Spis treści
Co to jest rak?
Rak obejmuje dużą grupę chorób, które występują, gdy zmiany komórkowe powodują niekontrolowany wzrost i podział komórek. W niektórych rodzajach raka następuje szybki wzrost komórek, w innych z kolei wzrost i podział komórek ma wolniejsze tempo.
Rak to jedna z głównych przyczyn zgonów na świecie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rak był przyczyną prawie 1 na 6 zgonów w 2020 roku. Wciąż trwają prace nad kolejnymi skutecznymi metodami leczenia raka.
Co powoduje raka?
Istnieje wiele przyczyn raka. Niektórym z nich można zapobiec, np. przez zdrowy styl życia, odpowiednią dietę i unikanie szkodliwych zachowań, które mogą się przyczynić do zachorowania na nowotwór.
Czynniki ryzyka zachorowania na raka to m.in.:
- palenie papierosów,
- picie dużych ilości alkoholu,
- brak aktywności fizycznej,
- otyłość,
- niewłaściwe odżywianie
- promieniowanie i światło ultrafioletowe (UV).
Niektórym rodzajom raka nie można zapobiec. Jest to np. wiek. Według American Cancer Society lekarze w USA diagnozują 87 proc. przypadków raka u osób w wieku 50 lat lub starszych.
Rodzaje nowotworów
Nazwy nowotworów są nadawane na podstawie obszaru, w których występują i rodzaju komórek, z których są zbudowane (nawet jeśli rozprzestrzeniają się na inne części ciała – rak, który zaczyna się w płucach i rozprzestrzenia się na jelita, nadal będzie nazywany rakiem płuc).
Dla niektórych typów raka istnieje kilka terminów klinicznych:
- rak to nowotwór, który zaczyna się w skórze lub tkankach wyściełających inne narządy,
- białaczka to nowotwór szpiku kostnego,
- chłoniak i szpiczak to nowotwory układu odpornościowego,
- mięsak to rak tkanek łącznych (kości, mięśnie, chrząstki i naczynia krwionośne).
Jakie znaczenie ma wczesne wykrycie raka?
Wczesne wykrycie raka to wykrycie go we wczesnym stadium. W rezultacie leczenie jest bardziej skuteczne i obniża się wskaźnik śmiertelności.
We wczesnym wykryciu objawów raka mogą pomóc badania przesiewowe. Dzięki nim możemy się szybko dowiedzieć o następujących typach nowotworów:
- rak szyjki macicy i raka prostaty,
- rak płuc,
- rak skóry,
- rak jelita grubego,
- rak piersi.
W przypadku gdy znane są nam zachorowania na raka w rodzinie lub istnieje wysokie ryzyko zachorowania, bardzo ważne jest, aby regularnie się badać w kierunku nowotworów.
Niestety niektóre nowotwory mogą być trudniejsze do wczesnego wykrycia i mogą nie wykazywać objawów aż do późniejszych stadiów.
Popularne osoby, u których wykryto raka
Szacuje się, że w 2020 roku na całym świecie odnotowanych zostało ponad 18 mln przypadków zachorowań na raka. 9,3 miliona przypadków dotyczyło mężczyzn, a 8,8 miliona kobiet. W naszej galerii przedstawiamy znane osoby, u których zdiagnozowano nowotwór.
Źródła:
- Cancer Facts & Figures Portal Światowej Organizacji Zdrowia
- Common Cancer Types National Cancer Institute
- Cancer Portal Światowej Organizacji Zdrowia
- Age and Cancer Risk National Cancer Institute
