopia i kolonoskopia – jak przebiegają i czego się spodziewać?
Gastroskopia umożliwia ocenę błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy za pomocą endoskopu wprowadzanego przez usta. Badanie trwa zazwyczaj 5–15 minut, a pacjent może otrzymać znieczulenie miejscowe lub lek uspokajający.
Kolonoskopia polega na wprowadzeniu endoskopu przez odbyt w celu oceny jelita grubego i odbytnicy – trwa około 20–40 minut. Oba zabiegi pozwalają na pobranie wycinków do badania histopatologicznego, co ułatwia diagnozę chorób zapalnych, nowotworowych lub wrzodowych.
To powinieneś wiedzieć o gastrologii, zanim udasz się do lekarza
Niepokojące objawy, takie jak przewlekłe bóle brzucha, krwawienia w stolcu czy nagła utrata masy ciała, wymagają konsultacji gastrologicznej.
Refluks, wrzody i zespół jelita drażliwego to najczęstsze schorzenia diagnozowane przez gastrologa.
Badania laboratoryjne, analiza stolca i testy na H. pylori pomagają precyzyjnie określić przyczynę problemów żołądkowych i jelitowych.
Gastroskopia i kolonoskopia umożliwiają ocenę błony śluzowej i pobranie wycinków, co wspiera skuteczną diagnostykę i leczenie.
