Korzonki - objawy, przyczyny i sposoby leczenia. Jak poradzić sobie z bólem korzonków?

Korzonki to potoczna nazwa pęczków włókien nerwowych. Struktury te odchodzą od rdzenia kręgowego między kolejnymi kręgami, od tych szyjnych po lędźwiowe. Od rdzenia kręgowego odchodzą po dwa korzenie brzuszne, które zawierają włókna ruchowe, a także dwa korzenie grzbietowe, w których znajdują się włókna nerwowe i czuciowe. Specyficzne umiejscowienie pęczków włókien nerwowych jest powodem tego, że struktury te szybko reagują na najróżniejsze zmiany w naszym stanie zdrowia. Mowa tu zarówno o problemach z samym kręgosłupem, jak i jego najbliższym otoczeniem.

Korzonki to określenie, które jest używane przez większość osób w kontekście zapalenia korzonków, przez pacjentów nazywanego też atakiem korzonków lub rwą kulszową, udową i ramienną. U osób, u których dochodzi do rozwoju tego schorzenia, następuje ucisk na korzonki nerwowe, który objawia się nasilonymi dolegliwościami o charakterze nerwobólu. Jest to sygnał świadczący o złej kondycji kręgosłupa, dlatego problemy z korzonkami najczęściej pojawiają się dopiero po 30. roku życia. Jest to bowiem wynikiem zużywania się kręgosłupa wraz z wiekiem.

Wyróżniamy trzy postaci zapalenia korzonków, w zależności, od jakich tego części naszego ciała dotyczą związane z tym schorzeniem objawy. Jest to:

• Rwa ramienna: zapalenie korzonków w odcinku szyjnym kręgosłupa, ból zazwyczaj promieniuje od szyi do ramienia i następnie do końca ręki.
• Rwa kulszowa:najczęściej występująca postać tej choroby; zapalenie korzonków w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, z którego ból promieniuje do pośladków i następnie wzdłuż całej nogi aż do palucha w stopie.
• Rwa udowa: zapalenie korzonków w odcinku lędźwiowym i krzyżowym kręgosłupa skąd ból promieniuje do przedniej ściany nogi.

Korzonki zaczynają sprawiać nam problemy w momencie, gdy następuje mechaniczny ucisk i podrażnienie włókien korzonków przez uszkodzony dysk w miejscu, w którym korzonki nerwowe odchodzą od rdzenia kręgowego. Źródłem tego typu schorzeń są w większości przypadków choroby i patologie kręgów, krążków i stawów międzykręgowych kręgosłupa, jak również jego systemu mięśniowo-więzadłowego. Wśród najczęstszych przyczyn rozwoju stanu zapalnego korzonków można wyróżnić:

• Zmiany zwyrodnieniowe i osteoporotyczne w obrębie kręgosłupa (osteofity, wady postawy).
• Urazy kręgosłupa.
• Nadmierny wysiłek fizyczny.
• Długotrwała praca w pozycji siedzącej.
• Wykonywanie gwałtownych ruchów z obciążeniem (np. podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów).
• Otyłość.
• Zaawansowana ciąża.
• Infekcje ogólnoustrojowe.
• Choroby metaboliczne.
• Choroby neurologiczne.
• Wady genetyczne związane z zajęciem układu ruchu.

Korzonki, niezależnie od tego, w której części ciała dochodzi do rozwoju choroby, objawiają się przede wszystkim dolegliwościami bólowymi. Ból korzonków może być bardzo silny i rwący, a do tego promieniuje od kręgosłupa do ramion i rąk lub do pośladków i nóg. Jeśli zapalenie korzonków nerwowych zostało wywołane infekcją lub chorobą ogólnoustrojową, pacjent odczuwa także ich symptomy. Co więcej, w takich przypadkach może pojawić się również:

• Gorączka.
• Ogólne osłabienie organizmu.
• Apatia.
• Pogorszenie samopoczucia.
• Spowolnienie ruchowe.

Korzonki, które doskwierają pacjentowi w odcinku szyjnym kręgosłupa powodują dolegliwości bólowe w obrębie szyi, karku i brzegów łopatek. Ból ten promieniuje zwykle do ramienia i wzdłuż całej ręki aż do palców. Oprócz tego zapalenie korzonków szyjnych charakteryzują również:

• Układanie kręgosłupa w stronę przeciwną do zapalenia - dzięki temu kręgosłup jest odciążony po jednej stronie, co zmniejsza dolegliwości bólowe; u pacjentów obserwuje się wówczas często odstającą łopatkę po stronie promieniowania bólu.
• Przykurcz mięśni przykręgosłupowych.
• Mniejsza lordoza szyjna.
• Odczuwanie silnego bólu podczas poruszania głową.

Nasilenie bólu oraz dokładny kierunek jego promieniowania zależą od tego, które korzenie szyjne są objęte stanem chorobowym. Najczęściej jest to:
Odcinek C5: ból promieniuje przez stronę promieniową ramienia i przedramienia do kciuka i palca wskazującego, obserwowany jest także osłabiony ruch nawracania przedramienia.
Odcinek C6: ból promieniuje przez środek ramienia i przedramienia do trzech środkowych palców ręki, następuje również osłabienie czucia powierzchniowego.
Odcinek C7: ból promieniuje przez łokciowy brzeg przedramienia do czwartego i piątego palca dłoni, pacjent odczuwa osłabienie umiejętności ściskania całej dłoni i zginania jej palców.

Korzonki w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa powodują często silny i rwący ból tej okolicy, który może promieniować następnie do pośladków, wzdłuż nogi, a nawet do stopy i palucha. Dolegliwości te mogą się nasilać podczas poruszania się lub też w wyniku zbyt długiego pozostawania w jednej pozycji. W wielu przypadkach ból jest na tyle uciążliwy, że pacjent odczuwa ulgę wyłącznie w pozycji leżącej, gdy nie ma nacisku na korzonki nerwowe.

