Od czego się robi zapalenie mieszków włosowych? Główni winowajcy to depilacja i golenie nóg

Mieszki włosowe to wąskie kanaliki w skórze, z których wyrastają nasze włosy. To właśnie do nich uchodzą przewody gruczołów łojowych, które tworzą warstwę hydrowo-lipidową skóry, chroniącą ją przed negatywnym działaniem czynników zewnętrznych. Stan zapalny mieszków włosowych rozwija się wówczas, gdy zostaną uszkodzone gruczoły łojowe, usytuowane w zewnętrznej warstwie skóry.

Przyczyny zapalenia mieszków włosowych mogą być zróżnicowane. Jednak ich rozpoznanie jest bardzo ważne, bo pozwala dobrać optymalną metodę leczenia zapalenia mieszków włosowych. W dermatologii wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia mieszków włosowych: infekcyjne i nieinfekcyjne.

Infekcyjne zapalenie mieszków włosowych ma zazwyczaj podłoże bakteryjne i występuje na skutek zakażenia paciorkowcem ropnym i gronkowcem złocistym, który uaktywnia się w przypadku dysfunkcji układu immunologicznego (odpornościowego). Do bakteryjnego zakażenia mieszków włosowych bardzo często dochodzi przy depilacji maszynką jednorazową lub depilatorem elektrycznym. Dochodzi wtedy do ścierania warstwy hydro-lipidowej naskórka, co ułatwia różnym drobnoustrojom bytującym na skórze dostęp do mieszków włosowych.

Oprócz tego przyczyną infekcyjnego zapalenia mieszków włosowych może być także pałeczka ropy błękitnej, którą można zakazić się poprzez kąpiele w zanieczyszczonej wodzie. Co istotne, zapalenie mieszków włosowych może mieć również podłoże pasożytnicze i wynikać z zakażenia nużeńcem.

Najczęstszą przyczyną nieinfekcyjnego zapalenia mieszków włosowych są zmiany trądzikowe, które często stanowią skutek uboczny przyjmowania leków sterydowych.

Osoby, które chcą uniknąć stanów zapalnych w obrębie mieszków włosowych po usunięciu zbędnego owłosienia, mogą rozważyć poddanie się serii zabiegów depilacji laserowej.

Najbardziej charakterystycznym objawem zapalenia mieszków włosowych są wykwity skórne, które lokalizują się zwykle na:

• twarzy,
• tułowiu,
• kończynach.

Wykwity te często wypełnione są ropą lub płynem surowiczym. W zaawansowanych stadiach chorobowych wykwity skórne mogą tworzyć skupiska, którym często towarzyszy ból, świąd i pieczenie. W niektórych przypadkach wykwity skórne przy zapaleniu mieszków włosowych mogą przyjmować żółtą barwę, a dodatkowo może przebijać je włos.

Zapaleniu mieszków włosowych często towarzyszą ropne wykwity skórne, które przypominają zmiany trądzikowe, dlatego też wiele osób wbrew rozsądkowi, wyciska je, a tym samym roznosi bakterie po skórze!

Leczenie zapalenia mieszków włosowych uzależnione jest od przyczyn dolegliwości. Z tego powodu nie należy rozpoczynać terapii na własną rękę, gdyż w ten sposób można przyśpieszyć rozwój choroby. W przypadku podejrzenia zapalenia mieszków włosowych należy koniecznie udać się do dermatologa, który nie tylko zdiagnozuje podłoże choroby, ale również wykluczy inne dermatozy. Poza tym leczenie zapalenia mieszków włosowych na własną rękę może skutkować wystąpieniem powikłań (jednym z najpoważniejszych są czyraki).

Większość przypadków klinicznych zapalenia mieszków włosowych ma podłoże bakteryjne, to zazwyczaj wdraża się antybiotykoterapię. Niestety żadne leki bez recepty na zapalenie mieszków włosowych nie są w pełni skuteczne, a ich działanie opiera się jedynie na złagodzeniu dotkliwości objawów. Jeśli choroba została wywołana zakażeniem gronkowcem to zwykle stosuje się takie antybiotyki, jak: bacytracyna, tetracyklina, mupirocyna i kwas fusydowy. Warto przy tym podkreślić, że antybiotyków tych nie można stosować u kobiet w ciąży, a także u dzieci poniżej 12. roku życia.

Przy zaawansowanym stadium rozwoju zapalenia mieszków włosowych rekomendowanym rozwiązaniem jest wykonanie antybiogramu – badania mikrobiologicznego, który pozwala na dokładne zbadanie szczepu bakterii i dobranie odpowiedniego antybiotyku. Z kolei w przypadku, gdy choroba ta ma łagodny przebieg, zazwyczaj stosuje się jedynie maść na zapalenie mieszków włosowych.

Domowe leczenie zapalenia mieszków włosowych jest bardzo trudne i nie może stanowić alternatywny dla terapii dermatologicznej, a jedynie ją uzupełniać. Zazwyczaj opiera się ono na wzmożonej pielęgnacji skóry, dotkniętej stanem zapalnym.

W czasie leczenia choroby należy nosić luźne ubrania z naturalnych materiałów, które nie będą dodatkowo podrażniać skóry, a także nasilać objawów zapalenia mieszków włosowych. Oprócz tego warto stosować również preparaty antybakteryjne. W tej roli świetnie sprawdzą się zioła, w tym m.in. rumianek. Dodatkowo należy stosować kosmetyki z mocznikiem, który świetnie nawilża skórę, a jednocześnie sprzyja odbudowie warstwy hydro-lipidowej naskórka.

Źródło: Zych A.M., Górska E.B., Jankiewicz U., et.al., Choroby wywoływane przez drobnoustroje bytujące na skórze. Medycyna Rodzinna. 2010; 4: 158-168.