Popularne kadzidełka niezwykle szkodliwe dla zdrowia. Wykryto toksyczne związki!

Kadzidła zapachowe to wyroby z substancji roślinnych, które pali się, by aromatyzować domową przestrzeń. W trakcie spalania uwalnia się z nich dym zawierający związki zapachowe, któremu przypisuje się korzystne właściwości. Rolą kadzidła jest najczęściej stworzenie przyjemnej atmosfery w pomieszczeniu, choć w zależności od użytych składników może mieć też inne zastosowania.

Stosowanie kadzidełek zapachowych pomaga zwiększyć skuteczność rytuałów relaksacyjnych i medytacji. A także usuwać nieprzyjemne zapachy, np. kuchenne, odkażać pomieszczenia w przypadku pleśni czy choroby domownika, czy odstraszać komary i inne owady. Określone składniki mają też udowodnione działanie aromaterapeutyczne.

Czytaj także: Mirra, kadzidło i złoto to nie tylko cenne dary od Trzech Króli. To także skuteczne leki i kosmetyki

Pośród różnych rodzajów kadzidełek najbardziej znane są kadzidła indyjskie, czyli patyczkowe, a nieco mniej – kadzidła arabskie w kształcie stożka lub kostki. Dostępne są również czyste żywice stosowane w tych wyrobach, które są minimalnie przetworzone i nazywane kadzidłami żywicznymi. Dowiedz się więcej na temat kadzidełek w galerii zdjęciowej.

Działanie kadzidła zależy od jego składu, który zwykle nie jest podany na opakowaniu. Kadzidła indyjskie, które są zdecydowanie najpopularniejsze i najlepiej przebadane, to proszki z ziół i drewna, dodatki zapachowe, barwniki, substancje spajające i bambusowy patyk.

Najbardziej polecane są kadzidła z czystych żywic i aromatycznego drewna. Należy jednak pamiętać, że podczas spalania także stanowią źródło dymu, choć ma on inny skład. Ten natomiast zawsze jest czynnikiem niekorzystnym dla zdrowia.

Sprawdź: Układasz włosy? Uważaj, wdychasz szkodliwe substancje

Palenie kadzidełek jest uznawane za korzystne dla zdrowia, tymczasem w większości przypadków jest to nawyk szkodliwy. Dostępne powszechnie produkty z tej kategorii pochodzą głównie z Indii i Chin, a do ich produkcji oprócz proszków roślinnych i żywic używa się także innych, często niezidentyfikowanych dodatków. Opakowanie kupione za kilkanaście złotych na pewno nie będzie zawierało zdrowego produktu.

Więcej informacji otrzymujemy zwykle, wybierając wysokiej jakości kadzidła naturalne, które kosztują od kilkudziesięciu do ponad stu złotych za komplet kilku sztuk. Pojedyncze rodzaje żywic są jednak tańsze i również mogą posłużyć do przygotowania kompozycji zapachowej, jeśli ktoś woli złożone aromaty jak w zwykłych kadzidłach.

Podczas spalania kadzidła zapachowego powstaje dym, który tak samo jak smog jest źródłem szkodliwych związków. Zawiera pyły zawieszone, zwłaszcza najdrobniejsze (PM2,5), produkty gazowe i lotne związki organiczne[/b] (LZO, ang. VOCs).

Pod względem zanieczyszczenia powietrza klasyczne kadzidełka indyjskie są gorsze od papierosów, ponieważ wydzielają 45 mg pyłów na gram spalonej substancji, a dla wyrobów tytoniowych to średnio zaledwie 10 mg/g. W tym samym badaniu wykazano, że kadzidło generuje nie tylko więcej cząstek zawieszonych w powietrzu, ale też bardziej trwałe aerozole tego typu.

Do niekorzystnych skutków palenia kadzideł należą m.in.:

• zaburzenia oddechowe, w tym zapalenie oskrzeli, kaszel, nasilenie się astmy,
• bóle głowy, skłonność do migren i nudności,
• rozwój alergii oddechowych i pogorszenie objawów tych istniejących,
• problemy dermatologiczne,
• pogorszenie się funkcji mózgu,
• częstszy rozwój miażdżycy, cukrzycy, demencji,
• większa skłonność do infekcji oddechowych, w tym COVID-19,
• zagrożenie rozwojem przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP),
• zwiększone ryzyko raka nosogardzieli i raka płuc, zwłaszcza płaskonabłonkowego,
• częstszy rozwój wysokiego ciśnienia u kobiet w ciąży,
• upośledzenie rozwoju dzieci narażonych na dym w okresie zarodkowym.

