Spis treści
Jakie objawy wywołuje atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry (AZS), inaczej atopia, to nawracająca choroba przewlekła, która wywołuje objawy w postaci zmian skórnych. Pacjenci skarżą się na uporczywe swędzenie skóry (zwłaszcza w nocy), jej suchość, zaczerwienienie, obecność pęcherzyków z płynem surowiczym, pękanie, nadkażenia bakteryjne i grzybicze. Są one określane jako wyprysk atopowy (AE) lub egzema, natomiast mniej znana nazwa to świerzbiączka Besniera.
Na temat AZS powtarza się wiele błędnych informacji, podczas gdy:
- AZS nie jest chorobą zaraźliwą. Mówi się, że ma złożone podłoże – genetyczne, związane ze środowiskiem oraz immunologiczne. Źródłem reakcji skórnej są substancje, które przenikają przez nią z powodu wadliwej budowy i wywołują proces odpornościowy.
- Atopowe zapalenie skóry dotyka nie tylko dzieci, choć stanowią one 5-20 proc. pacjentów z AZS. W wielu przypadkach wcale się z niej nie „wyrasta” i choruje się przez całe życie. W Europie atopowe zapalenie skóry występuje u 12 proc. populacji.
- Atopia to nie tylko problem „zewnętrzny”. Występuje wraz z licznymi chorobami współistniejącymi. To nie tylko astma, katar alergiczny, alergie pokarmowe i wziewne, ale też zespół jelita drażliwego, choroby jamy ustnej, neurologiczne, sercowo-naczyniowe, a także infekcyjne.
Jak wygląda życie z egzemą?
Atopowa egzema wymaga leczenia objawowego, w którym potrzebne jest wiele czasu i nakładów finansowych. Niestety, takie postępowanie u wielu pacjentów nie przynosi poprawy lub dochodzi do nawrotów choroby. Często zmuszeni są, by zrezygnować z normalnego życia, które jest trudne również z powodu braku wiedzy o AZS wśród innych ludzi, zwłaszcza młodych.
– Polskie Towarzystwo Chorób Atopowych przeprowadziło w tym roku badanie w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zrozumieć AZS” – mówi Kamila Płaczek, lekarz dermatolog. – Aż 68 proc. biorącej w nim udział młodzieży zadeklarowało, że z powodu choroby odczuwają nieustanny lęk i strach związany z relacjami z rówieśnikami.
Zobacz także: Chorujesz na atopowe zapalenie skóry? Zmień dietę
Osoby z atopią cierpią z powodu stresu, bezsenności, a także depresji. Badania z 2021 roku wykazały ponadto, że AZS zwiększa ryzyko wystąpienia chorób autoimmunologicznych, takich jak:
- łysienie plackowate,
- celiakia,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- toczeń układowy rumieniowaty,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- bielactwo.
Zobacz też: Na te choroby kobiety zapadają wielokrotnie częściej niż mężczyźni. Mowa o schorzeniach autoimmunologicznych.
Na czym polega leczenie AZS?
Leczenie atopowego zapalenia skóry uzależnione jest od tego, jak nasilone są objawy. To nie tylko produkty do stosowania na skórę zawierające kortykosteroidy czy inhibitory kalcyneuryny, ochronne emolienty czy środki antyseptyczne. Pacjenci często stosują też leki przeciwhistaminowe, a w razie konieczności przeciwgrzybicze i antybiotyki. Stosowane są ponadto leki immunosupresyjne i przeciwciała monoklonalne, a także specjalne diety cy terapia światłem (terapia UV).
– Gdy spojrzymy na długą listę obecnie stosowanych metod leczenia AZS, nie sposób nie pomyśleć o aspekcie finansowym, który mocno dotyka pacjentów. Polskie Towarzystwo Chorób Atopowych oszacowało, że osoba chorująca na atopowe zapalenie skóry wydaje na leczenie przeciętnie od ok. 10 000 do 13 000 zł rocznie – tłumaczy dermatolog. – Dlatego tak istotnym jest zastosowanie nowych, skutecznych terapii, które będą miały wpływ zarówno na zdrowie fizyczne i psychiczne pacjenta, ale także na ograniczenie kosztów leczenia.
Nowe leki na AZS w Polsce
Pacjenci z AZS w Polsce wkrótce mogą otrzymać możliwość terapii nowymi lekami, których badania kliniczne trwają w dwóch ośrodkach medycznych (w szpitalach Pratia Bydgoszcz i Częstochowa). Są nimi:
Inhibitory kinazy janusowej (inhibitory JAK) – to leki doustne z nowej grupy, które wygaszają typowe objawy AZS. Działają poprzez blokowania wyselekcjonowanych receptorów, dzięki czemu ograniczają reakcję immunologiczną w komórkach skóry. Pierwszym lekiem z tej kategorii, który został dopuszczony do szerokiego stosowania w leczeniu AZS i jest uwzględniony w polskich badaniach klinicznych, jest abocitinib.
Peptydy przeciwdrobnoustrojowe (AMP) – są to związki białkowe o szerokim spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego, które obejmuje bakterie, grzyby i wirusy. Pomagają przezwyciężyć odporność na antybiotyki i są wytwarzane syntetycznie lub pochodzą ze źródeł naturalnych. Niektóre stosuje się już w leczeniu innych chorób, a skuteczność i bezpieczeństwo w leczeniu AZS wymagają potwierdzenia.
Polscy chorzy z atopowym zapaleniem skóry już teraz mają do dyspozycji więcej terapii niż wcześniej. Od listopada 2022 roku dostępny jest lek o nazwie dupilumab, natomiast od listopada br. będą to kolejne substancje czynne.
– Dotychczas w refundacji była tylko jedna substancja czynna, a od listopada będą trzy substancje czynne – zapowiedział wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski. – Duża zmiana dotyczy też grup wiekowych. W dwóch substancjach doszło rozszerzenie wskazań na pacjentów od 12. roku życia, a w jednym leku dla pacjentów – od 6. roku życia. To efekt niedawnych rejestracji leków we wskazanych grupach wiekowych.
Szczegóły na temat nowych rozwiązań w leczeniu atopowego zapalenia skóry już wkrótce.
Kosmetyki z apteki
