Nie każdy rak piersi jest taki sam. Jego leczenie zależy od stadium rozwoju i podtypu. Sprawdź, o co zapytać lekarza i gdzie szukać pomocy

Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym występującym u kobiet, bo stanowi aż 23 proc. wszystkich przypadków nowotworów. Według opracowanych przez European Cancer Information System (ECIS) na zlecenie Komisji Europejskiej w naszym kraju na raka piersi choruje rocznie ok. 25 tys. kobiet, a u 5-10 proc. z nich nowotwór rozpoznawany jest od razu w stopniu zaawansowanym. Wiele kobiet mierząc się z taką diagnozą, nie ma odpowiedniej wiedzy na temat swojej choroby, a często również nie wie, że ich nowotwór ma różne typy, od których zależy sposób leczenia.

Zobacz także: Innowacyjna metoda wykrywa genetyczne predyspozycje do agresywnego raka piersi. Wynalazek poznańskich naukowców ułatwi leczenie nowotworu

„Rak piersi” to pojęcie bardzo ogólne, bo jest to choroba bardzo zróżnicowana o różnym przebiegu, rokowaniu i odpowiedzi na leczenie. Aby określić dokładny typ nowotworu potrzebne jest określenie stadium zaawansowania nowotworu oraz analiza stanu receptorów hormonalnych i ekspresji receptora HER2. W tym celu w diagnostyce stosuje się tzw. skalę TNM, która określa:

• wielkość pierwotnego guza w piersi (Tumor),
• obecność przerzutów nowotworu w węzłach chłonnych (Nodes),
• możliwość wystąpienia przerzutów nowotworu w innych narządach (metastasis).

Na podstawie tej skali występują więc dwie postaci zaawansowanego raka piersi:

• miejscowo zaawansowany raka piersi (III stadium rozwoju),
• uogólniony raka piersi, czyli rozsiany z przerzutami do innych organów lub kości (IV stadium rozwoju).

Zobacz również: Badanie krwi wykryje raka piersi nawet 2 lata przed zachorowaniem? To szansa na wczesną diagnozę i wyleczenie tego groźnego nowotworu

Określa się również podtyp biologiczny nowotworu, na podstawie badania histopatologicznego wycinka z tkanki nowotworowej w piersi pobranego podczas biopsji gruboigłowej. W badaniu oznaczana jest obecność receptorów hormonalnych (estrogenowych – ER i progesteronowych – PR) oraz ekspresja receptora HER2 i markera Ki67.

Czytaj też: Nowa lista leków refundowanych od 1 marca. Wyższe ceny ponad 600 leków w tym na cukrzycę. Zmiany w leczeniu raka piersi, płuca i prostaty

Na tej podstawie wyróżniane są trzy główne podtypy biologiczne raka piersi:

• hormonozależny,
• HER2-dodatni,
• potrójnie ujemny.

Najczęstszym wśród pacjentek z zaawansowanym rakiem jest rak piersi hormonozależny HER2-ujemny.

Jeszcze do niedawna w leczeniu zaawansowanej postaci raka piersi stosowano jedynie chemioterapię czy radioterapię. Obecnie, dzięki postępom w nauce i odkryciu podtypów raka, można stosować terapie dostosowane do konkretnych pacjentek. Leczenie ma na celu kontrolowanie choroby w taki sposób, aby zapewnić pacjentce jak najdłuższe, ale też jak najlepszej jakości życie.

Czytaj także: Szczepionka na raka piersi coraz bliżej. Preparat stymuluje układ odpornościowy do walki z nowotworem u osób z zaawansowanym rakiem piersi

Chemioterapia powinna być stosowana głównie u pacjentek w 4 stadium choroby, gdy wystąpiły przerzuty i nasilone objawy. W leczeniu zaawansowanych postaci raka piersi stosuje się również m.in. hormonoterapię stosowaną w skojarzeniu z lekami celowanymi (inhibitorami CDK 4/6 w przypadku HR+ HER2-ujemnego zaawansowanego raka piersi lub leczeniem anty-HER2 w przypadku HR+ HER2-dodatniego zaawansowanego raka piersi) czy immunoterapię. Lekarz dostosowuje terapię do swoich pacjentek na podstawie postaci, podtypu i objawów raka piersi.

Czytaj też: Masz „gęste piersi”? Możesz być bardziej narażona na rozwój raka. Budowa piersi ma znaczenie – na co zwrócić szczególną uwagę?

Przed wizytą u lekarza warto przygotować sobie listę pytań, które można zadać specjaliście, aby dowiedzieć się od niego jak najwięcej na temat swojej choroby i możliwości jej leczenia. Niestety wiele pacjentek rozpoczynających leczenie nie jest informowanych przez lekarza o tym, na jaki podtyp nowotworu cierpi. Wiele z nich również nie wie na jakim etapie leczenia się znajdują.

