Potówki na twarzy i ciele – leczenie u dzieci i osób dorosłych

Czym są potówki?

Potówki to zmiany skórne, które tworzą się w momencie, gdy ulega ona podrażnieniu w wyniku działania wysokiej temperatury. Naturalnym mechanizmem obronnym organizmu w takiej sytuacji jest wytwarzanie potu. Czasem dochodzi jednak do sytuacji, gdy nie znajduje on odpowiedniego ujścia i pozostaje pod naskórkiem. Wówczas gruczoły potowe ulegają zatkaniu, czego skutkiem jest pojawienia się .

Potówki to swędzące krostki wypełnione płynem, które mają niewielkie rozmiary i czerwonawy kolor. Z reguły występują w skupiskach i mogą pojawiać się w różnych miejscach na ciele. Najczęściej są to pachwiny, twarz, plecy, brzuch i klatka piersiowa.

Wyróżniamy dwa rodzaje potówek: zwykłe i czerwone. Te pierwsze występują na powierzchni skóry, natomiast potówki czerwone rozwijają się w jej głębszych warstwach, gdy dochodzi do stanu zapalnego.

Potówki u noworodka, którego gruczoły potowe nie są jeszcze w pełni wykształcone, najczęściej pojawiają się około 6. doby od narodzin. Mają wówczas charakter niewielkich przezroczystych pęcherzyków o średnicy około 1 mm.

W większości przypadków potówki nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia. Do lekarza należy zgłosić się wtedy, gdy zaczynają źle wyglądać, a swędzenie utrzymuje się dłużej niż 3 dni.

Wizyta u specjalisty jest konieczna również wtedy, gdy pojawiają się dolegliwości towarzyszące, takie jak ból głowy, nudności i wymioty.

Przyczyny powstawania potówek na ciele

Potówki tworzą się pod wpływem wysokich temperatur, dużej wilgotności oraz pocenia się. Ich pojawianiu się sprzyjają także ubrania zbyt mocno przylegające do ciała oraz sytuacje, w których skóra ociera się o skórę.

Przyczyną występowania potówek u niemowlaka jest najczęściej:

• nadmierne pocenie (w wyniku działania wysokich temperatur lub niewłaściwego ubrania dziecka),
• zakładanie dziecku ubrań wykonanych ze sztucznych materiałów,
• stosowanie nieodpowiednich kosmetyków do pielęgnacji skóry niemowlaka.

Potówki u dorosłych mogą występować w wyniku zbyt intensywnego pocenia się, czego przyczyną jest zwykle:

• intensywny trening,
• niewłaściwy dobór odzieży do temperatury,
• nadpotliwość,
• otyłość,
• nadczynność tarczycy,
• nadmierny stres,
• zaburzenia hormonalne,
• choroby zakaźne,
• choroby nowotworowe.

Potówki u dzieci – leczenie

Potówki u dziecka można wyleczyć domowymi sposobami, a także poprzez wprowadzenie odpowiednich nawyków związanych z higieną ciała.

Jak zatem walczyć z potówkami? Warto wprowadzić poniższe zasady:

• potówki przemywamy kilka razy dziennie gazikiem nawilżonym przegotowaną wodą albo roztworem sody oczyszczonej (pół łyżeczki sody na pół szklanki wody),
• do kąpieli dodajemy napar z rumianku, nagietka lub tymianku – dziecko kąpiemy maksymalnie przez 10 minut,
• do kąpieli można także dodać garść mąki ziemniaczanej, aby przyśpieszyć proces gojenia – robimy to tylko po konsultacji z lekarzem,
• po każdej kąpieli dokładnie suszymy skórę dziecka, szczególnie pamiętając o zgięciach kończyn i fałdach skóry,
• stosujemy zasypki – np. ziemniaczane, kukurydziane lub specjalne zasypki na potówki,
• nie stosujemy tłustych kosmetyków – najlepiej sprawdza się samo mydło,
• potówek nie wyciskamy,
• dziecko często przewijamy,
• regularnie wietrzymy skórę dziecka, dając skórze okazję do oddychania, zwłaszcza jeśli jest ciągle okryta pieluszką,
• ubieramy dziecko w naturalne, przewiewne i luźne tkaniny,
• nie przegrzewamy skóry dziecka – dobrze znana zasada mówi o tym, aby ubierać dziecko na cebulkę i zakładać o jedno okrycie więcej niż potrzebuje tego dorosły,
• nie stosujemy ceratowych podkładów w łóżeczku lub wózku dziecka.

W przypadku, gdy potówki będą nadal się utrzymywać, należy zgłosić się do lekarza, który może przepisać maści na tego typu zmiany skórne.

Potówki u dorosłych – leczenie

Potówki u osób dorosłych również można wyleczyć za pomocą domowych sposobów.

Polecane są m.in.:

• kąpiele z dodatkiem sody oczyszczonej,
• kąpiele z dodatkiem naparu rumianku,
• okłady z żelu aloesowego,
• zimne okłady,
• okłady z papki z kwasu bornego z mentolem,
• przemywanie zmian skórnych naparami ziół, np. z szałwii, melisy, nagietka, brzozy, mięty pieprzowej lub rumianku.

Stosowanie tych metod pozwala odkazić skórę i udrożnić zablokowane ujścia gruczołów, a także zredukować świąd i przyśpieszyć regenerację skóry. Pamiętajmy o tym, że skóra z potówkami powinna mieć dostęp do powietrza. Warto wycierać ją z nadmiaru potu w ciągu dnia i nosić komfortową odzież z naturalnych włókien, np. bawełny czy lnu.

Dzięki wymienionym metodom możemy poradzić sobie z samymi potówkami, jednak w przypadku, gdy ich przyczyną jest nadpotliwość lub inne schorzenia, konieczne jest podjęcie ich leczenia.

Co na potówki czerwone?

Potówki o czerwonym zabarwieniu to potówki nadkażone. Leczenie tych zmian skórnych polega przede wszystkim na ich odkażaniu oraz zapewnianiu odpowiedniej wentylacji.

Jeśli nie są to pojedyncze zmiany, ale całe ich skupisko, należy zwrócić się po pomoc do lekarza rodzinnego lub dermatologa. U części pacjentów konieczne jest zastosowanie maści zawierających antybiotyk.

ZOBACZ: Jak zabezpieczyć dziecko przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych?