Podstawowe informacje o procedurze szczepienia przeciw COVID-19
Szczepienia przeciwko COVID-19 są darmowe i dobrowolne. Obecnie mogą przyjąć je osoby, które ukończyły 12. rok życia. Produkt leczniczy jest podawany domięśniowo (w ramię) i po rozcieńczeniu, jako cykl dwóch dawek (0,3 ml każda) w odstępie co najmniej 21 dni. Osoba, która przyjęła szczepionkę zyskuje pełną ochronę po 7. dniach od przyjęcia drugiej dawki.
Szczepienie można przyjąć w odstępie dwóch tygodni od przyjęcia innych szczepień. Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość lub alergia na jakikolwiek składnik preparatu leczniczego.
Szczegółowa charakterystyka produktu leczniczego znajduje się na stronie Ministerstwa Zdrowia.
Z ostatniej chwili:
Kolejność szczepień
Szczepienia przeciwko COVID-19 ruszyły 27 grudnia 2020 roku. Początkowo proces został podzielony na cztery etapy: zero, pierwszy, drugi i trzeci. Każdy z etapów obejmował inną grupę osób, które zgodnie z kolejnością mogły przyjąć szczepionkę przeciwko COVID-19. Następnie uruchamiane były e-skierowania na szczepienie przeciw COVID-19 dla kolejnych grup wiekowych. Obecnie szczepienia dostępne są już dla wszystkich osób dorosłych oraz dzieci od 12. roku życia.
Jak zapisać się na szczepienie przeciw COVID-19? Procedura krok po kroku od zapisu do przyjęcia dwóch dawek
Obecnie procedura zapisu na szczepienie przeciw COVID-19 jest bardzo prosta. Wystarczy posiadać aktywne e-skierowanie, którego ważność wynosi 60 dni od dnia wystawienia. W uzasadnionych przypadkach, również lekarze, mogą wystawić dla pacjenta indywidualne e-skierowanie. Dotyczy to m.in. osób nieposiadających numeru PESEL, a także osób, które chcą przyjąć szczepienie, lecz ważność pierwszego dokumentu minęła.
- Krok pierwszy: rejestracja
Aby zarejestrować się w celu uzyskania e-skierowania na szczepienie pacjent może:
- skorzystać ze specjalnej infolinii (989 lub 22 62 62 989),
- zapisać się przez Internetowe Konto Pacjenta (link),
- zapisać się bezpośrednio u swojego lekarza.
Po uzyskaniu e-skierowania pacjent musi umówić się na konkretny termin szczepienia. Można to zrobić przez Internetowe Konto Pacjenta, dzwoniąc na ww. infolinię, bezpośrednio w punkcie szczepień lub w placówce, w której wystawiono skierowanie.
Podczas umawiania się na szczepienie numer e-skierowanie nie jest wymagany – wystarczy podać swoje dane. System e-Rejestracji automatycznie weryfikuje ważność e-skierowania.
Po zarezerwowaniu wizyty pacjent otrzyma SMS z informacją o wybranym miejscu i terminie szczepienia. Wiadomość przypominająca zostanie wysłana dodatkowo dzień przed wizytą.
Ponieważ procedura szczepienia zakłada przyjęcie dwóch dawek w odstępie ok. 21 dni, pacjent będzie od razu umawiany na dwie wizyty. Także przed przyjęciem drugiej dawki szczepionki informacja przypominająca zostanie wysłania SMS-em.
- Krok drugi: zgłoszenie do punktu szczepień
Miejscem realizacji szczepień są:
- przychodnie POZ (Podstawowej Opieki Zdrowotnej) i AOS (Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej),
- placówki medyczne, które zgłosiły taką chęć do NFZ,
- centra szczepień w szpitalach rezerwowych,
- punkty mobilne (organizowane również przez inne instytucje np. Wojsko Polskie) – dla osób, które nie będą mogły samodzielnie dostać się do stacjonarnego punktu szczepień,
wybrane apteki i centra handlowe (link).
