Nawet dwa tygodnie zbyt ciepłych nocy w Polsce. Konsekwencje dla zdrowia niepokoją naukowców. Tak wpływa na nas ocieplenie klimatu

Zbyt wysoka temperatura w nocy jest szkodliwa dla organizmu, ponieważ uniemożliwia ochłodzenie ciała i regenerację po upale. Przyczyniają się do nieregularnego, krótszego snu. W dłużej perspektywie zwiększa to ryzyko rozwoju chorób takich, jak cukrzyca typu 2 i nowotwory, a także przedwczesnej śmierci.

Złej jakości nocny wypoczynek, jak sen zbyt krótki, zakłóca funkcjonowanie układu odpornościowego, ma niekorzystne skutki sercowo-naczyniowe, upośledza sprawność umysłową (pamięć i koncentrację uwagi) oraz rozwój mózgu u dzieci, sprzyja problemom ze zdrowiem psychicznym i zachowaniom samobójczym. Rośnie ryzyko wypadków, urazów i zgonów związanych z bezpieczeństwem, np. w pracy i podczas dojazdów do niej.

Według analizy „Climate Central”, niezależnej grupy naukowców zajmujących się wpływem ocieplenia klimatu na życie ludzi, w dni z ciepłymi nocami ryzyko zgonu jest o 50 proc. wyższe niż w te pozostałe.

Czytaj też: Tak wyglądają objawy wyczerpania cieplnego

– Jest to zdecydowanie problem zdrowia publicznego i prewencji. Złe warunki w nocy i niska jakość snu prowadzą do większej podatności na choroby zakaźne i intensywniejszych objawów chorób alergicznych – wyjaśnia dr n. med. Tadeusz Jędrzejczyk z Polskiego Towarzystwa Programów Zdrowotnych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.

Jak zwracają uwagę autorzy opracowania, ciepłe noce mają nieproporcjonalnie negatywny wpływ na bardziej wrażliwe grupy osób, w tym dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży. U kobiet ciężarnych zaburzenia snu powiązano z ryzykiem przedwczesnego porodu, a także depresją poporodową oraz negatywnymi skutkami dla zdrowia dziecka.

– Niektóre grupy demograficzne są szczególnie dotknięte tym problemem: mowa o osobach o niższych dochodach i seniorach. Sen jest kluczowym elementem dobrego samopoczucia i aby go zachować, będziemy musieli pomóc ludziom dostosować się do wyższych temperatur w nocy, jednocześnie starając się zmniejszyć stopień, w jakim takie temperatury wzrosną w przyszłości – skomentował dr Nick Obradovich z Laureate Institute for Brain Research.

Gorsza sytuacja ekonomiczna jest utrudnieniem w zadbaniu o komfort w nocy ze względu na słabsze warunki mieszkaniowe i brak dostępu do klimatyzacji.

Problemem jest zamieszkanie w obrębie miejskich wysp ciepła, a w dodatku w budynkach o południowo-zachodnim nasłonecznieniu i na górnych piętrach (zwłaszcza na poddaszu) – zaznaczył dr Jędrzejczyk. W jego opinii coraz pilniejsze staje się zidentyfikowanie takich mieszkań i kierowanie zarówno działań edukacyjnych, jak i wsparcia dla najuboższych.

W wyniku zmian klimatu nocna temperatura w Polsce rośnie, o czym świadczą wyniki omawianej analizy dla 202 krajów na lata 2014-2023. Wynika z niej, że należymy do państw, w których liczba dni z minimalną temperaturą w nocy wynoszącą ponad 18 stopni Celsjusza wzrosła o 7-14 dni. W innych okres ten wydłużył się aż o miesiąc!

Tymczasem 18 stopni to temperatura optymalna dla długości i jakości snu. Wytyczne brytyjskie organizacja Sleep Charity mówią przy tym o zakresie 16-18 stopni, a amerykańskie (National Sleep Foundation) wskazują na przedział 15,6-19,4 stopni.

W związku z globalnym ociepleniem coraz więcej ludzi na świecie doświadcza przeciętnie co najmniej dwóch dodatkowych tygodni w roku, gdy nocna temperatura przekracza 18 stopni (obecnie 1,1 mld ludzi), a nawet 25 stopni (2,4 mld osób). W krajach najbardziej dotkniętych narastającą katastrofą klimatyczną temperatura w nocy nie spada nawet poniżej 30 stopni.