Choroby weneryczne: choroby przenoszone drogą płciową - objawy, przyczyny i leczenie

Choroby weneryczne są grupą chorób zakaźnych, którymi najczęściej można się zarazić w wyniku stosunku seksualnego: dopochwowego, analnego lub oralnego. Choć zdarza się to dość rzadko, do zakażenia może także dojść poprzez korzystanie z tych samych przedmiotów, które zostały zainfekowane. Chodzi tutaj na przykład o gąbki, z których korzystamy w trakcie kąpieli, zawilgocone ręczniki, ale także akcesoria erotyczne. Zarazić można się również przez pocałunek w sytuacji, gdy ognisko choroby znajduje się w jamie ustnej.

Objawy chorób wenerycznych początkowo mogą występować jedynie w miejscu, w którym doszło do zakażenia, czyli w okolicach narządów płciowych, odbytu, czy jamy ustnej. Po jakimś czasie rozprzestrzeniają się jednak na pozostałe części skóry oraz atakują inne narządy. Warto także pamiętać, że osoba zarażona nie musi mieć żadnych widocznych objawów choroby, aby przenosić ją na kolejne osoby.

Czynniki, które podnoszą ryzyko zarażenia się chorobą weneryczną to między innymi duża liczba partnerów seksualnych, brak odpowiedniego zabezpieczenia podczas stosunków (prezerwatywy), a także stosowanie środków psychoaktywnych, których nadużywanie sprzyja podejmowaniu ryzykownych zachowań seksualnych.

Ze względu na czynnik wywołujący, choroby przenoszone drogą płciową dzielimy na: wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze i grzybicze.

Choroby wirusowe: tego rodzaju choroby weneryczne są najtrudniejsze w leczeniu. Bardzo często są to schorzenia o charakterze przewlekłym, w związku z czym ich objawy mogą towarzyszyć choremu przez całe życie. Wśród najczęstszych wenerycznych chorób wirusowych wyróżniamy:

• AIDS (wirus HIV).
• Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C.
• Wirus ludzkiej białaczki z komórek T (lub ludzki wirus T-limfotropowy) typu I i II.
• Opryszczka genitalna.
• Kłykciny kończyste – grupa schorzeń wywołana przez wirus brodawczaka ludzkiego (HPV).

Choroby bakteryjne: ich leczenie jest stosunkowo łatwe, pod warunkiem szybkiego rozpoznania choroby i zastosowania odpowiedniej terapii. Brak leczenie może natomiast doprowadzić do poważnych powikłań. Do bakteryjnych chorób wenerycznych zaliczamy:

• Kiłę.
• Rzeżączkę.
• Wrzód weneryczny (wrzód miękki).
• Czerwonkę bakteryjną.
• Chlamydiozę.
• Ziarniniaka pachwinowego.

Choroby pasożytnicze: po prawidłowym rozpoznaniu zarażenia się pasożytami, wdrażana jest odpowiednio dobrana terapia farmakologiczna, która z reguły daje natychmiastowe efekty. Choroby wywoływane przez pasożyty mogą nawracać. Do tego typu chorób zaliczamy:

• Rzęsistkowicę.
• Świerzb.
• Wszawicę łonową.
• Amebozę.

Choroby grzybicze: powodowane przez drożdżaki, które rozwijają się, gdy organizm zarażonej osoby jest osłabiony. U pacjentów, u których rozpoznano chorobę grzybiczą, z reguły stosuje się antybiotykoterapię, która w większości przypadków przynosi dość szybkie rezultaty. Wśród najczęściej występujących chorób grzybiczych wymienia się: kandydozę (drożdżycę) narządów płciowych.

Należy pamiętać, że niektóre choroby przenoszone drogą płciową przebiegają zupełnie bezobjawowo, przez co diagnoza jest stawiana dopiero w momencie, gdy wystąpią związane z nimi powikłania. Oczywiście, każda choroba weneryczna daje również nieco inne objawy. Pośród nich występują jednak dość charakterystyczne dolegliwości, które powinny wzbudzić nasz niepokój. Do często występujących objawów chorób wenerycznych możemy zatem zaliczyć:

• Obfite upławy (niekiedy ropne).
• Zmiany skórne, wysypki i owrzodzenie w okolicy narządów intymnych, odbytu i ust.
• Pieczenie i swędzenie w czasie stosunków seksualnych i oddawania moczu.
• Bóle brzucha.
• Częste oddawanie moczu.
• Narośle i brodawki w okolicach narządów płciowych.
• Powiększenie węzłów chłonnych.

Choroby weneryczne - objawy u mężczyzn:

• Ropna wydzielina z penisa lub cewki moczowej.
• Owrzodzenie lub grudki w okolicy narządów płciowych.
• Pieczenie cewki moczowej przy oddawaniu moczu.
• Ból i obrzęk jąder.
• Ból w czasie wzwodu.
• Brew w nasieniu.

Choroby weneryczne - objawy u kobiet:

• Bóle w podbrzuszu.
• Pieczenie przy oddawaniu moczu.
• Upławy (często o brzydkim zapachu).
• Krwawienia lub plamienie śródmiesiączkowe.
• Brak miesiączki.
• Zaczerwienienie i zmiany w okolicach intymnych.

Jeśli jakiekolwiek zmiany związane z naszymi narządami płciowymi wzbudzą nasz niepokój, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Niektóre z chorób wenerycznych, gdy nie są leczone mogą powodować nie tylko duży dyskomfort, ale również prowadzić do poważnych powikłań. Są to między innymi choroby wątroby, nerek i serca, ale także problemy ze wzrokiem, zaburzenia psychiczne, czy bezpłodność.

Diagnostyka chorób wenerycznych w większości przypadków oparta jest na trzech rodzajach badań. Są to:

• Badania immunologiczne z krwi: polegające na wykrywaniu we krwi pacjenta przeciwciał, które są wytwarzane przez nasz organizm, gdy dochodzi do zakażenia.
• Ocena mikrobiologiczna: wykonywane są posiewy wymazów, na przykład ze zmian skórnych, będących jednym z objawów choroby wenerycznej.
• Badania mikroskopowe: w ramach, którego można między innymi wykryć obecność patogenów w moczu pacjenta.

Badania tego typu najlepiej jest wykonać w profesjonalnym laboratorium, choć obecnie w sprzedaży dostępne są również specjalne testy diagnostyczne do wykrywania określonych chorób wenerycznych. Są one wykonywane samodzielnie przez pacjenta z krwi po nakłuciu palca. Należy jednak pamiętać, że w celu zdiagnozowania lub wykluczenia choroby wenerycznej niezbędna jest wizyta u lekarza.

dr n. med. Anetta Karwacka, specjalista ginekolog-położnik o antykoncepcji długoterminowej: