Spis treści
Zapach wpływa na pamięć i może pomóc zapobiegać demencji. Naukowcy podają 7 zapachów
Nowe badanie pokazuje, jak wieczorna aromaterapia może poprawić pamięć u osób starszych. Uczestnikami badania przeprowadzonego przez neuronaukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine były starsze osoby bez zaburzeń pamięci w wieku od 60 do 85 lat. Przez sześć miesięcy każdej nocy przez dwie godziny byli poddawani działaniu różnych zapachów olejków eterycznych. Jak wykazało badanie, doprowadziło to do niezwykłego wzrostu zdolności poznawczych o 226 proc.
To innowacyjne podejście wykorzystuje znany związek między węchem a pamięcią. Potencjalnie może się ono stać nieinwazyjną strategią walki ze spadkiem funkcji poznawczych i demencją.
Wszyscy uczestnicy otrzymali dyfuzor i siedem wkładów – każdy zawierał pojedynczy i inny naturalny olejek. Osoby z grupy wzbogaconej otrzymały wkłady o pełnej mocy, a uczestnicy grupy kontrolnej dostali olejki w niewielkim stężeniu. Każdego wieczoru przed pójściem spać uczestnicy wkładali inny wkład do dyfuzora, który aktywował się na dwie godziny podczas snu.
Olejki eteryczne, które korzystnie wpłynęły na pamięć uczestników, to:
- róża,
- pomarańcza,
- eukaliptus,
- cytryna,
- mięta pieprzowa,
- rozmaryn,
- lawenda.
Utrata węchu często zwiastuje choroby neurologiczne i psychiczne
Osoby, które co noc wdychały olejki eteryczne o pełnej mocy, wykazały 226-procentowy wzrost wydajności poznawczej w porównaniu z grupą kontrolną. Zostało to zmierzone testem listy słów, który jest powszechnie stosowany do oceny pamięci. Uczestnicy badania przyznali też, że śpią spokojniej.
Naukowcy od dawna wiedzą, że utrata zdolności węchowych może przewidywać rozwój prawie 70 chorób neurologicznych i psychicznych, w tym:
- chorobę Alzheimera i inne demencje,
- chorobę Parkinsona,
- schizofrenię,
- alkoholizm.
Pojawiły się też dowody na związek między utratą węchu z powodu COVID-19 a wynikającym z tego spadkiem zdolności poznawczych.
Już wcześniej naukowcy odkryli, że wystawianie osób z umiarkowaną demencją na działanie do 40 różnych zapachów dwa razy dziennie przez pewien czas miało na nie pozytywny wpływ: poprawiło ich pamięć oraz umiejętności językowe, złagodziło depresję i poprawiło ich zdolności węchowe. Zespół z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine postanowił spróbować przekształcić tę wiedzę w łatwe i nieinwazyjne narzędzie do walki z demencją.
– Rzeczywistość jest taka, że po 60. roku życia zmysł węchu i zdolności poznawcze zaczynają spadać. Ale nierealistyczne jest myślenie, że osoby z zaburzeniami poznawczymi mogą otwierać, wąchać i zamykać 80 butelek z zapachami dziennie. Byłoby to trudne nawet dla osób bez demencji – powiedział Michael Leon, profesor neurobiologii i zachowania oraz stypendysta CNLM.
Badacze postanowili zmniejszyć liczbę zapachów do siedmiu, wystawiając uczestników na działanie tylko jednego z nich zamiast wielu aromatów jednocześnie, co miało miejsce w poprzednich badaniach.
– Umożliwiając ludziom doświadczanie zapachów podczas snu, wyeliminowaliśmy potrzebę poświęcania na to czasu w godzinach czuwania każdego dnia – mówiła Cynthia Woo, pierwsza autorka badania.
Węch łączy się z pamięcią
Naukowcy twierdzą, że wyniki ich badań potwierdzają to, czego już wcześniej badacze dowiedzieli się o związku między zapachem a pamięcią. Zmysł węchu jest bezpośrednio połączony z obwodami pamięci mózgu.
– Wszystkie inne zmysły są najpierw kierowane przez wzgórze (parzysta struktura o owalnym kształcie, największe skupisko istoty szarej w międzymózgowiu – przyp.red.). Każdy doświadczył, jak silne są aromaty w przywoływaniu wspomnień, nawet z bardzo odległej przeszłości. Jednak w przeciwieństwie do zmian wzroku, które leczymy okularami i aparatami słuchowymi w przypadku upośledzenia słuchu, nie było interwencji w przypadku utraty węchu – powiedzieli prof. Michael Yassa i prof. James L. McGaugh.
Naukowcy chcieliby zbadać wpływ aromaterapii na osoby, które mają zdiagnozowaną utratę zdolności poznawczych. Mają nadzieję, że to odkrycie doprowadzi do dalszych badań nad terapiami węchowymi w leczeniu zaburzeń pamięci. Produkt oparty na ich badaniach, który będzie przeznaczony do użytku domowego, pojawi się na rynku jesienią 2023 roku.
Źródła:
