Co kryje w sobie brudna maseczka?
Noszenie maseczek to skuteczny sposób na ograniczenie rozprzestrzeniania koronawirusa, ponieważ pomoże chronić zarówno przed jego wdychaniem, jak i wyrzucaniem w powietrze. Warunkiem jest jednak odpowiedni sposób postępowania z maseczką – w przeciwnym razie zamiast chronić, ten rodzaj osłony twarzy może tylko szkodzić!
Ponieważ materiał maseczki zatrzymuje zanieczyszczenia z powietrza, osadzają się na nich również kurz, drobinki mikroplastików, pyły i inne zanieczyszczenia powietrza – a obok nich wirusy oddechowe, bakterie, pleśnie i grzyby.
W środowisku wilgotnego tworzywa patogeny zyskują idealne warunki do przetrwania, a w wielu przypadkach również do namnażania się. W ten sposób z pojedynczych bakterii, z którymi organizm jeszcze by sobie poradził, powstają całe ich kolonie!
Stan higieniczny dwudziestu używanych maseczek sprawdzono m.in. w teście szwajcarskiego magazynu konsumenckiego „K-Tipp”. Stwierdzono w nich od stu tysięcy do miliona kolonii bakterii, podczas gdy np. na ekranach dotykowych biletomatów było ich od kilku do niespełna siedemdziesięciu.
Co więcej, 70 proc. zbadanych masek miało w sobie groźne bakterie gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus), a w 75 procent z nich stwierdzono pleśnie i drożdżaki.
Choć nosicielem gronkowca jest wiele osób, bakteria ta atakuje w warunkach osłabionej odporności. Gdy dostanie się do płuc, co najczęściej ma miejsce w sezonie grypowym, wywołuje najcięższą z postaci zakażenia.
Infekcjami nie tylko układu oddechowego, ale też skóry, zagrażają ponadto pleśnie i grzyby. Wdychanie ich zarodników, które mogą powstać na długo użytkowanym materiale, prowadzi co najmniej do podrażnienia dróg oddechowych.
Noszenie brudnych masek grozi też rozprzestrzenianiem się na twarzy zmian związanych z trądzikiem pospolitym, za które odpowiedzialne są bakterie Propionibacterium acnes. Może też samo w sobie nasilać lub powodować powstawanie wyprysków zapalnych, również na tle alergicznym.
Jak nosić maseczkę w higieniczny sposób?
Trzymanie się określonych zasad higieny podczas użytkowania maseczki ochronnej pomoże zwiększyć skuteczność ochrony przed COVID-19, a także infekcjami skórnymi.
Co więc robić, by unikać zagrożenia mikrobiologicznego ze strony nieprawidłowo użytkowanej maski?
- Maseczkę należy zmieniać co najmniej co 4 godziny.
- Wilgotną maseczkę należy zmieniać częściej, stosownie do potrzeb.
- Regularne zmiany maski są niezbędne zwłaszcza u osób cierpiących na schorzenia oddechowe.
- Niedopuszczalne jest używanie tej samej maseczki kolejnego dnia bez jej uprania.
- Nie należy dotykać wewnętrznej strony maski.
- Maseczki nie wolno przechowywać luzem w kieszeni, tym bardziej, jeśli była już używana. Najlepiej trzymać ją w papierowej torebce lub kopercie, a gdy jest taka możliwość – powiesić w taki sposób, by niczego nie dotykała. Między użyciami (np. w drodze do pracy i z powrotem), maska powinna całkowicie wyschnąć.
- Maseczki nie należy zgniatać, ponieważ wpływa to na jej właściwości filtrujące.
- Czystą maskę należy zakładać czystymi rękami.
- Po zdjęciu brudnej czy używanej maski ręce należy umyć.
- W trakcie noszenia maski nie należy jej dotykać, a poprawić ją można ew. chwytając za gumki boczne.
- Maski nie należy nosić na brodzie, ponieważ powoduje to przenoszenie drobnoustrojów znajdujących się na skórze bezpośrednio na usta.
- Maseczki nadające się do prania (szyte, nie klejone) można i trzeba prać po każdym użyciu.
Dowiedz się więcej na temat:
Jak stosować bezpiecznie maseczki wielorazowe?
Jak zatem zadbać o bezpieczną czystość wielorazowych maseczek? Najnowsze badania potwierdziły, że można po prostu prać je w roztworze detergentu. Muszą jednak otrzymać odpowiednią dawkę cieplną.
Odkażanie termiczne jest nie tylko proste i szybkie, ale też skuteczne. Zarówno atakujące komórki organizmu wypustki koronawirusa, jak i białka jego otoczki, ulegają denaturacji w temperaturze co najmniej 56 stopni Celsjusza, co powoduje istotny spadek ich liczebności.
W temperaturze 56-65 stopni potrzeba 15-100 minut, by dezaktywować większość wirusa, natomiast w temp. 70-100 stopni trwa to tylko 1-15 minut, przy czym można uznać, że skuteczna dawka cieplna to 92 stopnie przez 15 minut.
Choć praca naukowa, z której pochodzą wnioski, ma pomóc naukowcom w stworzeniu urządzeń do błyskawicznej dezynfekcji masek, pozyskaną wiedzę można i warto zastosować w praktyce na co dzień.
Wielorazowe maski można bowiem prać w odpowiednio wysokiej temperaturze w pralce wraz z innymi rzeczami. Z innych doświadczeń wynika przy tym, że proces mechaniczny usuwa wirusa skuteczniej niż np. zalanie maski wrzątkiem i przemieszanie lub pozostawienie na pewien czas w gorącej wodzie.
Dowiedz się więcej na temat:
- Sub-second heat inactivation of coronavirus, News Medical
- Gesichtsmasken sind voll von Bakterien und Pilzen, K-Tipp
ZOBACZ: Resort zdrowia: Wariant delta odpowiada za 60 procent notowanych w Polsce zakażeń