Okulistka ostrzega: powszechny świąteczny zwyczaj może doprowadzić nawet do ślepoty

Celebrowanie świąt dla wielu osób to spotkania przy wspólnym, suto zastawionym stole, na którym pojawiają się smaczne potrawy, a także rozgrzewające trunki. To prawda, że istnieją lecznicze nalewki, jednak pije się je w bardzo małych ilościach (do 50 ml dziennie), a użyty do ich przygotowania alkohol służy do wydobycia z roślin, z których są przygotowane, cennych związków aktywnych.

Może się więc wydawać, że picie alkoholu od czasu do czasu nie jest szkodliwe. Jednak nawet, gdy nie pijesz go często to przy świątecznym stole raczej nie ograniczasz się do jednego, małego kieliszka. Pamiętaj więc, że nawet niewielkie ilości alkoholu wpływają na działanie całego organizmu. Nie da się zaprzeczyć temu, że alkohol to substancja toksyczna, która zaburza działanie wielu narządów i układów w naszym ciele, a przede wszystkim układu nerwowego, pokarmowego, krążenia, oddechowego, moczowego oraz hormonalnego. Alkohol wpływa też na działanie narządu wzroku, który jest powiązany z układem nerwowym.

– W związku z tym, że alkohol wpływa na funkcjonowanie neuroprzekaźników w mózgu, ma więc wpływ i na ośrodek wzroku, a także mięśnie kontrolujące ruchy gałek ocznych. Jego spożycie może prowadzić do mniejszych lub większych zaburzeń widzenia. Najczęściej objawiają się one z niewyraźnym lub podwójnym widzeniem. Dodatkowo przez mniejszą wrażliwość na kontrast osoba po spożyciu alkoholu może gorzej widzieć w warunkach zmieniającego się oświetlenia i czasem adaptacji do ciemności i jasnego światła. Badania wskazują, że już zaledwie 0,2 promila alkoholu wpływa na zmniejszenie zdolności rozróżniania szczegółów o ok. 30 proc. Inny objaw to mimowolne ruchy gałek ocznych, spowodowane oddziaływaniem alkoholu na układ przedsionkowy i móżdżek, które są odpowiedzialne za stabilizację spojrzenia i koordynację ruchów oczu. To nie koniec. Metabolity, czyli produkty przemiany alkoholu, mogą uszkadzać komórki nerwowe oraz inne tkanki, w tym komórki siatkówki i nerwu wzrokowego – mówi lek. okulista chirurg Justyna Krowicka.

Alkohol zaburza także krążenie krwi, co można zauważyć w wyglądzie oczu.

– Spożycie alkoholu wpływa również na układ krążenia, powodując rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie przepływu krwi do oczu. W efekcie może dojść do przekrwienia spojówek, co powoduje, że oczy są zaczerwienione. Badania wykazują, że nawet niewielkie ilości alkoholu mogą nasilać i zaostrzać objawy zespołu suchego oka – podkreśla specjalistka.

Większość krótkoterminowych skutków spożywania alkoholu wpływających na widzenie ustępuje samoistnie. Jednak regularne i długotrwałe spożycie alkoholu prowadzi do dużo poważniejszych konsekwencji. 

– Przede wszystkim ma to związek z nasileniem się stresu oksydacyjnego, utraty i niedoboru witamin i minerałów, które są niezbędne dla zdrowia oczu, takich jak witamina A, C, E, witaminy z grupy B, oraz cynk, czy odwodnieniem organizmu – mówi okulistka.

Nadmierne spożywanie alkoholu pociąga za sobą kolejne groźne dla zdrowia oczu skutki. Podobnie działają inne używki.

– Niedobór witamin może prowadzić do różnych problemów z oczami, takich jak osłabienie funkcji mięśni oka (przy niedoborze witamin z grupy B) oraz ślepota nocna, uszkodzenie rogówki, suchość oka, zwyrodnienie plamki żółtej (AMD), a nawet znaczna utrata wzroku spowodowana uszkodzeniem siatkówki (przy niedoborze witaminy A). Nadużywanie alkoholu i tytoniu może również prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia widzenia związanego z neuropatią wzrokową, które objawia się bezbolesną utratą wzroku –podkreśla specjalistka.

Jak pokazują niektóre badania, alkohol może wpływać także na ryzyko rozwoju zaćmy. Narażone na nie są zwłaszcza osoby po usunięciu katarakty.

– Większe ryzyko rozwoju zaćmy może dotyczy szczególnie osób, które spożywają duże ilości alkoholu. Te, które operację już przeszły, zaraz po zabiegu alkohol powinny odstawić na jakiś czas. Dzieje się tak, ponieważ alkohol może negatywnie wpływać na proces rekonwalescencji po zabiegu, powodując odwodnienie organizmu oraz zwiększenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. Szczególnie niebezpieczne jest podwyższone ciśnienie, które może prowadzić do komplikacji, takich jak obrzęk rogówki lub uszkodzenie nerwu wzrokowego. W skrajnych przypadkach może to wymagać kolejnej interwencji chirurgicznej – mówi Krowicka.

Alkohol może przyczynić się do znacznego pogorszenia widzenia także poprzez zaostrzenie już istniejących chorób, których skutki wpływają także na oczy.

– Alkohol utrudnia utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi u osób z cukrzycą (ze względu na swoje właściwości oraz wchodzenie w interakcję z lekami), co może przyczynić się do pojawienia retinopatii cukrzycowej, czyli mikro uszkodzeń naczyń krwionośnych siatkówki, co w najgorszym przypadku grozi ryzykiem utraty wzroku. W związku z tym, że alkohol wpływa na wątrobę jego długotrwałe spożywanie może powodować trudności z metabolizowaniem witamin i składników odżywczych. Niedobory tych substancji mogą prowadzić do pogorszenia jakości widzenia i innych problemów ocznych – ostrzega okulistka.