Podczas wizyty w punkcie szczepień lekarz przeprowadzi kwalifikację do szczepienia. W jej ramach zostaną wykonane podstawowe badania oraz przeprowadzony wywiad zdrowotny z pacjentem. Celem kwalifikacji jest zidentyfikowanie ewentualnych przeciwwskazań do przyjęcia szczepienia oraz redukcja ryzyka wystąpienia błędów medycznych i niepożądanych odczynów poszczepiennych. Wobec tego, należy poinformować o:
- ciężkich reakcjach alergicznych lub zaburzeniach oddychania po jakimkolwiek szczepieniu,
- utracie przytomności po zastrzyku przyjętym w przeszłości,
- wszystkich zdiagnozowanych chorobach przewlekłych i innych objawach występujących w ostatnich dniach przed przyjęciem szczepienia – zwłaszcza przebiegających z wysoką gorączką (przy łagodnym przebiegu infekcji szczepienie jest możliwe),
- problemach z krzepnięciem krwi, tendencją do tworzenia się siniaków lub przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych,
- osłabionym układzie immunologicznym w wyniku choroby, takiej jak zakażenie wirusem HIV lub zażywaniu leków wpływających na odporność (np. kortykosteroidy),
- wszystkich zażywanych lekach, również tych, jakie będą stosowane po przyjęciu szczepionki.
Jeśli lekarz nie zaobserwuje żadnych niepokojących objawów pacjent może zostać zaszczepiony. Szczegóły badania zostaną wpisane do dokumentacji medycznej.
Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia do punktu szczepień, należy przyjść z wypełnionym kwestionariuszem wstępnego wywiadu przesiewowego, który można pobrać ze strony internetowej (link). Można go również wypełnić na miejscu, w punkcie szczepień.
- Krok trzeci: wykonanie szczepienia oraz obserwacja pacjenta po szczepieniu
Po przyjęciu szczepienia pacjent musi odczekać ok. 15-30 minut, by upewnić się, że nie wystąpiły działania niepożądane. Te mogą, lecz nie muszą się pojawić. W ulotce podawanego produktu leczniczego wymienione są następujące skutki uboczne:
- Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 osób) występują: ból i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, ból głowy, bóle mięśniowo-stawowe, dreszcze, gorączka (temp. powyżej 38 st. C).
- Często (u maks. 1 na 10 osób) występują: zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia i nudności.
- Niezbyt często (u maks.1 na 100 osób) występują: powiększone węzły chłonne, złe samopoczucie, ból kończyn, bezsenność, swędzenie w miejscu wstrzyknięcia.
- Rzadkie działania niepożądane (u maksymalnie 1 na 1 000 osób) to przemijające jednostronne porażenie nerwu twarzowego.
- Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych): ciężka reakcja alergiczna.
- Krok czwarty: powtórzenie procesu po upływie 21 dni
Ponowna rejestracja nie jest wymagana, ponieważ podczas pierwszej pacjent zostaje zapisany na dwie wizyty. Informacja o przyjętym szczepieniu zostanie wprowadzona do e-Karty Szczepień oraz systemu P1, a pacjent otrzyma również osobiste zaświadczenie.
Od 1 lipca istnieje również możliwość przyjęcia drugiej dawki szczepionki w dowolnym punkcie szczepień na terenie całej Polski. Można więc bez obaw wyjechać na wakacje i w ich trakcie udać się do punktu szczepień położonego najbliżej miejscowości, w której przebywamy.
Jak powstawała szczepionka przeciw koronawirusowi, czy każdy może ją przyjąć, gdzie się zgłosić, aby się zaszczepić? Odpowiadamy na pytania związanie ze szczepieniami.
Jak wygląda szczepienie przeciw koronawirusowi?
