Swędzenie pochwy: o czym świadczy, jak leczyć i dlaczego nie należy bagatelizować tej dolegliwości? Sprawdź, skąd się bierze świąd pochwy!

Swędzenie pochwy przed zbliżającym się okresem jest jedną z najczęstszych kobiecych przypadłości. Problem ten może wynikać ze zmian, które zachodzą w organizmie tuż przed menstruacją, a konkretnie - ze zmiany pH pochwy na zasadowe. Ulgę mogą przynieść probiotyki ginekologiczne z pałeczkami kwasu mlekowego. Warto jednak pamiętać, że w tym czasie pochwa jest szczególnie narażona na wszelkiego rodzaju infekcje. Dobrym pomysłem będzie zatem konsultacja z ginekologiem, który określi przyczynę świądu i zaleci odpowiednie leczenie.

Swędzenie pochwy w czasie ciąży jest tak samo częstym problemem, jak świąd odczuwany tuż przed okresem. W czasie ciąży dochodzi do zmian w naturalnym pH pochwy, przez co okolice intymne stają się znacznie bardziej podatne na podrażnienia. W takim przypadku ulgę przyniesie odpowiednio dobrany probiotyk ginekologiczny lub żel z lidokainą. Należy bezwzględnie dbać o higienę osobistą i nosić przewiewną bieliznę. Rekomendowanym rozwiązaniem jest używanie wkładek higienicznych.

Swędzenie pochwy po stosunku przeważnie jest wynikiem podrażnień, które powstały w trakcie jego trwania. Te mogą być efektem niedostatecznego nawilżenia pochwy. Może to wynikać ze zbyt słabego pobudzenia lub ze zbyt małej produkcji śluzu. W takiej sytuacji warto używać przebadanych klinicznie lubrykantów. Problemem mogą być też lateksowe prezerwatywy. Lepszym rozwiązaniem są kondomy wykonane z silikonu.

Świąd pochwy po stosunku może być oznaką infekcji bakteryjnej. Jeżeli stosunek waginalny był poprzedzony zbliżeniem analnym, a partner nie zadbał o czystość przed wprowadzeniem członka do pochwy, infekcja jest bardzo prawdopodobna. Swędzenie nasilające się w trakcie lub po stosunku może też świadczyć o infekcji grzybiczej.

Swędzenie pochwy nie jest jednak problemem, który pojawia się wyłącznie w trakcie ciąży lub tuż przed okresem. Warto jednak wiedzieć, że ta przykra dolegliwość nie musi świadczyć o infekcji miejsc intymnych. Często okazuje się, że winę ponoszą stosowane kosmetyki i środki czystości. Nie brakuje w nich substancji chemicznych, które mogą wywoływać reakcje alergiczne lub podrażniać delikatne okolice intymne. Aby tego uniknąć, do mycia pochwy należy używać tylko tych preparatów, które mają pH na poziomie zbliżonym do pH naturalnego pochwy i są wzbogacone o, cenne dla miejsc intymnych, pałeczki kwasu mlekowego.

Inne możliwe przyczyny swędzenia pochwy to:

• Stosowanie silnych środków piorących.

Swędzenie pochwy może być też rezultatem stosowania silnych środków piorących. Zawarte w nich substancje mogą wywoływać podrażnienia i w rezultacie - uczucie świądu. Dobrym pomysłem jest więc zmiana proszku do prania i płynu do płukania na środki ekologiczne, które najczęściej są dość łagodne. Świetnie sprawdzi się też proszek dla dzieci i niemowląt.

• Bielizna ze sztucznych materiałów.

Winowajcą może okazać się także noszona bielizna. Wykonana ze sztucznych włókien, nie zapewnia odpowiedniej cyrkulacji powietrza i powoduje pocenie w okolicach sromu. Jeżeli przy okazji jest obcisła, o podrażnienia nie trudno. Warto zatem nosić luźną, przewiewną bieliznę, wykonaną z bawełny.

• Używanie tamponów

Częstą przyczyną swędzenia pochwy jest jej nadmierne wysuszenie, jednak nie musi to być efektem infekcji lub innej dolegliwości. Zdarza się, że suchość w pochwie wynika z prowadzonego stylu życia. Na taki problem narażone są kobiety, które nie stronią od wizyt na basenie - mocno chlorowana woda sprzyja nadmiernemu wysuszaniu miejsc intymnych. Źródłem problemu mogą być tampony, używane podczas ostatnich dni miesiączki. W tym czasie znacznie lepszym wyborem są podpaski.

• Lateksowe prezerwatywy

Niektóre kobiety źle reagują na lateksowe prezerwatywy. W takiej sytuacji warto sięgnąć po lateksowe odpowiedniki. Winne mogą okazać się też dopochwowe środki antykoncepcyjne i lubrykanty i niektóre mogą wywoływać reakcję alergiczną.