Inne objawy pojawiające się przy zapaleniu korzonków w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa to:

• Zaburzenia czucia (mrowienie, drętwienie, przeczulica).
• Tkliwość miejsc objętych zapaleniem.
• Podwyższona temperatura miejscowa.
• Kłopoty z oddawaniem moczu i stolca.
• Napięcie lokalnych struktur przykręgosłupowych.
• Porażenia w miejscach uszkodzenia nerwów (skutkiem może być niedowład mięśni, np. stopy, która zaczyna uciekać w trakcie chodzenia).
• Nasilenie bólu podczas kichania, kaszlu, śmiechu i parciu.

Korzonki są diagnozowane przede wszystkim na podstawie dokładnego wywiadu przeprowadzonego przez lekarza oraz badania fizykalnego. Zdarzają się jednak przypadki, gdy specjalista decyduje o konieczności przeprowadzenia dalszej diagnostyki. Wówczas, pacjent może zostać skierowany na RTG kręgosłupa, tomografię komputerową albo rezonans magnetyczny. Jeśli początkowo osoba chora trafi do lekarza pierwszego kontaktu, może on także skierować pacjenta na konsultację do neurologa lub ortopedy.

Zapalenie korzonków - leczenie
Korzonki są schorzeniem, którego nie należy lekceważyć. W związku z tym już po pojawieniu się pierwszych objawów, pacjent powinien się zgłosić do specjalisty, który wdroży stosowną terapię. W przypadku zapalenia korzonków najczęściej stosowane jest leczenie farmakologiczne. Opiera się ono na przyjmowaniu przez pacjenta leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Ale terapia często obejmuje również stosowanie preparatów rozluźniających, które mogą mieć formę tabletek, kremów, maści lub zastrzyków domięśniowych.

W leczeniu korzonków dobre efekty daje również stosowanie zabiegów z zakresu fizykoterapii, takich jak:

• Masaże rozluźniające.
• Krioterapia.
• Laseroterapia.
• Zabiegi z użyciem pola magnetycznego.
• Zabiegi z użyciem ultradźwięków.

Wielu pacjentów decyduje się również na skorzystanie ze specjalnej terapii manualnej, polegającej na uciskaniu odpowiednich miejsc, dzięki czemu odbarcza się uciśnięty nerw. W każdym z tych przypadków powinniśmy się jednak upewnić, że zabieg jest wykonywany przez specjalistę.

Ważne jest, aby pacjent jak najwięcej odpoczywał, jednocześnie odbarczając uciśnięte nerwy. Najlepiej jest zatem przyjąć pozycję leżącą na twardym podłożu, co powoli zmniejszyć dolegliwości bólowe. W walce z bólem niektórym osobom pomaga również ogrzewanie bolesnego miejsca, na przykład przy pomocy termoforu lub poduszki elektrycznej.

Niestety zdarza się, że powikłania ostrych stanów zapalnych są bardzo poważne, w związku z czym pojawiają się niedowłady, zaburzenia czucia czy nawet porażenia mięśni. W takich przypadkach, jak również w sytuacjach, gdy z jakichś powodów typowa terapia nie daje efektów, konieczne może okazać się przeprowadzenie operacji. W jej ramach neurochirurg usuwa przyczynę ucisku na korzeń nerwowy.

Ogromne znaczenie dla kondycji naszego kręgosłupa ma również pozycja, jaką przyjmujemy podczas pracy i odpoczynku. Zawsze powinniśmy się starać obciążać pośladki i plecy w równomierny sposób. Nie zakładamy zatem nogi na nogę i staramy się mieć zawsze wyprostowane plecy. Dlatego też musimy dołożyć wszelkich starań, aby korzystać z mebli dopasowanych do naszych indywidualnych potrzeb, co również pomoże nam w zachowaniu właściwej pozycji.Podczas pracy pamiętajmy też o tym, aby co jakiś czas robić sobie przerwy, wstać od biurka, przejść się i nawet delikatnie porozciągać. Również, kiedy odpoczywamy i leżymy naszemu kręgosłupowi sprzyja częsta zmiana pozycji.

Nie można precyzyjnie określić tego ile trwają same dolegliwości bólowe związane z zapaleniem korzonków, ani jaki jest czas leczenia tej przypadłości. U niektórych pacjentów ucisk na nerw jest chwilowy, przez co ból utrzymuje się tylko kilka minut, natomiast u innych objawy mogą się utrzymywać miesiącami. Ważne jest zatem, aby jak najszybciej udać się do lekarza, ponieważ na czas trwania choroby może mieć wpływ to jak wcześnie podejmiemy leczenie, a także stopień podrażnienia korzeni nerwowych i odpowiedni dobór terapii. Brak leczenia może natomiast doprowadzić do rozwinięcia się ostrego stanu zapalnego i nasilenia objawów.

Korzonki, podobnie jak wszystkie inne choroby kręgosłupa, w wielu przypadkach są wynikiem tego, iż nie dbamy o jego właściwą kondycję. Utrzymywanie prawidłowej postawy ciała i odpowiednie napięci mięśni mają tutaj duże znaczenie, dlatego tak istotne jest podejmowanie regularnej aktywności fizycznej. Warto upewnić się, iż wybieramy zestawy ćwiczeń, które równomiernie wzmacniają wszystkie mięśnie naszego ciała. W przypadku ćwiczeń na kręgosłup, szczególnie polecane jest pływanie i ćwiczenia w basenie, jak również chodzenie i marsz.

Gdy łupie cię w krzyżu. Bartek Paluch i ćwiczenia na bolące plecy