Zagrożenia związane z paleniem kadzidełek zapachowych dotyczą nie tylko odległych skutków, jak rozwój chorób. Niekorzystne działanie może być też odczuwane bezpośrednio przy wdychaniu dymu. Skutki uboczne to m.in. bóle i zawroty głowy, nudności, pieczenie oczu, ból gardła, kaszel itp.

Niepożądane objawy przy paleniu kadzidełek mają związek z rodzajem uwalnianych szkodliwych substancji takimi, jak:

• Pyły zawieszone z dymu kadzidła to głównie cząstki o bardzo małych rozmiarach, czyli o średnicy poniżej 2,5 mikrometra. Wnikają one aż do pęcherzyków płucnych, gdzie pogłębiają choroby kardiologiczne i oddechowe, osłabiają odporność na patogeny, powodują uszkodzenia i mogą przyczyniać się do rozwoju raka. Są wchłaniane zarówno z górnych, jak i dolnych dróg oddechowych bezpośrednio do krwi.
• Tlenek węgla, czyli czad, pochodzi z niepełnego spalania związków organicznych i blokuje czerwone krwinki, przez co nie mogą przenosić tlenu. W mniejszych ilościach wywołuje zawroty głowy, nudności i osłabienie, w większych jest zabójczy.
• Tlenki siarki i azotu także pochodzą z substancji organicznych. Powodują podrażnienie dróg oddechowych, nasilają objawy dotyczących ich schorzeń, a także tych sercowo-naczyniowych, osłabiają obronę płuc przed patogenami.
• Lotne związki organiczne, do których należą benzen, toluen, ksyleny czy izopren. Podrażniają błony śluzowe oczu, nosa, ust i gardła, wywołują bóle i zawroty głowy, mdłości, wymioty, nasilają objawy astmy. Stałe narażenie prowadzi do rozwoju raka, chorób wątroby, nerek i układu nerwowego.
• Aldehydy to lotne substancje, które również drażnią drogi oddechowe, wywołując uczucie pieczenia, zwężenie dróg oddechowych i utrudniają oczyszczanie się ich nabłonka. Należący do nich formaldehyd jest klasyfikowany jako czynnik rakotwórczy. Powstaje go szczególnie zwłaszcza w przypadku kadzideł na komary, bo stanowi nawet 10-20 proc. wszystkich powstających z nich zanieczyszczeń.
• Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA, ang. PAHs), takie jak naftalen czy fenantren, które uważa się za czynnik sprzyjający miażdżycy naczyń obwodowych.

Kadzidła naturalne wydają się być oczywistym wyborem w przeciwieństwie do tych zwykłych, których używanie jest szkodliwe. Warto szukać wyrobów o podanym składzie, a najlepiej postawić na czystą żywicę. Tych jest wiele do wyboru.

Najbardziej polecane żywice to m.in.:

• kadzidłowiec, czyli inaczej Boswellia, olibanum lub frankincense,
• mirra,
• labdanum, czyli Cistus cretensis,
• żywica benzoesowa, inaczej benzoin, styraks lub loban,
• fasola tonka,
• bursztyn,
• elemi,
• mastyks,
• oud,
• copal blanco,
• świerk,
• sosna.

Choć podczas spalania kadzidła żywicznego również wytwarza się dym, ma on inny skład niż w przypadku tanich kadzideł, zwłaszcza zawierających masę roślinną. Wykazują one właściwości przeciwzapalne, wspomagające mózg, kojące stres i wiele innych, wpływają także korzystnie na skórę w przypadku stosowania w kosmetykach.

Grudki żywicy spala się na rozgrzanych węgielkach, koniecznie w pełni naturalnych. Można też jednak zrezygnować z dymu i używać ich w kominkach aromatycznych, choć nie są z nich potem zmywalne. Po zapaleniu kadzidełka poleca się wywietrzyć pomieszczenie, by usunąć z niego dym i pozostawić delikatny zapach.