Pierwszym etapem jest kwalifikacja do szczepienia, o której decyduje lekarz. Szczepionka podawania jest w postaci iniekcji (zastrzyk) w mięsień naramienny.
Nie ma szczególnych zaleceń dotyczących przygotowania do szczepień. Można zaszczepić się w ciągu całego dnia, niezależnie od posiłków, ale najlepiej gdy jesteśmy wypoczęci.
Czy warto się zaszczepić przeciw koronawirusowi?
Szczepionka to jedna z największych medycznych zdobyczy człowieka. Dzięki szczepionkom udało się wyeliminować lub znacznie ograniczyć wiele chorób np. ospę prawdziwą, błonicę, wirusowe zapalenia wątroby typu B. Podobnie może być w przypadku koronawirusa. Dzięki skutecznej szczepionce jego zdolność do zakażenia kolejnych osób może zostać wyeliminowana, skutecznie go neutralizując.
Aby osiągnąć odporność populacyjną zaszczepić powinno się jak najwięcej osób. Przyjmuje się, że powyżej 80 % zaszczepionych osób w populacji będzie stanowić kokon ochronny dla niezaszczepionych. Ale już 50 % zaszczepionej populacji istotnie wpłynie na zmniejszenie ryzyka szerzenia się w niej koronawirusa.
Czy szczepionka na koronawirusa może wywołać skutki uboczne?
Tak jak po podaniu jakiegokolwiek leku, również po szczepieniu przeciw koronawirusowi mogą się pojawić objawy niepożądane. W przypadku pojawienia się niepożądanych objawów, należy skontaktować się z lekarzem poradni, w której było wykonane szczepienie.
Czy szczepionka na koronawirusa jest bezpieczna?
Szczepionka przeciw koronawirusowi przechodzi badania i może być podana wyłącznie po dopuszczeniu do obrotu przez wyspecjalizowane instytucje. Skrócono do minimum procedury rejestracyjne, ale badania szczepionek zostały wykonane według najwyższych standardów bezpieczeństwa (podobnie jak w przypadku innych szczepionek).
W Polsce dopuszczeniem szczepionek do obrotu zajmuje się Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL). Decyzja może być także podjęta przez Radę Unii Europejskiej lub Komisję Europejską po przeprowadzeniu procedury scentralizowanej przez Europejską Agencję Leków.
W każdym przypadku pozwolenie na dopuszczenie do obrotu jest wydawane po ocenie stosunku korzyści do ryzyka. Następuje to na podstawie dokumentacji zawierającej dane zebrane w czasie prac nad produktem i badań klinicznych. Ocena ryzyka dotyczy jakości, bezpieczeństwa i skuteczności produktu leczniczego.
Własne testy przeprowadzają także firmy farmaceutyczne.
Jakimi szczepionkami przeciw koronawirusowi będą szczepieni Polacy?
Polska ma pięć umów (dane na 7 grudnia 2020) na zakup szczepionek przeciw COVID-19 z producentami: Astra Zeneca (16 mln dawek), Janssen Pharmaceutica NV (16,98 mln dawek), Pfizer / BioNTech (16,74 mln dawek), CureVac (5,65 mln dawek), Moderna (6,69 mln dawek). Zakupy będą finansowane z budżetu państwa. Umowy opiewają na zakup w sumie ponad 62 mln szczepionek, a szacowany koszt to ok. 2,4 mld zł. Zakupy będą finansowane z budżetu państwa.
Czy dostanę dokument, że jestem zaszczepiony?
Informacja o szczepieniu będzie wpisana do systemu elektronicznego. Pacjent dostanie również zaświadczenie o szczepieniu umożliwiające korzystanie z ułatwień. Przyjęcie szczepionki będzie także potwierdzone przez specjalny system, który umożliwi weryfikację zaszczepienia (m.in. kod QR, który pozwoli szybko potwierdzić odbyte szczepienie).
