Inteligencja emocjonalna – sztuka zarządzania emocjami. Cechy człowieka o wysokiej inteligencji emocjonalnej

Inteligencja emocjonalna (EQ) to odpowiednie kompetencje człowieka, które pozwalają mu zrozumieć stany emocjonalne swoje oraz innych ludzi. Dotyczy zdolności do właściwego używania i korzystania ze swoich emocji oraz radzenia sobie nawet w najtrudniejszych stanach emocjonalnych. Bardzo często człowiek emocjonalny jest postrzegany jako bardzo impulsywny, porywczy i reagujący nieprzemyślanie na otaczającą go sytuację. W rzeczywistości człowiek inteligentny emocjonalnie skutecznie analizuje to, co napływa do niego z rozumu i serca. Znajduje złoty środek, podejmuje więc decyzję, która godzi oba bardzo dominujące głosy.

Inteligencja emocjonalna pojawiła się w świadomości społeczeństwa po raz pierwszy w 1990 roku za sprawą dwóch amerykańskich psychologów Petera Salavey'a i Johna Mayerw'a. Została przedstawiona w opozycji do inteligencji racjonalnej. Istniało też podejrzenie, że człowiek został wyposażony w dwa mózgi – jeden, który myśli i odpowiada za nasze racjonalne działanie i drugi, dopiero odkryty, który czuje i jest ściśle związany z ludzkimi emocjami. Przeprowadzono badania w 200 największych firmach amerykańskich, które potwierdziły, że intelekt to nie wszystko, czego potrzebujemy, aby osiągnąć sukces. Ci, którzy są liderami w swojej branży, łączą wiedzę, intelekt i konkretne zdolności. Potwierdzono też, że intelekt musi iść w parze z emocjami, które z kolei muszą być kontrolowane przez rozum.

Przełomowym momentem dla inteligencji emocjonalnej było pojawienie się publikacji "Inteligencja emocjonalna" Daniela Golemana. Był on dziennikarzem The New York Times, jednak ostatecznie postanowił poświęcić się psychologii. Zgodnie z teorią Golemana istnieją cztery podstawowe wymiary inteligencji emocjonalnej:

• samoświadomość, dotycząca zdolności rozumienia tego, co czujemy
• motywacja, związana z ukierunkowaniem na realizację wyznaczonych sobie celów. Ma ona też związek ze zdolnością do przezwyciężania niepowodzeń
• świadomość społeczna i empatia, które odnoszą się do drugiego człowieka
• umiejętność komunikowania się, nawiązywania relacji i osiągania porozumienia

Inteligencja emocjonalna Golemana wskazuje na synergię tych czterech wymiarów. Tylko biegłość w nich wszystkich pozwoli człowiekowi zarządzać swoimi emocjami, radzić sobie z nimi, a także analizować i we właściwy sposób opisywać i definiować emocje innych.

Aby poznać swój poziom inteligencji emocjonalnej, nie trzeba koniecznie umawiać się na konsultację z psychologiem, który dokona analizy Twojej osoby. Można wykonać test inteligencji emocjonalnej Golemana. Jest on dostępny w różnych wariantach i obejmuje od kilku nawet do kilkudziesięciu pytań. Im jest ich więcej, tym bardziej wiarygodny wynik otrzymujemy. Niektóre testy podzielone są na działy. Pierwszy dotyczy kompetencji psychologicznych, jak samoświadomość, samoocena i samokontrola. Drugi obejmuje pytania, które nawiązują do kompetencji społecznych, czyli asertywności, perswazji, empatii, współpracy i przywództwa. Jest też dział kompetencji prakseologicznych, który obejmuje pytania z zakresu motywacji, sumienia i zdolności adaptacyjnych. Warto go wykonać, aby zweryfikować swój poziom inteligencji emocjonalnej i w razie konieczności podjąć próby jej poprawy.

Poziom inteligencji emocjonalnej ma bardzo duży wpływ zarówno na życie prywatne, jak i zawodowe. Osoby o wysokim EQ są w pełni świadome swoich emocji. Dokładnie je określają i nazywają, a także odnajdują ich źródła. Są zdolni do obiektywnej i rzetelnej samooceny, znają swoją wartość i cechują się pewnością siebie. Jednocześnie są też świadomi swoich ograniczeń. Wysoki poziom inteligencji emocjonalnej świadczy również o tym, że mamy do czynienia z osobą o silnie rozwiniętej empatii. Potrafi ona dostrzegać emocje u innych, ale jednocześnie je rozumie. Analizuje je w taki sposób, aby znaleźć powód, przez który wystąpiły. Aby było to możliwe, dokładnie obserwuje ruchy ciała i mimikę twarzy drugiej osoby. Wykazuje duże zainteresowanie względem swojego rozmówcy. Cechy człowieka o wysoki EQ koncentrują się również wokół bardzo dużej asertywności. Świadczy o tym to, że wyznacza on pewne granice, których nie przekracza bez względu na wpływ otoczenia. Broni swoich racji, praw i zasad.

Wysoki poziom inteligencji emocjonalnej to także umiejętne współdziałanie. Taka osoba jest jednocześnie dobrym przywódcą i potrafi być też częścią grupy. Wykazuje się zdolnością do tworzenia więzi, scalania grupy, rozwiązywania ewentualnych sporów i podtrzymywania dobrych relacji. Niezwykle ważna w takiej osobie jest motywacja. Zawsze ma jakiś cel, dokładnie sprecyzowany, do którego dąży pewnie i z pełną świadomością, dlaczego to robi. Ma plan i go realizuje, koncentruje się na tym, co jest dla niej ważne, ale nie stroni od angażowania się w nowe projekty. Człowiek emocjonalnie inteligentny jest optymistą, który potrafi dostosować się do nowych sytuacji. Zawsze we właściwy sposób reaguje i szybko odnajduje się w każdym, nawet wcześniej nieznanym mu środowisku.

Inteligencja emocjonalna przydaje się na każdym etapie życia zawodowego. Kiedy człowiek szuka pracy, w procesie rekrutacji postrzegany jest przez pryzmat wielu aspektów, takich jak jego doświadczenie, kompetencje, wykształcenie i wiedza. Nie jest bez znaczenia jednak to, jakim jest człowiekiem, w jaki sposób komunikuje się z innymi, jak reaguje na konkretne, często nowe dla niego sytuacje i jak zarządza własnymi emocjami. Inteligencja emocjonalna pomaga też odpowiednio przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej. Osobie o wysokim poziomie EQ łatwiej jest pozbyć się stresu oraz znaleźć właściwe odpowiedzi na zadawane pytania.

Przeczytaj poradnik: Jak się uporać ze stresem? Wybieramy tabletki na uspokojenie i ćwiczenia na odstresowanie

Po otrzymaniu już pracy bardzo ważna jest umiejętność nawiązywania nowych kontaktów, szczególnie na początku. Docenia się umiejętność pracy w grupie, jednak zwraca się też uwagę na umiejętność komunikowania własnego zdania i, kiedy to konieczne, zdolności wykorzystania swoich przywódczych cech. Nie bez znaczenia jest również to, że dobra znajomość samego siebie, łatwość wyznaczania sobie celów i motywacja pozwalają realizować się zawodowo na płaszczyźnie, która przynosi mnóstwo satysfakcji. To z kolei przekłada się na poczucie spełnienia i jeszcze więcej chęci do doskonalenia swoich umiejętności.

Mózg jest sexy, czyli kim są sapioseksualiści: