Od wysokiej gorączki po przewlekły kaszel. Zimowy „zalew infekcji wirusowych” w pełni. Te choroby atakują Polaków właśnie teraz

W styczniu zwykle rozpoczyna się szczyt zachorowań na choroby zakaźne, który trwa aż do marca. Tej zimy wraz z początkiem roku nastąpił wyjątkowo intensywny wzrost infekcji wirusowych i bakteryjnych.

– Dominują infekcje górnych dróg oddechowych, popularnie nazywane przeziębieniami, z objawami kataralnymi, bólem gardła, kaszlem, stanami podgorączkowymi lub niewielką gorączką. Wśród nich są zachorowania COVID-19, potwierdzane testami antygenowymi, najczęściej o przebiegu łagodnym – mówi lekarz Krzysztof Urban, specjalista medycyny rodzinnej enel-med.

Lekarze obserwują coraz więcej zachorowań, wśród których przeważają przeziębienia, ale stale wzrasta też liczba przypadków grypy czy krztuśca. Oprócz nich wielu pacjentów doświadcza objawów przewlekłego kaszlu, który trwa jeszcze długo po przebytej infekcji, a w jego przebiegu nie występują zmiany osłuchowe.

– Od kilku miesięcy mamy też liczne przypadki przewlekającego się kaszlu, o różnej intensywności, utrzymującego się po infekcjach przeziębieniopodobnych, który w toku diagnostyki okazuje się wywołany zakażeniem mykoplazmą. W większości przypadków przebieg jest łagodny, a objawy ustępują stopniowo samoistnie. Niestety zdarzają się również powikłania w postaci mykoplazmatycznych zapaleń płuc, które wymagają wdrożenia antybiotykoterapii.

Według nowego raportu opracowanego przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny w ciągu 2 pierwszych tygodni 2025 roku od 1 do 15 stycznia odnotowano aż 1201 przypadków krztuśca. Porównując ten sam okres 2024 r. było ich tylko 61, a w 2023 r. 42. Jest to więc ogromny wzrost.

– Nie możemy również zapominać o przypadkach krztuśca, które – w obecnym zalewie infekcji wirusowych –wydają się być może rzadsze, ale nadal są jedną z istotnych przyczyn przewlekającego się i bardzo uciążliwego, męczącego, duszącego kaszlu, który może powodować szereg powikłań – wybroczyny na skórze twarzy i spojówkach, złamania żeber, duszności, bezdech, co może, szczególnie w przypadku najmłodszych pacjentów, prowadzić do poważnych następstw neurologicznych, a w skrajnych przypadkach wręcz do zgonu – ostrzega dr Urban.

Szaleje również grypa, której objawy są bardzo gwałtowne i dosłownie ścinają z nóg. Infekcja rozwija się już w ciągu 1-2 dni od kontaktu z wirusem, a symptomy pojawiają się nagle i są bardzo intensywne. Według raportu NIZP-PZH zgłoszonych przypadków grypy w roku 2024 było 4 703, natomiast w ciągu pierwszych 2 tygodni 2025 roku odnotowano ich już 895.

– Stopniowo zaczyna przybywać pacjentów z objawami grypowymi – z wysoką gorączką, nierzadko przekraczającą 39 st. C, intensywnym suchym kaszlem, silnymi bólami kostno-mięśniowymi, o nagłym początku objawów. Testy antygenowe potwierdzają rozpoznanie grypy. Najczęściej to zakażenia wywoływane wirusami grypy typu A – podkreśla specjalista.

Może się wydawać, że kaszel i katar to nic takiego i wreszcie samo przejdzie. Jednak nawet w przypadku zwykłego przeziębienia niezadbanie o siebie może doprowadzić do rozwoju ciężkich powikłań takich jak zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego czy infekcje bakteryjne. Są one szczególnie groźne dla osób z osłabioną odpornością, mających choroby przewlekłe, seniorów i dzieci.

Z tego powodu najważniejsza jest profilaktyka. Jak podkreśla lekarz specjalista medycyny rodzinnej Krzysztof Urban: „Podstawą pozostaje higiena rąk, stosowanie maseczek ochronnych, szczególnie przez osoby z objawami infekcji dróg oddechowych, unikanie skupisk ludzkich”.

Jednak zwykle całkowite uniknięcie styczności z wirusami jest niemożliwe, dlatego ważne jest wspieranie odporności, aby obniżyć ryzyko wystąpienia ciężkiego przebiegu choroby, a także szybciej wyleczyć infekcję.

– Należy zadbać o odporność, poprzez dobrze zbilansowaną dietę, regularne spożywanie świeżych owoców i warzyw, bakterii probiotycznych w formie naturalnych jogurtów i kiszonek, umiarkowaną, ale regularną aktywność fizyczną, zdrowy sen i unikanie długotrwałego stresu. Wspomagająco można stosować preparaty z jeżówką lub czosnkiem – zaleca Krzysztof Urban.

Źródła:

• Zachorowania na wybrane choroby zakaźne w Polsce od 1 stycznia do 15 stycznia 2025 r. oraz w porównywalnym okresie 2024 r. Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH - PIB

• Informacje o zachorowaniach na choroby zakaźne i zatruciach
  w Polsce w 2024 roku oraz w porównywalnym okresie 2023 r. Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH - PIB