Budowa przegrody nosowej
Część przegrody nosowej, którą widać po odchyleniu głowy do góry, to tylko jej niewielki fragment. W rzeczywistości cała przegroda ma około 10 cm długości i sięga od gardła po czubek nosa. Na samym jego czubku znajduje się najmniejszy, skórny fragment przegrody. Stanowi ona solidną podporę dla tkanek miękkich nosa. W większości składa się z tkanki chrzęstnej, ale głębiej położone części przegrody nosowej zbudowane są z kości.
Prawidłowo zbudowana przegroda nosowa pozwala na swobodny przepływ powietrza przez zatoki oraz oczyszczanie nosa z wydzieliny. Część osób dotyka jednak problem, jakim jest skrzywiona przegroda nosowa. Zwykle, poza niewielką częścią przypadków, nie widać tego w rysach twarzy. Nieprawidłowa budowa przegrody odbija się za to negatywnie na zdrowiu.
Przyczyny skrzywionej przegrody nosowej
W większości przypadków skrzywiona przegroda nosowa jest wadą wrodzoną. Do skrzywienia może dojść także w konsekwencji kontuzji, np. podczas uprawiania sportów. Niekiedy do skrzywienia przegrody nosowej u dziecka dochodzi w czasie naturalnego porodu. Takie skrzywienie może wyprostować się samoistnie w ciągu pierwszych kilku tygodni życia, jednak nie zawsze tak się dzieje.
Skrzywienie może dotyczyć zarówno chrzęstnej, jak i kostnej części przegrody nosowej. U dorosłych pacjentów skrzywienie przegrody nosowej diagnozuje lekarz laryngolog.Krzywa przegroda nosowa u dziecka sprawia, że malec podczas jedzenia często odrywa się od piersi lub smoczka, by złapać oddech. To znak, że potrzebna jest konsultacja laryngologiczna.
Jakie są objawy wynikające z krzywej przegrody nosowej?
Niemal nikt nie ma idealnie prostej przegrody nosowej. Małe skrzywienia są całkowicie naturalne i nie przekładają się w żaden sposób na komfort życia. Gdy skrzywienie jest większe, zaleca się prostowanie przegrody nosowej drogą operacyjną. Oto objawy, które mogą świadczyć o takiej konieczności:
- Częste, nawracające infekcje dróg oddechowych (zatok, gardła, uporczywy katar) bez innej przyczyny.
- Zaburzenie drożności nosa (częste poczucie „zatkania" nosa).
- Osłabienie węchu i słuchu.
- Częste bóle głowy.
- Krwawienia z nosa bez innej przyczyny.
- Chrapanie lub problemy z oddychaniem podczas snu.
- Problemy z kondycją, trudności ze złapaniem tchu podczas wysiłku fizycznego.
- Nawyk oddychania przez usta (nie tylko w czasie snu).
- Charakterystyczna, „nosowa" mowa.
Oczywiście nie wszystkie dolegliwości muszą pojawić się jednocześnie. Często powodem, dla którego zleca się zabieg prostowania przegrody nosowej, są nawracające infekcje. Taka wada sprawia, że nos słabiej oczyszcza się z wydzieliny, która spływa następnie do gardła, gdzie odkłada się i staje środowiskiem rozwoju stanów zapalnych. Ciągłe bóle głowy, bóle zatok i katar są bardzo frustrujące dla pacjenta. Septoplastyka nosa rozwiązuje ten problem raz na zawsze.
Operacja przegrody nosowej
Operacja przegrody nosowej jest inaczej nazywana septoplastyką. Nie jest skomplikowanym zabiegiem, a znacząco poprawia zdrowie i komfort oddychania, snu. Na taki zabieg kieruje się najczęściej osoby po 20. roku życia, ze względu na to, że przegroda nosowa kształtuje się stosunkowo długo. Podstawą kwalifikacji do wykonania zabiegu jest badanie laryngologiczne. Operację wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, zależy to od stopnia jej skomplikowania i standardów przyjętych w placówce medycznej. Zabieg nie zmienia zewnętrznego kształtu nosa (wyjątek stanowi bardzo duże skrzywienie przegrody).
Operacja przegrody nosowej jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Podstawą kwalifikacji jest skierowanie do szpitala, wystawione przez laryngologa. Niestety, kolejka jest tu dość długa, co przekłada się na długi czas oczekiwania. Zabieg wymaga kilkudniowego pobytu w szpitalu.
Septoplastyka to nie jedyna możliwość prostowania przegrody nosowej. Podśluzówkowa resekcja przegrody nosa polega na niewielkim nacięciu śluzówki wewnątrz nosa i usunięciu skrzywionego fragmentu chrząstki i kości. Czas rekonwalescencji po tak przeprowadzonym zabiegu jest krótszy, a same dolegliwości mniej uciążliwe. Koszt to od 4 do 5 tysięcy złotych.
Rekonwalescencja po operacji przegrody nosowej
Pod koniec operacji zakłada się tamponadę, która ma za zadanie powstrzymanie krwawienia. Pacjent nosi ją około 24-48 godzin, w ciągu których może oddychać jedynie ustami. Po operacji metodą klasyczną konieczne jest noszenie przez zalecony czas opatrunków. Zarówno zabieg laserowy, jak i tradycyjny wymaga zachowania ostrożności przez 4-5 tygodni. W tym czasie nie może dojść do urazu mechanicznego. W pierwszych dniach po operacji podaje się pacjentowi środki przeciwbólowe, a nos jest lekko (lub mocniej, co zależy od wielu czynników) obrzęknięty. Ten efekt całkowicie mija w ciągu miesiąca od zabiegu. Wtedy też widać i czuć efekty.
Skuteczność zabiegu
Bardzo ważną kwestią jest skuteczność operacji. Prostowanie przegrody nosowej w większości przypadków prowadzi do ustania objawów lub ich znacznego zmniejszenia. Nie zawsze da się całkowicie wyeliminować problemy, które powoduje krzywa przegroda nosowa - warto o tym pamiętać, decydując się na zabieg. Jeśli objawy są bardzo niewielkie, można pozostać przy leczeniu objawowym - regularnie płukać zatoki i pamiętać o częstym oczyszczaniu nosa z zalegającej wydzieliny.