Pierwsze objawy stwardnienia rozsianego. Naukowcy wskazali na symptomy, które zwiastują ciężki przebieg choroby

Stwardnienie rozsiane to choroba neurologiczna, w której objawy wynikają z uszkodzeń istoty białej w mózgu. U co drugiego pacjenta ze stwardnieniem rozsianym występuje na początku osłabienie ogólne i/lub drętwienie kończyn. U 21-55 proc. występują zaburzenia czucia. W 38 proc. przypadków występują migreny i napięciowe bóle głowy. Natomiast u 25 proc. chorych (więcej wśród dzieci) pierwszym objawem SM jest zapalenie nerwu wzrokowego.

Do wstępnych objawów stwardnienia rozsianego (SM, ang. sclerosis multiplex), które jest zapalną chorobą autoimmunologiczną, należą:

• osłabienie i niedowład nóg,

• mrowienie i drętwienie w jednej lub dwóch kończynach,

• mrowienie i zaburzenia czucia na tułowiu,

• niedowład lub niezborność ruchów jednej lub dwóch nóg,

• zaburzenia czucia powierzchniowego i głębokiego,

• bierne zgięcie karku z mrowieniem między łopatkami, w tułowiu i lędźwiach z promieniowaniem do przedniej części ud,

• objawy pniowe (zawroty głowy, nerwobóle lub drętwienie twarzy dwojenie obrazów, bełkotliwa mowa),

• zaburzenia widzenia, np. plamy,

• zapalenie nerwu wzrokowego,

• zapalenie poprzeczne rdzenia kręgowego,

• ataksja móżdżkowa,

• zaburzenia równowagi,

• zespół niestrawnej ręki,

• zaburzenia oddawania moczu.

Niektóre objawy początkowe stwardnienia rozsianego mają przy tym związek z gorszymi długoterminowymi skutkami choroby w postaci niepełnosprawności. Wykazano to w nowym badaniu opisanym na łamach w „BMC Neurology”, którego wyniki mogą pomóc w lepszym doborze wczesnych interwencji i strategii leczenia.

Zespołu badaczy z Brazylii poddał analizie dane 195 pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, skupiając się na objawach choroby w kolejnych stadiach jej rozwoju. Dokonane przez nich odkrycia kwestionują niektóre z wcześniejszych przekonań na temat progresji stwardnienia rozsianego i otwierają nowe drogi do spersonalizowanych metod leczenia.

Główne ustalenia naukowców:

• Pacjenci z ostrymi zaburzeniami widzenia o 20 proc. częściej doświadczali gorszych wyników przebiegu choroby.

• Chorzy z dysfunkcją zwieraczy (zaburzenia dotyczące pęcherza lub jelit) byli o 24,5 proc. bardziej zagrożeni rozwojem większej niepełnosprawności.

• W przeciwieństwie do niektórych wcześniejszych badań to wykazało, że objawy takie, jak ostry paraliż i hipestezja (osłabienie lub brak czucia powierzchniowego) nie stanowiły niezależnych czynników prognozujących gorsze efekty choroby w dłużej perspektywie czasu.

– Nasze badania wskazują, że u pacjentów, u których wystąpiło ostre niewyraźne widzenie lub dysfunkcja zwieraczy, gdy zdiagnozowano u nich stwardnienie rozsiane, mogą być z czasem bardziej zagrożeni rozwojem cięższej niepełnosprawności – powiedział dr João Pedro F. Gonçalves, kierownik badania z Federalnego Uniwersytetu w Bahia. – Ta informacja może być kluczowa dla podmiotów opieki zdrowotnej w określeniu początkowej terapii i protokołów kontrolnych.

Eksperci nie są pewni, dlaczego akurat takie symptomy zwiastują gorszy przebieg choroby ani czy oznaczają one dotkliwsze uszkodzenia w mózgu, czy są może odzwierciedleniem innego podtypu choroby, wymagającego bardziej agresywnego leczenia wstępnego. Temat wymaga lepszego zgłębienia, by móc wprowadzić wnioski w życie. Opisane objawy powinny być jednak sygnałem alarmowym dla pacjentów, że trzeba pilnie wzmóc wysiłki wkładane w leczenie choroby.

Źródła:

• Stwardnienie rozsiane – objawy kliniczne i przebieg choroby Neurologia Praktyczna

• Zapadalność Portal wiedzy o stwardnieniu rozsianym

• Study links initial symptoms to long-term disability in multiple sclerosis News Medical