Spis treści
Rak jelita grubego – przyczyny to dwa typy sylwetki
Typ sylwetki może wiązać się z większym ryzykiem rozwoju raka jelita grubego. Zauważono to już wcześniej w przypadku osób pochodzenia europejskiego. Nowe analizy potwierdziły, że taka zależność dotyczy wszystkich badanych nacji. Ujawniły też dwa rodzaje budowy ciała bardziej predysponujące do choroby.
![Kobiety stoją w rzędzie w strojach kąpielowych nad morzem](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/73/11/662901f25aa7a_p.jpg?1713963567)
Międzynarodowy zespół badaczy poddał analizie dane prawie 330 tys. osób, zgromadzone w brytyjskiej bazie UK Biobank, zebrane od uczestników rasy kaukaskiej, pochodzenia afrykańskiego i azjatyckiego. Jak czytamy na łamach „Science Advances”, na zagrożenie rakiem jelita wpływają trzy czynniki decydujące o sylwetce: wzrost, masa ciała i rozmieszczenie tkanki tłuszczowej.
Naukowcy podzielili uczestników na grupy na podstawie kształtu ich ciała. Wykorzystali dane dotyczące wskaźnika BMI (a więc wzrostu i masy ciała) oraz współczynnika WHR, czyli stosunku obwodu pasa i bioder – a także tych wartości składowych.
Wyróżniono cztery typy budowy ciała:
- osoby z otyłością ogólną,
- osoby wysokie z większą ilością i dystrybucją tkanki tłuszczowej,
- osoby z otyłością centralną (brzuszną, inaczej wisceralną),
- osoby o niższym wzroście, wysokiej masie ciała i BMI, ale z mniejszymi obwodami pasa i bioder.
Jak ustalono, ryzyko rozwoju raka jelita grubego było wyższe o:
- 10 proc. u osób otyłych,
- 12 proc. dla osób z dużym obwodem talii, czyli otyłością brzuszną,
- 18 proc. w przypadku otyłych centralnie kobiet,
- w pozostałych grupach wzrost ryzyka nie był znaczący.
BMI nie informuje o zagrożeniu rakiem
Wyższe zagrożenie rakiem jelita grubego wiązało się z akumulacją tkanki tłuszczowej wokół środka ciała, a niekoniecznie tylko wyższym wskaźnikiem masy ciała BMI (dla przypomnienia: to wzrost w metrach do kwadratu podzielony przez masę ciała). Ponieważ przy tym samym BMI można mieć różną budowę ciała, przy ocenie ryzyka choroby należy zwrócić uwagę właśnie na nadmierny obwód pasa.
– Według nas najczęściej używane wskaźniki otłuszczenia ciała, takie jak wskaźnik masy ciała BMI czy rozmieszczenie tkanki tłuszczowej (np. obwód talii) stanowią niedoceniane ryzyko rozwoju raka w związku z niezdrową masą ciała – powiedział autor badania dr Heinz Freisling z Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC) w Lyonie, zajmujący się odżywianiem i metabolizmem. – Pomimo swojej przydatności wskaźniki te umieszczają w tej samej kategorii osoby z podobnym BMI, ale odmiennym kształcie ciała, podczas gdy wiemy, że ludzie z tym samym wskaźnikiem mogą mieć całkiem inne ryzyko raka.
Czytaj też: Są lepsze wskaźniki zdrowia niż BMI
W ramach prac dokonano także analizy genów związanych z typem sylwetki. W tym celu uwzględniono dane ponad 460 tys osób z tej samej bazy, wyodrębniając 3414 wariantów związanych z kształtem ciała. Wykazano, że podlegają ekspresji w różnych tkankach i w różny sposób, który jest odmienny w wyodrębnionych wcześniej 4 grupach.
Typy sylwetki a rodzaje nowotworów
U osób z wariantami genetycznymi związanymi z kształtem ciała typu 1 (otyłych) stwierdzono zwiększoną ekspresję komórek w tkankach mózgu i przysadki mózgowej. Natomiast u tych z 3. grupy (z otyłością wisceralną) wykryto zwiększoną aktywność genów w obrębie tkanki tłuszczowej, piersi, nerwów, tkankach naczyń krwionośnych i kobiecych narządach rozrodczych. To może wskazywać na możliwą lokalizację przyszłych nowotworów.
– Wyniki naszej analizy genetycznej na poziomie tkanek sugerują kilka mechanizmów, które prawdopodobnie odzwierciedlają różne podtypy otyłości. To zaburzona regulacja poziomu glukozy we krwi i metabolizmu, to jest procesów przekształcania pożywienia w energię, ale także nasilony stan zapalny i wydzielanie hormonów tkanki tłuszczowej znanych jako adipokiny – wyjaśnia dr Freisling. – Dobrze opisaną adipokiną jest leptyna, która reguluje apetyt, ale ma potencjalny bezpośredni związek z rozwojem raka. Na przykład zwiększa tempo podziału komórek.
Tymczasem im więcej komórek w organizmie, tym bardziej rośnie prawdopodobieństwo powstania w nim komórki rakowej oraz jej dalszego rozwoju.
Ryzyko raka zależy też od wzrostu
Istnieją silne dowody na to, że na ryzyko rozwoju wszystkich typów raka wpływa wzrost ciała. W jednym z badań okazało się, że na każde dodatkowe 10 centymetrów wzrostu (4 cale, więc dokładnie 10,16 cm) ryzyko rozwoju nowotworu rośnie o 10 procent. Ma to związek z większym ciałem, a co za tym idzie – większą liczbą komórek w organizmie. Jak okazuje się, to niejedyny czynnik raka związany z jego budową. Autorzy badania wskazują właśnie na jego otłuszczenie.
Ponieważ jednak brakuje danych na temat związku wzrostu z rozmiarem tkanki jelita grubego, trudno odnieść zaobserwowaną większą liczbę zachorowań na akurat ten typ raka do wspomnianych cech, takich jak rozmiary ciała i jego otłuszczenie. Ryzyka wykazanego w badaniach nie należy jednak ignorować.
Źródło: 2 body types may be linked to higher colorectal cancer risk Medical News Today
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?