Nowotwór oka jest chorobą rzadką. Wg Krajowego Rejestru Nowotworów, nowotwory oka stanowią jedynie 0,2 proc. zachorowań. Najczęstszym nowotworem oka u osób dorosłych jest czerniak błony naczyniowej gałki ocznej, który jest jednocześnie małym procentem wśród wszystkich występujących czerniaków.
O najczęstszym raku oka, czyli czym jest czerniak błony naczyniowej?
Czerniak błony naczyniowej jest śmiertelnie groźny, gdyż doprowadza do częstych przerzutów, które są bardzo trudne w leczeniu. Poprzez krew może przenieść się nawet do tak odległych narządów wewnętrznych jak wątroba. Czerniak oka jest nowotworem, który pochodzi z melanocytów, odpowiadających za wydzielanie melaniny. Występuje on w błonie naczyniowej, pojawiając się najczęściej w naczyniówce, a rzadziej w ciele rzęskowym i tęczówce. Najrzadziej czerniak rozwija się w spojówce (czerniak spojówki) i znacznie różni się od czerniaka błony naczyniowej.
Objawy czerniaka oka i czynniki ryzyka
Objawy nowotworu oka są trudne do wykrycia, w szczególności w przypadku czerniaka oka. Choroba może rozwijać się bez naszej wiedzy przez bardzo długi okres. Mimo wszystko należy zwracać uwagę na pewne charakterystyczne objawy, mogące świadczyć o rozwijającym się raku. W odróżnieniu do wielu innych chorób nowotwór oka nie powoduje dolegliwości bólowych. To duży problem, ponieważ to najczęściej ból skłania ludzi do wizyty u lekarza. Bardzo rzadko zdarza się, że rak oka powoduje wzrost ciśnienia w gałce ocznej, co z kolei może wywołać dolegliwości bólowe.
W przypadku czerniaka spojówki pojawia się plamka lub guzek na powierzchni oka lub wewnętrznej części powieki. Objawem czerniaka tęczówki jest również plamka lub guzek, najczęściej o odmiennej barwie niż tęczówka. Czerniak atakujący ciało rzęskowe, znajdujące się za tęczówką, powoduje przemieszczanie soczewki i może odpowiadać za wystąpienie astygmatyzmu oraz poszerzonych naczyń krwionośnych na powierzchni oka. Czerniaki naczyniówki, które występują najczęściej, są o tyle problematyczne, że narząd ten znajduje się w tylnej części oka. Tego typu rak oka może spowodować pogorszenie wzroku oraz ograniczenie pola widzenia.
Przeczytaj również:
Naukowcy wciąż niewiele wiedzą na temat czynników mogących powodować pojawienie się nowotworu oka. Pierwszym czynnikiem ryzyka są zawsze predyspozycje genetyczne. W przypadku czerniaka błony naczyniowej nieznacznie częściej występuje on u mężczyzn niż u kobiet. Na raka oka narażone są bardziej osoby starsze, w przedziale wiekowym 50-70 lat. Kolejną grupą obarczoną większym ryzykiem są osoby posiadające liczne znamiona (również wewnątrz oka) oraz osoby z białą skórą i jasnym kolorem oczu, jak niebieski, zielony i szary.
Diagnostyka i leczenie raka oka
Wiele wymienionych powyżej objawów może być spowodowanych przez inne choroby. Mimo wszystko, jeżeli zauważymy jakikolwiek z powyższych oraz inny niewymieniony ale niepokojący nas objaw, zawsze należy poinformować o tym fakcie lekarza. W przypadku raka oka najistotniejsza jest możliwie jak najwcześniejsza diagnoza. Diagnostyka jest bardzo prosta i polega na badaniu dna oka oraz badaniu ultrasonograficzny. Badania okulistyczne potrafią odpowiedzieć na wiele pytań. Określają rodzaj nowotworu i jego rozmiar, bez potrzeby badania rezonansem magnetycznym.
Nowotwory wewnątrzgałkowe najczęściej są leczone za pomocą brachyterapii. Polega ona na naszyciu na powierzchni oka płytki z izotopem radioaktywnym, który po kilku dniach jest usuwany. Należy pamiętać, że nie każdy nowotwór oka może być poddany brachyterapii. Zależy to od rozmiaru guza i jego umiejscowienia. Inną metodą jest radioterapia protonowa. Wiązka protonowa jest niezwykle dokładna i mniej inwazyjna dla struktur oka, jednak bardziej problematyczna dla samego pacjenta, ze względu na skomplikowane przygotowania do zabiegu. W nowoczesnych ośrodka w Stanach Zjednoczonych używa się również aplikatory jodowe.
Warto wiedzieć więcej na temat:
