Spis treści
Przyczyny i rodzaje zaburzeń snu
Sen jest dla człowieka jak oddychanie – jest nam niezbędny do życia i prawidłowego funkcjonowania, ale zwykle nie zwracamy na niego uwagi. Uznajemy go za automatyczną czynność, która jest nam dana raz na zawsze, a nawet uważamy, że nie jest nam potrzebny, bo w tym czasie moglibyśmy zrobić tyle innych rzeczy. Nie zastanawiamy się nad jego jakością dopóki nie pojawią się problemy.
Zwykle na bezsenność czy wszelkie zaburzenia snu cierpią osoby starsze. Jednak obecnie coraz więcej młodych ludzi również ma problemy z brakiem snu lub jego złą jakością. Przyczynia się do tego stres, codzienny pośpiech, życie w biegu, nadmiar obowiązków i informacji, które powodują nieustanne poczucie braku czasu i przebodźcowanie. W ten sposób zostaje zaburzony dobowy rytm dnia, na który składają się dwie fazy: snu i czuwania zależne od cyklu dnia i nocy.
Zobacz w galerii, co się dzieje z organizmem, gdy się nie wyśpisz!
Wyróżnia się dwa typy zaburzeń snu:
- dyssomnie – charakteryzują się nieprawidłową ilością i jakością snu,
- parasomnie – występowanie niepożądanych objawów podczas snu.
Sprawdź również: Mało śpisz? „Zatruwasz” swój mózg. To grozi demencją i rozwojem alzheimera. Wskazówki ekspertów pozwolą ci zadbać o zdrowy sen
Natomiast do najczęstszych zaburzeń snu należą:
- bezsenność,
- narkolepsja (nagłe zasypianie w ciągu dnia),
- lunatykowanie, inaczej sennowłóctwo lub somnambulizm,
- lęki nocne,
- koszmary senne,
- chrapanie,
- bezdech senny.
Najgroźniejszym zaburzeniem snu jest bezdech senny, czyli przerwy w oddychaniu podczas snu. Pojawia się on u osób, które cierpią na uporczywe chrapanie (występujące co noc i niezwiązane z urazem czy infekcją). Występowanie częstych bezdechów sennych, czyli przerw w oddychaniu trwających co najmniej 10 sekund i występujących w ilości większej niż 20 bezdechów na godzinę może prowadzić do niedotlenienia, spadku saturacji (natlenienia krwi), a w konsekwencji nawet do śmierci.
Sprawdź: Obturacyjny bezdech senny można leczyć na NFZ. Zobacz zasady refundacji
– Zaburzenia oddychania podczas snu są w Polsce wciąż dużym problemem. Niestety, co wiemy z praktyki, nadal są one przez pacjentów lekceważone. Zupełnie niesłusznie, gdyż chrapanie może być objawem groźnej choroby – obturacyjnego bezdechu śródsennego – podkreśla dr hab. n. med. Michał Michalik, ekspert ds. diagnostyki i leczenia zaburzeń oddychania podczas snu oraz założyciel Centrum Medycznego MML.
Chroniczne niewysypianie się spowodowane niewystarczającą ilością snu lub zaburzeniami snu może prowadzić także do rozwoju wielu chorób takich jak depresja, otyłość, cukrzyca, choroby serca, udar, a nawet niektóre choroby nowotworowe.
Zobacz też:
Co zrobić, żeby się wyspać?
Dorosły człowiek powinien spać 7-8 godzin, a dziecko w zależności od wieku 10-13 godzin, niemowlę nawet 12-15 godzin. Sen jest niezbędny do regeneracji organizmu, regulacji wydzielania hormonów, uporządkowania informacji w mózgu.
Zobacz także: Jak obniżyć kortyzol? Wyluzuj i uspokój zszargane nerwy
Aby poprawić jakość snu należy:
- zrezygnować z używek takich jak alkohol czy papierosy, które zaburzają sen, powodują nocne wybudzenia i obniżają jego jakość,
- nie jeść na ok. 2-3 godziny przed snem, aby nie dopuszczać do skoków poziomu cukru we krwi i dać odpocząć układowi trawiennemu,
- zmęczyć się w ciągu dnia np. wykonując ćwiczenia takie jak pływanie, jazda na rowerze, spacer czy nordik walking,
- w ciągu dnia przebywać jak najwięcej na świeżym powietrzu, aby odpowiednio dotlenić organizm,
- zasypiać ok. godziny 22:00, wstawać ok. 6:00 lub o zbliżonych i stałych porach, aby wyregulować swój zegar biologiczny i fazy snu i czuwania,
- wietrzyć sypialnię przez ok. 30 minut przed pójściem spać,
- nie korzystać z urządzeń elektronicznych z ekranami na ok. 2 godziny przed snem - światło niebieskie emitowane przez ekrany smartfonów, laptopów czy telewizora zaburza wydzielanie melatoniny, czyli hormonu snu, co może przyczyniać się do bezsenności,
- spać przy zgaszonym świetle i w zaciemnionej sypialni.
Sprawdź, czym grozi niewyspanie. To się dzieje z twoim ciałem i umysłem, gdy brakuje ci snu!