Lek na zapalenie stawów przeciw COVID-19 – tocilizumab rekomendowany przez EMA dla pacjentów z ciężkim przebiegiem infekcji

RoActemra to lek przeciwreumatyczny podawany w dożylnej kroplówce, zawierający substancję czynną o nazwie tocilizumab. Jest to rekombinowane, humanizowane przeciwciało IgG1k, powstające z wykorzystaniem rekombinacji DNA w komórkach jajowych chomika chińskiego.

Jako przeciwciało monoklonalne, czyli wywodzące się od jednego rodzaju komórek odpornościowych, tocilizumab wykazuje wysoką specyficzność jego działania. Hamuje cytokinę o nazwie interleukina-6 (IL-6), która jest białkiem sprzyjającym procesom zapalnym, a konkretnie – blokuje jej receptory występujące na błonach komórkowych.

Pozwala to zmniejszać stan zapalny w organizmie i spowalniać postępujące uszkodzenie chrząstek oraz kości stawów. Dzięki temu lek pomaga łagodzić ból i obrzęk stawów, a także może zwiększać sprawność pacjentów.

Gdy lekarze zaobserwowali wysoki poziom IL-6 we krwi pacjentów z COVID-19 i obustronną infekcją płuc, zaczęto rozważać możliwość leczenia ich za pomocą tocilizumabu. Efektem był przegląd zgromadzonych badań.

W efekcie stwierdzono, że leczenie tocilizumabem wykazuje korzystny profil bezpieczeństwa u osób leczonych kortykosteroidami i zapewnia istotne korzyści dla chorych:

• wpływa na zmniejszenie śmiertelności i osób z wysokim ryzykiem burzy cytokinowej,
• skraca rekonwalescencję pacjentów,
• poprawia utlenowanie krwi,
• skraca terapię lekami rozszerzającymi naczynia krwionośne,
• zmniejsza prawdopodobieństwo, że konieczna będzie inwazyjna wentylacja mechaniczna, czyli podłączenie do respiratora.

Dlatego stosowanie zawierającego tocilizumabu leku RoActemra zostało zalecone na początku grudnia 2021 r. przez Europejską Agencję Leków (EMA) u pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19. Dotyczy to chorych leczonych ogólnoustrojowo za pomocą kortykosteroidów i wymagających dodatkowego tlenu lub wentylacji mechanicznej. Ustalono, że lek łagodzi objawy ciężkiego COVID-19, zmniejsza nasilenie stanu zapalnego i ryzyko zgonu.

Obecnie należący do EMA Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP), który zalecił aprobatę leku, skierował swoją rekomendację do zatwierdzenie przez Komitet Europejski. Ostateczna decyzja już wkrótce.

ReActemra to lek stosowany u dorosłych pacjentów w leczeniu czynnego reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu, u których nie powiodła się wcześniejsza terapia. W tej chorobie autoimmunologicznej jest zwykle podawany z metotreksatem.

Inną grupą pacjentów są dzieci powyżej 2 roku życia z czynną postacią młodzieńczego idiomatycznego zapalenia stawów o początku uogólnionym (uMIZS) oraz wielostawowego młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów (wMIZS). W przebiegu choroby oprócz bólu i obrzęku stawów występuje gorączka i wysypka skórna.

Do wskazań należy także leczenie olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic oraz ciężkiego lub zagrażającego życiu zespołu uwalniania cytokin (CRS) u pacjentów w wieku co najmniej 2 lat. Jest to działanie niepożądane leczenia onkologicznego z wykorzystaniem limfocytów T o chimerycznym receptorze antygenowym (CAR), a także powikłanie COVID-19 nazywane potocznie burzą cytokinową.

Osoby leczone ReActemrą otrzymują Kartę Ostrzegawczą dla Pacjenta. Zawiera informacje dotyczące bezpieczeństwa, z którymi należy zapoznać się przed rozpoczęciem terapii.

ZOBACZ: COVID-19 nie kończy się wraz z końcem kwarantanny. Po chorobie konieczna może być rehabilitacja. Ekspert: Przemysław Grzelak, fizjoterapeuta