• Odwodnienie organizmu

Przyczyną nadmiernego wysuszenia pochwy i w konsekwencji - świądu, może być też odwodnienie organizmu. Warto zatem dbać o prawidłowe nawodnienie i zwiększyć ilość przyjmowanych płynów w sytuacjach, które sprzyjają odwodnieniu - w trakcie znacznego wysiłku fizycznego, podczas upałów lub przy zatruciu pokarmowym lub tzw. grypie jelitowej.

• Antybiotykoterapia

Swędząca pochwa to problem, który bardzo często towarzyszy antybiotykoterapii. W jej wyniku, zmniejszeniu ulega liczba pałeczek kwasu mlekowego, co znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji.

Swędzenie pochwy może jednak wynikać nie tylko z banalnych przyczyn. Często zdarza się, że jest to objaw infekcji lub innych chorób, np. przenoszonych drogą płciową. Jeżeli odczuwalne jest jednoczesne swędzenie i pieczenie pochwy, wizyta u ginekologa jest koniecznością. Podobnie, gdy uporczywym dolegliwościom towarzyszą upławy. Brak odpowiedniego leczenia może mieć bardzo poważne konsekwencje, więc objawów nie należy lekceważyć.

Swędzenie pochwy często jest konsekwencją rozwijającego się grzybiczego zapalenia pochwy i sromu, potocznie nazywanego grzybiczą. Odpowiedzialne za tą dolegliwość są grzyby Candida albicans (drożdżaki). Przyczyną grzybicy pochwy jest zachwianie naturalnej flory bakteryjnej, na którą składają się liczne drobnoustroje. Pałeczki kwasu mlekowego odpowiadają za wytwarzanie sprzyjającego im kwaśnego środowiska. Gdy liczba pałeczek spada, dochodzi do zmiany naturalnego pH miejsc intymnych i w konsekwencji - do zaburzenia flory bakteryjnej. Stwarza to idealne warunki do namnażania się drożdżaków, wywołujących grzybicę (kandydozę).

Świąd pochwy to tylko jeden z objawów grzybiczego zapalenia. Pozostałe, towarzyszące swędzeniu symptomy, to:

• Biała wydzielina o grudkowatej konsystencji, wydzielająca słodkawą woń drożdży.
• Pieczenie miejsc intymnych.
• Uczucie suchości w pochwie.
• Zaczerwienienie i obrzęk warg sromowych.
• Uczucie dyskomfortu w trakcie lub po stosunku.

Zdarza się jednak, że grzybicze zapalenie pochwy nie daje żadnych wyraźnych symptomów. Bywa też, że dolegliwości ustępują samoczynnie. Tego rodzaju infekcje mają jednak charakter nawracający, więc zanik objawów nie świadczy o całkowitym wygaśnięciu choroby.

Swędzenie pochwy często wywołane jest przez bakteryjną waginozę, potocznie zwaną bakteryjnym zapaleniem pochwy. To kolejna z częstych kobiecych dolegliwości. Podobnie jak w przypadku infekcji grzybiczej, przyczyną problemu jest zaburzenie naturalnego pH pochwy, co skutkuje zmniejszoną zdolnością miejsc intymnych do obrony przed chorobotwórczymi drobnoustrojami. Dochodzi do zachwiania równowagi między bakteriami - paciorkowce, bakterie beztlenowe, Coli i Gardnerella vaginalis ulegają namnożeniu, powodując stan zapalny. W rezultacie dochodzi do podrażnienia błony śluzowej pochwy i sromu.

Poza swędzeniem o infekcji bakteryjnej świadczy wydzielina z pochwy. Przybiera ona żółte lub szarawe zabarwienie, ma wodnistą konsystencję i charakterystyczny „rybi" zapach. Jeżeli kobieta jednocześnie odczuwa swędzenie i pieczenie pochwy, znaczy to, że infekcja objęła także cewkę moczową. Może temu towarzyszyć zwiększona wrażliwość i ból warg sromowych.

Swędzenie pochwy jest jednym z objawów charakterystycznych dla rzęsistkowicy dróg moczowo-płciowych. Jest to choroba pasożytnicza, wywołana zakażeniem pochwowym. Tą dolegliwością można się zarazić przede wszystkim poprzez współżycie z zakażonym partnerem, ale pierwotniak może być też przeniesiony (choć z mniejszym prawdopodobieństwem) przez wspólne przedmioty osobiste, jak choćby ręczniki czy gąbki do mycia.

Początkowo infekcja może rozwijać się bez żadnych wyraźnych objawów. Te pojawiają się najczęściej po 4-5 dniach. Zakażona kobieta odczuwa świąd pochwy, pojawiają się pieniste upławy o zielonkawym lub żółtawym zabarwieniu i przykrym zapachu. Charakterystyczny jest też ból podczas stosunku, ból i pieczenie przy oddawaniu moczu i częstomocz.

