Kraken atakuje błyskawicznie. Czy na wiosnę grozi nam kolejna fala COVID-19? Sprawdź, czym XBB.1.5 różni się od poprzednich mutacji

Obecnie na świecie istnieje ponad 80 wersji koronawirusa SARS-CoV-2, wśród których trudno jest wyróżnić wariant dominujący, jak to było wcześniej. Jednak na prowadzenie wychodzi Omikron, który stale się przekształca i tworzy nowe subwarianty. Wirus mutując, próbuje omijać odpowiedź immunologiczną organizmu, który wytwarza przeciwciała w obronie przed nim po przechorowaniu lub po szczepieniu.

Sprawdź: Kraken – co trzeba wiedzieć o tym koronawirusie pod koniec 2023 r.?

Kraken, inaczej XBB.1.5 to nowy subwariant Omikronu, który został po raz pierwszy wykryty w październiku 2022 r. w Nowym Jorku (USA). Jest on produktem rekombinacji subwariantu Omikron BA.2 z nową podlinią XBB. Według informacji amerykańskiego Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) odpowiada on za40 proc. wszystkich zakażeń koronawirusem w Stanach Zjednoczonych pod koniec ubiegłego roku oraz [b]75 proc. przypadków na początku lutego br. Mimo, że nowa wersja wirusa jest bardziej zakaźna to jednak nie wywołuje nowych symptomów i cięższego przebiegu choroby.

XBB.1.5 dla łatwiejszego odróżnienia od innych wersji koronawirusa nazwano potocznie Krakenem. Nazwa ta pochodzi od legendarnego potwora morskiego przypominającego ogromną ośmiornicę i nawiązuje do innych nazw mitycznych stworów, którymi określano poprzednie mutacje wirusa jak np. Cerber (szczep BQ.1.1) czy Minotaur (BF.7).

Zobacz też: WHO nie będzie badać, jak doszło do wybuchu pandemii COVID-19. Chiny nie chcą współpracować. Mimo to naukowcy nadal prowadzą badania

Kraken rozprzestrzenia się szybciej niż poprzednie wersje koronawirusa, ponieważ każda kolejna odmiana zmienia swój kod genetyczny i rekombinuje białka kolca w taki sposób, aby łatwiej łączyć się z komórkami organizmu i je infekować. Dzięki temu wirus zostaje niezauważony przez przeciwciała i swobodnie się namnaża wywołując infekcję.

Sprawdź także: Tridemia – grypa, COVID-19 i RSV atakują równocześnie. Jak uchronić się przed zakażeniem? Naczelna Izba Lekarska przedstawiła zalecenia

Badanie opublikowane w grudniu w czasopiśmie „Cell” przeprowadzone przez zespół dr Davida Ho wykazało, że XBB jest lepszy w unikaniu obrony immunologicznej uzyskanej w wyniku szczepienia i wcześniejszej infekcji w porównaniu z innymi wariantami. Wzbudza to obawy, że nowa mutacja wkrótce może wywołać falę zachorowań na całym świecie. Chiński epidemiolog Eric Feigl-Ding nazywa Krakena „superwariantem”, który rozprzestrzenia się w zastraszającym tempie.

– Nie jest do końca jasne, skąd pochodzi ta wersja Omikronu, ale bardzo szybko się rozprzestrzenia. Na szczęście Kraken nie powoduje poważniejszej choroby niż jakikolwiek inny podwariant Omikronu – powiedziała stacji NBC dr Barbara Mahon, dyrektorka działu ds. koronawirusa i innych wirusów układu oddechowego w CDC.

Zobacz również: Koronawirus nadal istnieje i mutuje. HV.1 to nowy wariant COVID-19, który jest bardziej zakaźny od poprzednich

Objawy koronawirusa zmieniają się wraz z pojawianiem się nowych mutacji i obecnie są inne niż były na początku pandemii, jednak Kraken nie powoduje odmiennych symptomów niż te, które już znamy, a są to:

• ból gardła,
• ból głowy,
• bóle mięśni,
• katar,
• zatkany nos,
• kichanie,
• kaszel suchy lub mokry,
• chrypka,
• zaburzenia węchu i smaku.

Dr Mahon uspokaja również, że po wykryciu nowego subwariantu Omikronu liczba hospitalizacji i przypadków śmiertelnych w USA nie wzrosła znacząco. Kraken rozprzestrzenia się jednak dość szybko i jest już obecny także w Polsce. W naszym kraju pod koniec stycznia 2023 r. potwierdzono wykrycie tej mutacji Omikronu u siedmiu osób, ale eksperci podejrzewają, że przypadków może być znacznie więcej. Zaniżona liczba wynika z tego, że obecnie niewiele osób przeprowadza testy na COVID-19, więc tym bardziej mniej próbek poddawanych jest sekwencjonowaniu na obecność poszczególnych wariantów koronawirusa.

Sprawdź też: Czy będzie piąta dawka szczepionki przeciw COVID-19? Ministerstwo Zdrowia rozważa taką możliwość

Jak podaje brytyjski instytut badawczy Sanger, między 10 a 17 grudnia wśród osób chorujących na COVID-19 w Wielkiej Brytanii 4 proc. przypadków wywołanych było przez nową mutację XBB.1.5. W USA na początku grudnia również odnotowano 4 proc. przypadków tego podwariantu, podczas gdy w ciągu miesiąca liczba ta wzrosła do 40 proc.

Czytaj także: Szczyt zachorowań na grypę już za nami. Wkrótce może nadejść kolejna fala. Wiceminister ostrzega i zachęca do szczepień przeciwko grypie

Kraken bardzo szybko się rozprzestrzenia i w związku z tym władze oraz eksperci przestrzegają, że może on wywołać kolejną falę epidemii koronawirusa na wiosnę już na przełomie lutego i marca. Z badania opublikowanego w „New England Journal of Medicine” wynika, że osoby, które otrzymały dawkę przypominającą zaktualizowanej szczepionki biwalentnej są lepiej chronione również przed subwariantem XBB.1.5. Omikronu niż ci, którzy jej nie przyjęli.

Sprawdź: Odporność na koronawirusa po COVID-19 jest niższa dla nowych wariantów. Ile wynosi po niespełna pół roku od infekcji? Zobacz wyniki badań

W związku z tym najlepszym sposobem uniknięcia zakażenia koronawirusem, w tym również Krakenem, jest szczepienie, a także unikanie dużych skupisk ludzkich, spotykanie się z innymi ludźmi na zewnątrz i stosowanie środków ochronnych w postaci płynów do dezynfekcji i maseczek w miejscach publicznych oraz zamkniętych pomieszczeniach.

Sprawdź również: Wszystkie warianty koronawirusa mogą zakażać mózg