Znów wchodzi do naszych domów. Biedronka azjatycka atakuje. Czy jej ugryzienie jest groźne? Nie dopuść do inwazji biedronek

Biedronka azjatycka (Harmonia axyridis), inaczej nazywana też arlekin, harlekin (od angielskiej nazwy Harlequin ladybird) lub biedronka ninja pochodzi z południowo-wschodniej Azji i jest gatunkiem chrząszcza z rodziny biedronkowatych. Należą do niej również spotykane w Polsce najczęściej gatunki biedronek dwukropek i siedmiokropek. Do Europy biedronki azjatyckie przedostały się z Ameryki Północnej, gdzie zostały sprowadzone w XIX w. w celu zwalczania mszyc na uprawach rolnych. W Polsce natomiast pierwszy raz pojawiły się w 2006 roku w Poznaniu i szybko rozprzestrzeniły się na cały kraj.

Obecnie w naszym kraju obserwuje się istną inwazję biedronek azjatyckich, które teraz już co roku, zwykle w październiku i listopadzie, pojawiają się masowo na oknach czy przy drzwiach budynków mieszkalnych, wciskają się w szczeliny i próbują dostać do środka.

Biedronki jesienią poszukują ciepłego miejsca, w którym mogą przezimować. Zwykle znajdują je w lasach czy parkach, gdzie zimują pod ziemią lub w dziuplach drzew. Jednak biedronki azjatyckie szczególnie upodobały sobie siedliska ludzkie i wkradają się również do domów i mieszkań nawet w dużych miastach. Wiosną budzą się one z zimowego snu i rozpoczynają okres lęgowy, więc możemy zauważyć ich wzmożoną aktywność w tym czasie. Niestety łatwo pomylić agresywną biedronkę azjatycką z naszymi rodzimymi i pożytecznymi gatunkami.

Czytaj także: Inwazja biedronek azjatyckich. Zobacz, jak się przed nimi bronić. Biedronki azjatyckie w mieszkaniach: czy trzeba się bać?

Biedronki azjatyckie wielkością (6-8 mm) i kształtem przypominają nasze rodzime gatunki biedronek. Różnią się jednak ilością kropek, bo mogą mieć ich od 0 do 23, podczas gdy „polskie” gatunki mają ich zwykle siedem, rzadziej dwie lub dziesięć. Łatwo więc odróżnić „polską” siedmiokropkę od biedronki azjatyckiej po liczbie kropek. Ponadto kropki u biedronek azjatyckich są mniej symetryczne, mają nieregularny kształt i mogą się ze sobą zlewać. Biedronki te różnią się od siebie także kolorem: siedmiokropki są czerwonopomarańczowe, natomiast azjatyckie mają dużo bardziej różnorodne ubarwienie – mogą być czerwonawe, pomarańczowe lub żółte.

Biedronki dwukropki są bardziej podobne do azjatyckich, ponieważ ich kolorystyka jest równie różnorodna, a liczba kropek nie musi wynosić 2, może być ich więcej, mogą mieć także nieregularny kształt. W tym przypadku podstawowym wyznacznikiem tego rozróżnienia jest wielkość owada, ponieważ dwukropki są mniejsze (3,5-5,5 mm długości) oraz bardziej spłaszczone i podłużne.

Biedronki azjatyckie są gatunkiem inwazyjnym, bardzo szybko się rozmnażają, przez co pozbawiają pokarmu nasze rodzime gatunki. Dodatkowo, gdy brakuje pokarmu, atakują one i zjadają nie tylko owady, ale także jaja i larwy innych biedronek. Biedronki azjatyckie są agresywne również w stosunku do ludzi i gryzą, gdy czują się zagrożone.

Biedronki azjatyckie w sytuacji zagrożenia wydzielają hemolimfę, żółtą substancję, która w kontakcie ze skórą lub drogami oddechowymi może wywołać reakcje alergiczne. Ukąszenie biedronki zwykle nie boli, ale w miejscu, gdzie pozostawia ona swoją wydzielinę może pojawić się zaczerwienienie i świąd. Objawy alergiczne, które pojawiają się po ukąszeniu biedronki azjatyckiej to:

• katar,
• astma,
• pokrzywka,
• obrzęk naczyniowo-ruchowy.

Najbardziej narażone na ukąszenia owada i reakcje alergiczne z tym związane są dzieci, które silniej reagują na substancje zawarte w hemolimfie biedronki azjatyckiej, jakimi są metoksypyrazyny. Maluchy częściej też interesują się owadami i mogą je przypadkowo zgnieść, zwłaszcza gdy pojawiają się one w tak dużej liczbie na framudze okna czy drzwi domu. Potwierdzają to opisane przez amerykańskich naukowców przypadki reakcji alergicznych u dwóch chłopców w wieku przedszkolnym, którzy wymagali natychmiastowej pomocy medycznej po kontakcie z biedronkami azjatyckimi.

U dzieci po kontakcie z wydzieliną biedronki rozwinął się obrzęk naczynioworuchowy twarzy oraz wokół gałek ocznych. Po wykonaniu u chłopców punktowych testów skórnych z użyciem ekstraktu biedronki otrzymano wynik pozytywny.

Należy więc unikać bezpośredniego kontaktu z tymi owadami, ponieważ zarówno u dzieci, jak i u dorosłych może wystąpić reakcja alergiczna na ich wydzielinę. Dodatkowo wytwarzana przez nie substancja pozostawia trudne, a często nawet niemożliwe do usunięcia plamy na ubraniach oraz ścianach czy elewacji.

Przed inwazją biedronek azjatyckich najlepiej uchronią nas moskitiery zakładane szczególnie na okna i drzwi wychodzące na południową stronę, ponieważ jest ona najbardziej nasłoneczniona, a więc i najcieplejsza, dlatego owady najliczniej gromadzą się właśnie tam. Framugi okien i futryny drzwi można posmarować olejkami mentolowym i kamforowym, których zapach odstrasza biedronki.

Jeśli dostaną się one do domu najłatwiej jest je wciągnąć odkurzaczem i od razu go opróżnić, ponieważ pozostawione mogą wydostać się z urządzenia. Po każdym kontakcie z biedronkami trzeba umyć ręce, a gdy dojdzie do zetknięcia się z ich wydzieliną można wypić wapno, aby uniknąć reakcji alergicznej. Należy też uważać, aby nie wdychać oparów unoszących się z hemolimfy, ponieważ one również mogą wywołać alergię.

Źródło: Alergia na owady niebłonkoskrzydłe