Swędzenie pochwy może być konsekwencją zanikowego zapalenia sromu i pochwy. Ta przykra dolegliwość najczęściej dotyczy kobiet po menopauzie, ale nie jest to regułą. Chorują też młodsze osoby, zwłaszcza te, u których doszło do zaburzenia równowagi hormonalnej. Objawy zaniku pochwy dotyczą 1/3 kobiet znajdujących się w okresie okołomenopauzalnym i aż 1/2 kobiet w okresie pomenopauzalnym.

Objawem świadczącym o zanikowym zapaleniu jest swędzenie i pieczenie pochwy i sromu. Inne symptomy to:

• Uczucie suchości w pochwie.
• Upławy.
• Ból pojawiający się przy chodzeniu.
• Ból wyczuwalny przy oddawaniu moczu.
• Nietrzymanie moczu.
• Krwiomocz.
• Uczucie silnego parcia na pęcherz.
• Ból pojawiający się w trakcie stosunku.
• Krwawienie z pochwy tuż po zbliżeniu.

Swędzenie pochwy może być jednym z objawów cukrzycy. Ze względu na wysoki poziom cukru we krwi, drożdżaki (dla których czysta glukoza jest naturalnym pożywieniem) ulegają namnożeniu. W rezultacie dochodzi do infekcji, które najczęściej przybierają charakter nawracający. Często odczuwany świąd powinien zatem skłonić do wykonania specjalistycznych badań.

Swędzenie pochwy można skutecznie wyleczyć tylko pod warunkiem wyeliminowania jego przyczyny. Świąd pochwy (bez upławów i z upławami) nie jest bowiem chorobą samą w sobie, a jedynie objawem poważniejszych dolegliwości. Właśnie dlatego konieczna jest wizyta u ginekologa, który określi źródło problemu i zaordynuje konkretne leczenie.

Jeżeli świąd pochwy wynika z zapalenia grzybiczego, lekarz przepisze leki przeciwgrzybicze. Zależnie od stopnia rozwoju choroby, mogą to być środki przyjmowane doustnie lub do miejscowej aplikacji.

W przypadku zapalenia bakteryjnego konieczne będzie rozpoczęcie antybiotykoterapii. Przed przepisaniem leków, ginekolog musi określić rodzaj zapalenia. Odbywa się to poprzez standardowe badanie narządu rodnego i wykonanie posiewu z określeniem antybiogramu. Lekarz może przepisać antybiotyki (doustne lub dopochwowe) lub sulfonamidy i maść do stosowania miejscowego. Powinien używać jej też partner, celem niedopuszczenia do namnażania się bakterii w cewce moczowej.

Gdy zachodzi podejrzenie, że świąd może być spowodowany rzęsistkowicą układu moczowo-płciowego, lekarz pobierze wymaz z pochwy celem potwierdzenia diagnozy. Jeżeli okaże się, że winowajcą jest rzęsistek, problem rozwiąże metronidozal. Zależnie od stopnia rozwoju infekcji, ginekolog zaordynuje jednorazową lub kilkudniową antybiotykoterapię.

Jeżeli swędzenie spowodowane jest zanikowym zapaleniem pochwy, skuteczna będzie hormonalna terapia zastępcza, która pozwoli uzupełnić niedobór estrogenów. Metody tej nie można jednak zastosować u kobiet, które w przeszłości cierpiały na raka piersi. Przyjmowanie hormonów może bowiem doprowadzić do pobudzenia ponownego rozwoju komórek nowotworowych.

W przypadku cukrzycy, leczenie swędzenia pochwy musi odbywać się dwutorowo. Po pierwsze, chora musi zgłosić się do diabetologa, celem uregulowania poziomu cukru we krwi. Po drugie, konieczna jest konsultacja z ginekologiem, który przepisze odpowiednie leki.

Swędzenie pochwy można złagodzić domowymi sposobami, ale te będą skuteczne jedynie wtedy, gdy źródłem problemu jest jedynie podrażnienie. W przypadku jakiejkolwiek infekcji nie obejdzie się bez pomocy lekarza.

Należy bezwzględnie dbać o higienę osobistą. Warto ograniczać wizyty na basenie i stosować probiotyk ginekologiczny, który uzupełni niedobory pałeczek kwasu mlekowego. Bieliznę ze sztucznego materiału należy zastąpić bawełnianą, zapewniającą właściwą cyrkulację powietrza. Dobrym pomysłem jest stosowanie wkładek higienicznych. Okolice intymne należy myć wyłącznie żelem przeznaczonym do tego celu, o pH zbliżonym do naturalnego. Warto prać bieliznę w łagodnym proszku, najlepiej przeznaczonym dla dzieci. Nie należy też zapominać o regularnych wizytach u ginekologa. Ustąpienie świądu nie oznacza, że problem został rozwiązany. Większość infekcji ma charakter nawracający, a gdy pojawiają się ponownie, to zwykle ze zwielokrotnioną siłą. Niektóre dolegliwości nie dają też wyraźnych objawów, więc problem może zostać ujawniony tylko podczas badania.

Czym można się zarazić się na basenie?