Co to jest druk 3D?
To drukowanie przestrzenne. Metoda tworzenia fizycznych obiektów trójwymiarowych na podstawie modelu komputerowego. Do tej pory w polskich szpitalach wykorzystywano metody obrazowania wewnętrznych struktur anatomicznych człowieka za pomocą tomografów komputerowych i rezonansów magnetycznych. Pozwalają one uzyskiwać dane składające się z licznych obrazów dwuwymiarowych.
Chociaż istnieją już metody rekonstrukcji takich zbiorów w obiekty trójwymiarowe, ograniczeniem jest sposób ich wizualizacji: na ekranach komputerowych, a więc powierzchniach płaskich. Druk 3D pozwala na percepcję głębi i relacji przestrzennej. To ważne. Dzięki temu lekarz może wybrać najlepszą metodę diagnostyki i terapii i dostosować ją do leczonego przez niego pacjenta – cierpiącego na konkretne schorzenie z charakterystyczną tylko dla niego patologią organu.
– Korzyści druku 3D dla chirurga są ogromne – zapewnia pomysłodawca ośrodka, dr. Paweł Rynio. – Dzięki wydrukowi modelu organu może się lepiej przygotować do zabiegu – wie, gdzie są patologie i jakiego rodzaju. Może też przewidzieć trudności mogące wystąpić w trakcie operacji i, co istotne, przećwiczyć tyle razy, ile chce sam przebieg zabiegu – konsultując się jeszcze z innymi specjalistami i omawiając trudne przypadki.
Druk 3D w chirurgii. Co to da?
– Chirurg przygotowujący się do przeprowadzenia operacji może zmienić koncepcję leczenia – podkreśla dr. Rynio. – A kiedy jest lepiej przygotowany, można liczyć na naprawdę wysoką precyzję zabiegów.
Poza tym znacznie maleje ryzyko powikłań, zmniejsza się czas operacji (i znieczulenia), krócej też trwa promieniowanie śródoperacyjne i rehabilitacja. Dzięki temu pacjent szybciej wraca do zdrowia.
– Nie bez znaczenia jest też fakt, że pacjent wie, na co jest chory i rozumie, na czym będzie polegała operacja, której się podda – zauważa Paweł Rynio. – To znacznie zmniejsza jego stres.
Z nowego Ośrodka Medycznych Technologii 3D korzyści czerpać będzie również szpital. Oprócz tego, że w placówce wykonywane będą złożone operacje, efektywniej używany będzie blok operacyjny.
– Nowa technologia pomału staje się w medycynie codziennością – powiedział podczas otwarcia ośrodka prof. Bogusław Machaliński, rektor PUM. – To, co jeszcze niedawno było nierealne, teraz jest rzeczywistością.
Nowoczesne technologie pozwalają na niezwykle precyzyjne lokalizowanie patologii, np. guzów. Z danych wynika, że ta precyzja wzrosła o 51 proc.!
Szczecin prekursorem w medycznej technologii 3D
Podobne ośrodki medycznych technologii 3D działają już na świecie – są w USA, Niemczech, Wielkiej Brytanii czy Francji. W Polsce jest jeden, w Szczecinie. W piątek 7 października został oficjalnie otwarty. Już wzbudził zainteresowanie innych polskich szpitali.
– Miał powstać dwa lata temu – przyznaje dr. Marcin Sygut, dyrektor szpitala. – Niestety, kiedy dostaliśmy na niego pieniądze, wybuchła pandemia COVID-19 i znacznie opóźniła prace. Nie było budowlańców potrzebnych do adaptacji pomieszczeń, nie było dostępu do sprzętu, wzrosły ceny... Dziś wreszcie otwieramy naszą upragnioną pracownię. Jako pierwsi w Polsce!
Szczeciński Ośrodek Medycznych Technologii 3D mieści się w dwóch pomieszczeniach znajdujących się na terenie szpitala klinicznego przy al. Powstańców Wielkopolskich. Są w nich trzy supernowoczesne drukarki 3D umożliwiające druk nie tylko dowolnych struktur anatomicznych pacjenta (z ich patologiami!), ale też odwzorowujące także kolory, strukturę, giętkość i twardość prawdziwych organów i tkanek.
– Jedna jest do drukowania materiałów twardych, druga mieszanych i kolorowych, a trzecia poglądowych – tłumaczy Michał Kargul, lekarz stażysta prezentujący urządzenia.
Oprócz nich znajduje się urządzenie holograficzne pracujące w technologii mieszanej rzeczywistości. Lekarz, chcąc ich użyć, zakłada gogle na głowę, by wyświetlić przed sobą w powietrzu trójwymiarowe hologramy obrazów medycznych. Gogle wykorzystywane są przy planowaniu i nawigowaniu złożonych procedur operacyjnych. Dzięki nieprzysłanianiu pola widzenia i zachowaniu rzeczywistego widoku, gogle mogą być używane w trakcie interwencji i procedur diagnostycznych.
Ośrodek na Pomorzanach powstał w ramach Programu Współpracy Interreg Meklemburgia-Pomorze Przednie-Brandenburgia-Polska w ramach celu "Europejska Współpraca Terytorialna" Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Partnerem projektu jest Medyczny Uniwersytet w Greifswaldzie.
