Wczesne objawy demencji możesz zauważyć pod prysznicem. Mogą się pojawić wiele lat przed postawieniem diagnozy

Demencja wcale nie musi zacząć się objawiać zapominaniem. Jak mówi neurolog dr Meredith Bock, brak możliwości powąchania szamponu i mydła pod prysznicem może być wskaźnikiem problemów poznawczych. Wynika to z tego, że anosmia, czyli utrata zmysłu węchu, została powiązana z demencją i może być wczesnym objawem choroby Alzheimera, otępienia z ciałami Lewy'ego i choroby Parkinsona. Może to nastąpić wiele lat przed zdiagnozowaniem demencji.

Utrata węchu nie musi oczywiście oznaczać, że ktoś cierpi na demencję. Są inne o wiele bardziej powszechne przyczyny, które powodują problemy z tym zmysłem, takie jak:

• COVID-19,

• przeziębienie,

• grypa,

• infekcje zatok,

• alergie.

Jednak anosmia w połączeniu z innymi charakterystycznymi objawami może oznaczać coś poważniejszego.

– Proces neurodegeneracji, który powoduje demencję, może również wpływać na odczuwanie i przetwarzanie sensoryczne związane z węchem, utrudniając im rozpoznawanie znajomych zapachów, takich jak ulubiony szampon lub płyn do mycia ciała – powiedziała dr Bock w rozmowie z Parade.

Naukowcy uważają, że dzieje się tak ze względu na fakt, że obszar mózgu, który zarządza węchem, może zostać uszkodzony przez demencję. Jedno z badań, opublikowane w czasopiśmie Alzheimer's and Dementia w 2023 r., wykazało, że utrata węchu była związana ze zwiększonym ryzykiem demencji.

Badacze obserwowali ponad 2400 uczestników przez średnio prawie osiem lat, śledząc ich zmysł węchu i jego związek z demencją. Jak stwierdzili, całkowita utrata węchu wiąże się z prawie trzykrotnie wyższym ryzykiem rozwoju demencji.

Z kolei hiposmia, czyli obniżony zmysł węchu, wiązała się z 1,76-1,85-krotnie zwiększonym ryzykiem demencji. Co więcej, uczestnicy, którzy cierpieli na „poważną dysfunkcję węchu”, również byli narażeni na zwiększone ryzyko, przy czym osoby zgłaszające bardzo słabą funkcję węchu wykazywały 2,56-krotnie zwiększone ryzyko rozwoju demencji.

Naukowcy z wydziału medycyny Uniwersytetu w Chicago w osobnym badaniu wykazali, że szybki spadek węchu osoby w okresie normalnego poznania przewidywał wiele cech choroby Alzheimera. Badacze stwierdzili, że odkrycie to może pomóc w identyfikacji osób w wieku 40, 50 i 60 lat, które są bardziej narażone na demencję na wczesnym etapie.

– Zwiększone ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych i demencji związanej z chorobą Alzheimera zidentyfikowano u osób z dysfunkcją węchu. Identyfikacja zapachów została rozpoznana jako przydatne narzędzie przesiewowe, które przewiduje konwersję z łagodnych zaburzeń poznawczych do demencji związanej z chorobą Alzheimera – powiedziała Parade dr Fouzia Siddiqui, neurolog i dyrektor medyczny Centrum Medycznego Sentara RMH.

Jeżeli doświadczasz problemów z węchem, porozmawiaj z lekarzem rodzinnym.

– Niestety, jeśli utrata węchu i smaku jest spowodowana zaburzeniem neurodegeneracyjnym, takim jak choroba Alzheimera lub choroba Parkinsona, zmysły te nie wracają – dodała dr Bock.

Źródła:

• The Surprising Dementia Symptom You May Be Able to Notice in the Shower Parade

• Markers of olfactory dysfunction and progression to dementia: A 12-year population-based study Alzheimer's & Dementia Journal

• Rapid loss of smell predicts dementia and smaller brain areas linked to Alzheimer’s University of Chicago