Choroba Mondora, czyli schorzenie żelaznych żył. Jakie są jego objawy i na czym polega leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych?

Choroba Mondora, inaczej nazywana schorzeniem żelaznych żył to tak naprawdę zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych. W jej przebiegu nie dochodzi do rozwoju ogólnego stanu zapalnego organizmu, co wyróżnia ją od np. zakrzepicy żył głębokich.

Choroba żelaznych żył to rzadkie schorzenie, które najczęściej atakuje ściany naczyń krwionośnych klatki piersiowej lub brzucha, a znacznie rzadziej kończyny górne lub prącie – zaburzenia występują w żyle nabrzusznej górnej, żyle piersiowo-nabrzusznej i żyle piersiowej bocznej. Szacuje się, że na chorobę Mondora choruje trzy razy więcej kobiet niż mężczyzn, a najczęściej rozpoznaje się ją między 30. a 60. rokiem życia.

W przebiegu schorzenia żelaznych żył dochodzi do zamknięcia światła naczynia krwionośnego przez zlepione płytki krwi. Powstały skrzep znacznie utrudnia swobodny przepływ krwi i powoduje jej zastój. Choroba zazwyczaj ustępuje samoistnie w ciągu 3. do 6. miesięcy od momentu pojawienia się pierwszych objawów, jednak niekiedy pacjenci wymagają specjalistycznego leczenia.

Choroba Mondora rozwija się nagle i ma dość gwałtowny przebieg. Pierwszym widocznym symptomem jest pojawienie się poszerzonych i twardych żył na szyi, klatce piersiowej lub jamie brzusznej. Charakterystycznym objawem jest natomiast mocne uwypuklenie żył podczas naprężania skóry – żyły wyglądają na bardzo twarde, stąd też potoczna nazwa choroby, czyli schorzenie żelaznych żył. Dodatkowo mogą pojawić się następujące objawy:

• gorączka,
• osłabienie organizmu,
• ból podczas poruszania się,
• ból podczas dotykania wysklepionych żył,
• obrzęk w okolicy poszerzenia żył,
• wzrost ocieplenia skóry,
• zmiana zabarwienia skóry na ciemnoróżowy.

– Choroba charakteryzuje się najczęściej wystąpieniem poszerzonych, twardych, często bolących żył w obszarze klatki piersiowej i jamy brzusznej (może również wystąpić w innych miejscach). Bardzo charakterystycznym objawem jest pojawianie się podczas naprężenia skóry mocno napiętych żył przypominających żelazne liny. W początkowym okresie chorobie może towarzyszyć gorączka i osłabienie – opisał na swoim Instagramie dr Łukasz Paluch, flebolog, czyli specjalista zajmujący się chorobami żył.

Sprawdź też: Jak pielęgnować skórę naczynkową?

Specjalista podkreśla, że przyczyny rozwoju choroby Mondora nie są do końca poznane, jednak sugeruje się, że czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju tego schorzenia są anatomiczne zaburzenia układu żylnego i limfatycznego, a także doznane urazy. Dodatkowo eksperci uważają, że choroba żelaznych żył może pojawić się po operacjach w obrębie jamy brzusznej i klatki piersiowej, szczególnie w wyniku powiększania piersi.

– Jednym z powikłań po zabiegach powiększania piersi i abdominoplastyce, z którymi pacjentki w ostatnim czasie szczególnie często do mnie trafiają jest choroba Mondora – zaznaczył flebolog.

Wśród innych czynników ryzyka rozwoju choroby można wymienić:

• stany zapalne piersi,
• rak piersi,
• mastektomia, czyli usunięcie piersi,
• operacje na jamie brzusznej,
• powiększenie węzłów chłonnych pod pachą wskutek zakażenia bakteryjnego, wirusowego lub pierwotniakowego,
• noszenie zbyt ciasnej odzieży, w tym biustonoszy,
• owijanie klatki piersiowej bandażami lub noszenie tzw. binderów – bielizny służącej do spłaszczania piersi.

Zobacz też: Jak dopasować odpowiedni biustonosz?

Diagnostyka choroby żelaznych żył polega na dokładnym wywiadzie chorobowym, a także wykonaniu badania fizykalnego, czyli przez dotyk. Lekarze mogą zaobserwować, że zgrubiała żyła często zrośnięta jest ze skórą. Podczas diagnostyki pomocne mogą okazać się również:

• badanie USG dopplerowskie,
• badanie USG układu żylnego z kontrastem,
• badanie rezonansem magnetycznym.

Niestety nie ma jednej i skutecznej metody leczenia choroby Mondora, jednak u większości pacjentów po upływie pół roku schorzenie znika samoistnie. Niestety, w niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie leczenia farmakologicznego lub chirurgicznego.

Wśród głównych metod leczenia choroby Mondora wymienia się:

• stosowanie zastrzyków przeciwzakrzepowych zawierających heparynę,
• stosowanie maści chłodzących, a także zawierających heparynę, kwas acetylosalicylowy lub sterydy,
• operacja flebektomii, czyli usunięcia żylaków i skrzepów obecnych w żyłach,
• stosowanie leków z grupy NLPZ,
• masaże fizjoterapeutyczne.

– Przebieg choroby jest bardzo różny. Jak już wspomniałem, u części pacjentów może dojść do samowyleczenia. U innych początkowo niewielkie zmiany mogą rozszerzyć się na zapalenie układu limfatycznego oraz masywne zmiany zakrzepowo-zatorowe w innych naczyniach żylnych. W związku z dość nieprzewidywalnym przebiegiem patologii istotne jest, aby w przypadku wystąpienia „stwardnienia żył” pacjent zgłosił się jak najszybciej do lekarza flebologa w celu zlecenia odpowiednich badań i nadzorowania leczenia – podsumował dr Łukasz Paluch.