Kiedy będę się mógł zaszczepić przeciw koronawirusowi?
Szczepienia przeciw koronawirusowi odbędą się etapami:
Etap 0: pracownicy służby zdrowia, pracownicy Domów Pomocy Społecznej, pracownicy Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej, personel pomocniczy i administracyjny w placówkach medycznych, pracownicy sanepidu.
Etap 1: pensjonariusze domów pomocy społecznej oraz zakładów opiekuńczo-leczniczych, pielęgnacyjno-opiekuńczych i innych miejsc stacjonarnego pobytu, osoby powyżej 60. roku życia w kolejności od najstarszych, służby mundurowe, nauczyciele;
Etap 2: osoby w wieku poniżej 60. roku życia z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19, albo w trakcie diagnostyki i leczenia wymagającego wielokrotnego lub ciągłego kontaktu z placówkami ochrony zdrowia, osoby bezpośrednio zapewniające funkcjonowanie podstawowej działalności państwa i narażone na zakażenie ze względu na częste kontakty społeczne ;
Etap 3: szczepieni będą przedsiębiorcy i pracownicy sektorów zamkniętych na mocy rozporządzeń w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
Realizowane będą także powszechne szczepienia pozostałej części dorosłej populacji.
Gdzie będzie można się szczepić przeciw koronawirusowi?
Szczepienia mają być realizowane:
- w placówkach POZ i AOS;
- w innych stacjonarnych placówkach medycznych;
- w mobilnych zespołach szczepiących;
- w centrach szczepiennych w szpitalach rezerwowych.
Na stronie gov.pl/szczepimysie dostępna będzie mapka z wykazem wszystkich punktów szczepień.
Co trzeba zrobić, żeby się zaszczepić przeciw koronawirusowi?
Szczepienie będzie możliwe dzięki e-skierowaniu. Będzie ono generowane automatycznie w transzach zgodnych z kolejnością szczepień (grupy wiekowe, grupy zawodowe). Pacjenci będą mogli też mieć wystawione skierowanie przez lekarza (dotyczy to osób, które nie posiadają numeru PESEL albo nie mogły się poddać szczepieniu w pierwszym dostępnym terminie).
Na szczepienie przeciw koronawirusowi będzie można się umówić w centralnym systemie rejestracji - pacjent będzie mógł skorzystać z Infolinii, umówić się elektronicznie przez swoje Internetowe Konto Pacjenta, za pośrednictwem placówki, w której wystawiono mu e-skierowanie lub bezpośrednio w punkcie szczepień.
Po rezerwacji wizyty pacjent dostanie SMS z informacją o wybranym miejscu i terminie szczepienia (pacjent będzie umówiony na dwa terminy).
Kolejność szczepień jest określona w Narodowym Programie Szczepień przeciw COVID-19. W pierwszej kolejności szczepione będą osoby z grup priorytetowych - personel służby zdrowia, pracownicy i pensjonariusze DPS, osoby 60+.
Czy trzeba płacić za szczepienie przeciw koronawirusowi?
Szczepionka przeciw koronawirusowi jest bezpłatna i dobrowolna.
Czy szczepionka jest obowiązkowa?
Szczepienia przeciw koronawirusowi są dobrowolne. Im więcej osób się zaszczepi, tym ochrona przed koronawirusem będzie skuteczniejsza. Szczepienia mają być dostępne w każdej gminie.
Źródła:
Szczepienie przeciwko COVID-19 Szczepimy się
Szczepienie przeciwko COVID-19 – pytania i odpowiedzi gov.pl – Serwis Rzeczpospolitej Polskiej
Kwestionariusz przed szczepieniem przeciw COVID-19 dla pacjenta gov.pl
Jak przygotować się do szczepienia przeciw COVID-19? Nauka przeciw pandemii
Akcja #szczepiMYgminy jest objęta Patronatem Honorowym Premiera Mateusza Morawieckiego