Spis treści
Długi COVID widać w… mięśniach. Dlaczego jesteśmy zmęczeni po koronawirusie?
Mitochondria w komórkach mięśniowych u pacjentów, którzy przeszli długi COVID, wytwarzają mniej energii niż u zdrowych pacjentów – odkryli naukowcy z Amsterdam UMC i Vrije Universiteit Amsterdam (VU). Silne zmęczenie, jakie odczuwają pacjenci po koronawirusie ma zatem przyczynę biologiczną. Wyniki badania zostały opublikowane w „Nature Communications”.
– Widzimy wyraźne zmiany w mięśniach u tych pacjentów – mówi Michèle van Vugt, profesor medycyny wewnętrznej w Amsterdam UMC.
Test rowerowy, czyli kwadrans prawdy
W badaniu holenderskich naukowców wzięło udział łącznie 46 osób – 25 pacjentów z koronawirusem oraz 21 zdrowych osób z grupy kontrolnej. Wszyscy zostali poproszeni o jazdę na rowerze przez 15 minut. Co ciekawe, ten niedługi test rowerowy spowodował długotrwałe pogorszenie objawów u osób z długim COVID-em, zwane złym samopoczuciem po wysiłku (PEM). Ekstremalne zmęczenie występuje po wysiłku fizycznym, poznawczym lub emocjonalnym, który przekracza nieznany, indywidualny próg.
Naukowcy przyjrzeli się krwi i tkance mięśniowej na tydzień przed testem rowerowym i jeden dzień po teście.
– Zaobserwowaliśmy różne nieprawidłowości w tkance mięśniowej pacjentów. Na poziomie komórkowym zauważyliśmy, że mitochondria mięśni, znane również jako fabryki energii w komórce, funkcjonują gorzej i wytwarzają mniej energii – mówi Rob Wüst, adiunkt na Wydziale Nauk o Ruchu Człowieka na Uniwersytecie VU. – Tak więc przyczyna zmęczenia jest naprawdę biologiczna. Mózg potrzebuje energii do myślenia. Mięśnie potrzebują energii, aby się poruszać. To odkrycie oznacza, że możemy teraz rozpocząć badania nad odpowiednim leczeniem dla osób z długim COVID-em – dodaje van Vugt.
Jedna z teorii dotycząca długiego COVID-u mówi o tym, że cząsteczki koronawirusa mogą pozostawać w organizmie osób, które go przeszły.
– W tej chwili nie widzimy żadnych oznak tego w mięśniach – mówi van Vugt.
Co ważne, naukowcy zauważyli też, że zarówno serce, jak i płuca dobrze funkcjonowały u pacjentów. Oznacza to, że długotrwały wpływ na sprawność fizyczną pacjentów nie jest spowodowany nieprawidłowościami w sercu lub płucach.
Ćwiczenia dla pacjentów z długim COVID-em. Ważny jest umiar
Choć ruch to zdrowie i zalecana jest regularna aktywność fizyczna, to ćwiczenia nie zawsze są dobre dla pacjentów z długim COVID-em.
– Mówiąc konkretnie, radzimy tym pacjentom, aby pilnowali swoich fizycznych ograniczeń i nie przekraczali ich. Pomyśl o lekkim wysiłku, który nie prowadzi do pogorszenia dolegliwości. Dobrze jest spacerować lub jeździć na rowerze elektrycznym, aby utrzymać pewną kondycję fizyczną. Należy pamiętać, że każdy pacjent ma inne ograniczenia – mówi Brent Appelman, badacz z Amsterdam UMC.
Sprawdź: Nietypowa sytuacja z mutantami koronawirusa to powód wielokrotnych infekcji
– Ponieważ objawy mogą się nasilać po wysiłku fizycznym, niektóre klasyczne formy rehabilitacji i fizjoterapii przynoszą efekt przeciwny do zamierzonego w przypadku tych pacjentów – dodaje van Vugt.
Ważny jest zatem umiar, dostosowanie formy aktywności fizycznej do swoich możliwości i uważność na swoje ograniczenia.
Jakie są długotrwałe objawy COVID-19?
Osoby zakażone koronawirusem zazwyczaj wracają do zdrowia w ciągu kilku tygodni. Istnieje jednak podgrupa (szacuje się, że ok. jedna na osiem osób), która zachoruje na długi COVID.
Objawy u pacjentów z długim COVID-em obejmują m.in.:
- zmęczenie,
- problemy poznawcze (mgła mózgowa),
- nietolerancję wysiłku fizycznego (stan niezdolności lub zmniejszonej zdolności do wykonywania ćwiczeń fizycznych na normalnie oczekiwanym poziomie lub czasie trwania dla osób w danym wieku, o danym wzroście, płci i masie mięśniowej),
- dysregulację autonomiczną (zaburzenie układu nerwowego, które zakłóca autonomiczne procesy organizmu),
- zespół posturalnej tachykardii ortostatycznej (POTS – stan, który powoduje szereg objawów po przejściu z pozycji leżącej do stojącej, takich jak przyspieszone tętno, zawroty głowy i zmęczenie),
- nietolerancję ortostatyczną (rozwój charakterystycznych objawów podczas stania, które ulegają znacznej poprawie w pozycji leżącej).
