Spis treści
Na czym polega choroba Parkinsona?
Zacznijmy od samej choroby Parkinsona, drugiego po chorobie Alzheimera, najczęściej występującego schorzenia neurodegeneracyjnego. Przez wiele lat rozwija się po cichu, bez wyraźnych objawów. Ten utajony etap może trwać nawet 10-15 lat.
Choć pojawiają się wówczas pewne niespecyficzne symptomy, takie jak zaburzenia snu, utrata węchu czy wahania nastroju, w tym czasie może już dochodzić do znacznej utraty neuronów odpowiedzialnych za produkcję dopaminy. To właśnie ten neuroprzekaźnik odpowiada za kontrolę ruchów, planowanie działań, ale także odczuwanie motywacji, pobudzenia i nagrody. Gdy poziom dopaminy spada, zaczynają pojawiać się typowe objawy choroby:
drżenie,
sztywność mięśni,
spowolnienie ruchowe.
Niestety, wtedy mózg może mieć już za sobą utratę nawet 50-60 proc. neuronów dopaminergicznych.
Naukowcy z Manchesteru odkryli sposób na wcześniejsze wykrycie choroby Parkinsona
Parkinson nie zawsze czeka na starość. Choć najczęściej atakuje po sześćdziesiątce i częściej dotyczy mężczyzn, potrafi dać o sobie znać znacznie wcześniej. U niektórych osób proces neurodegeneracyjny rozpoczyna się już w wieku 20-30 lat, choć przez długi czas pozostaje niezauważony. To, co wydaje się tylko przemęczeniem, rozkojarzeniem czy lekkim drżeniem dłoni, może być pierwszym sygnałem choroby, która rozwija się latami w ukryciu.
Naukowcy z Uniwersytetu w Manchesterze opracowali przełomową metodę umożliwiającą wykrycie choroby Parkinsona na bardzo wczesnym etapie. Wystarczy pobrać wymaz ze skóry, a dokładniej z sebum, naturalnej, tłustej substancji produkowanej przez gruczoły łojowe.
Analiza próbek pozwala zidentyfikować specyficzne lotne związki organiczne (VOCs), które zmieniają się u osób z chorobą Parkinsona. Dzięki temu możliwe jest wykrycie schorzenia jeszcze zanim pojawią się typowe objawy ruchowe, takie jak drżenie czy sztywność mięśni.
– Odkryliśmy kilka związków, których ekspresja różni się u osób z chorobą Parkinsona w porównaniu ze zdrowymi osobami z grupy kontrolnej, a także z osobami z zaburzeniami zachowania w fazie REM snu. Test polegający na pobraniu wymazu ze skóry może potencjalnie być pierwszym testem wykrywającym chorobę Parkinsona, zanim pojawią się wszystkie objawy kliniczne – powiedział badacz, a także kierujący zespołem naukowców, Drupad Trivedi.
Jak przebiegały badania?
W badaniu ekspertów z Uniwersytetu w Manchesterze udział wzięło 83 uczestników. Spośród nich:
46 osób miało potwierdzoną diagnozę choroby Parkinsona,
28 stanowiło zdrową grupę kontrolną,
9 osób cierpiało na izolowane zaburzenie zachowania w fazie REM snu (iRBD), które uważane jest za jeden z wczesnych sygnałów ostrzegawczych rozwoju choroby Parkinsona.
Analiza próbek sebum pozwoliła zespołowi Drupada Trivediego na zidentyfikowanie aż 55 istotnych związków chemicznych, które różniły się znacząco pomiędzy badanymi grupami. Co istotne, u osób z iRBD poziomy tych związków mieściły się pomiędzy wartościami obserwowanymi u osób zdrowych a tymi z chorobą Parkinsona.
– W przypadku 55 cech zauważyliśmy, że poziomy u osób z iRBD plasują się pomiędzy wartościami typowymi dla grupy kontrolnej oraz pacjentów z Parkinsonem. Izolowane zaburzenie zachowania w fazie REM to jeden z objawów prodromalnych choroby Parkinsona, co oznacza, że znaczna część osób z tym schorzeniem może rozwinąć pełnoobjawową postać choroby w ciągu najbliższych dziesięciu lub więcej lat. Poziomy pośrednie wskazują na stopniowe przejście od zdrowia, przez izolowane zaburzenie zachowania w fazie REM, do pełnej choroby. – ujawnił Drupad Trivedi.
Naukowiec podkreśla, że wczesne wykrywanie takich zmian umożliwia szybsze kierowanie pacjentów do zaawansowanych badań klinicznych oraz wsparcie specjalistyczne, zanim pojawią się widoczne objawy chorobowe.
Jesteśmy na Google News, aktywuj gwiazdkę, aby uwzględnić nas wśród ulubionych źródeł
Źródło:
Skin swabs may help detect Parkinson’s years before symptoms appear Medical News Today