Sprawdź: Chcesz zmniejszyć ryzyko rozwoju raka piersi? Unikaj siedzącego trybu życia. Umiarkowany ruch to ważny element profilaktyki nowotworowej

Tymczasem wiedza na temat swojej choroby nie tylko pomaga razem z lekarzem ustalić przebieg leczenia, ale daje również komfort psychiczny i utrzymuje pacjentkę w dobrej kondycji psychicznej, co w trakcie przewlekłej, ciężkiej choroby nie zawsze jest łatwe. Dlatego przed wizytą u lekarza warto przygotować sobie listę pytań takich jak:

• Jaki mam typ nowotworu?
• Co oznacza stopień zaawansowania mojego nowotworu?
• Jakie są wszystkie możliwości leczenia mojego nowotworu, w tym aktualnie refundowane na terenie Polski i dostępne za granicą?
• W jakim ośrodku/placówce/szpitalu będę leczona?
• Czy mogę wybrać miejsce, gdzie będę leczona?
• Czy będę odczuwała ból podczas terapii i jak bardzo będzie on silny?
• Czy podczas terapii będę odczuwała inne dolegliwości?
• Jakie emocje mogą towarzyszyć mi podczas leczenia?
• Jak mogę łagodzić swoje dolegliwości?
• Czy mogę korzystać z naturalnych metod? Czy nie zakłócą one leczenia?
• Czy podczas leczenia będę mogła pracować?
• Czy podczas leczenia mogę ćwiczyć, być aktywna fizycznie?
• Gdzie spotkam osoby w podobnej do mojej sytuacji?

Należy również pamiętać, że nie ma niewłaściwych pytań i o każdy nawet najmniejszy i najbardziej oczywisty szczegół warto się dopytać. W końcu chodzi o nasze zdrowie i życie.

Zobacz: Diagnoza: rak. Gdzie szukać pomocy? Skorzystaj z tych wydarzeń i możliwości, aby lepiej poradzić sobie z nowotworem

W celu informowania pacjentek z zaawansowaną chorobą oraz ich bliskich powstał również w ramach kampanii edukacyjnej „Zaawansowany Rak Piersi. Wiem Więcej!”, serwis edukacyjny www.zaawansowanyrakpiersi.pl. Na stronie znajdują się artykuły ekspertów, porady psychoonkologów i dietetyków oraz wszystkie niezbędne informacje na temat dostępnych opcji leczenia. Można tam również pobrać za darmo „Poradnik dla pacjentek z zaawansowanym rakiem piersi”. Inicjatorem i organizatorem kampanii jest firma Novartis, a partnerami Federacja Stowarzyszeń „Amazonki”, Polskie Amazonkami Ruch Społeczny, Fundacja OnkoCafe-Razem Lepiej, Fundacja Rak’n’Roll Wygraj Życie, Fundacja OmeaLife Rak piersi nie ogranicza oraz Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Onkologicznych.

Należy również pamiętać, że pacjentki z zaawansowanym rakiem piersi potrzebują opieki holistycznej, ponieważ ich choroba wpływa na całe ich codzienne funkcjonowanie. Nie tylko onkolog jest więc pomocą w czasie leczenia choroby, ale może on również przeprowadzać konsultacje z innymi specjalistami takimi jak kardiolog, neurochirurg czy pulmonolog, w zależności od sytuacji klinicznej danej pacjentki.

Zobacz: Krajowa Sieć Onkologiczna od kwietnia 2023 r. Pacjenci z nowotworami będą leczeni szybciej i pod opieką koordynatora. Co jeszcze się zmieni?

W czasie leczenia warto również skorzystać z pomocy:

• pielęgniarza lub pielęgniarki, których wsparcie stanowi niezrównaną pomoc w radzeniu sobie z objawami choroby czy nieprzyjemnymi skutkami terapii. W Polsce zaczyna również funkcjonować pielęgniarstwo senologiczne, które specjalizuje się w opiece nad pacjentkami z chorobami piersi,
• psychologa, który pomoże poradzić sobie z trudnymi emocjami towarzyszącymi chorobie,
• psychiatry, który w razie konieczności włączy farmakologiczne metody leczenia problemów psychicznych,
• dietetyka, który będzie pomocny przy opracowywaniu pełnowartościowej i odżywczej diety dopasowanej do pacjentki, aby osiągnąć jak najlepsze efekty jej terapii.

Warto również utrzymywać kontakty z innymi osobami chorującymi na zaawansowanego raka piersi. Można je spotkać na oddziałach onkologicznych podczas leczenia, ale też nawiązać kontakt poprzez grupy wsparcia i organizacje społeczne, które organizują również warsztaty i spotkania edukacyjne, a nawet pomoc w codziennych trudnościach takich jak transport na wizytę lekarską.

Zobacz również: Dieta roślinna złej jakości może powodować raka piersi. Co sprawia, że staje się szkodliwa? Sprawdź, co powinna jeść kobieta po 50.