Żeby poradzić sobie ze spłatą kredytu w czasie zagrożenia koronawirusem i chorobą COVID-19, małe i średnie firmy mogą w najbliższych miesiącach wymagać dodatkowego wsparcia. W odpowiedzi na tę szczególną sytuację wprowadzono szereg rozwiązań, które mają ułatwić spłatę zobowiązania oraz zapewnić firmom płynność finansową. Kolejne formy pomocy mają być wdrażane w najbliższym czasie, o czym zapewnia m.in. Bank Gospodarstwa Krajowego.
Tarcza antykryzysowa pozwoli przedłużyć kredyty obrotowe
Małe i średnie firmy w Polsce mocno odczuły pandemię koronawirusa z Wuhan. Wiele z nich znalazło się niespodziewanie w trudnej sytuacji finansowej, a spłata zaciągniętych kredytów stała się znacznie większym wyzwaniem. Część przedsiębiorców obawia się problemów finansowych, które mogą utrudnić lub wręcz uniemożliwić zapłacenie rat.
Przyjęta przez rząd tzw. tarcza antykryzysowa zawiera wiele rozwiązań, które mają wesprzeć przedsiębiorców. To m.in.:
- pokrycie przez państwo składek ZUS dla samozatrudnionych i mikrofirm (do 9 pracowników),
- czasowe zniesienie opłaty prolongacyjnej w należnościach skarbowych i ZUS-owskich,
- dofinansowanie wynagrodzeń pracowników (do 40 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) dla firm w złej sytuacji finansowej,
- obniżenie o 90 proc. czynszów najemców lokali i wysp w galeriach handlowych,
- przesunięcie obowiązku utworzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych w średnich firmach na 1 października 2020 r.
W rządowych komunikatach pojawiły się również informacje o pomocy związanej z kredytami dla firm. Przede wszystkim będzie można przedłużyć kredyty obrotowe, przeznaczone na finansowanie bieżącej działalności. Ma to pomóc firmom w utrzymaniu płynności finansowej mimo trudności związanych z koronawirusem.
– [Pojawi się możliwość – przyp. red.] obliczania zdolności kredytowej w oparciu o dane finansowe na koniec 2019 r. – czytamy w rządowym komunikacie. – Towarzyszyć temu będą rekomendacje w zakresie sposobu liczenia rezerw na kredyty. Sektor bankowy zadeklarował gotowość do przedłużenia kredytów obrotowych przy zmianie regulacji. Rozwiązanie to umożliwia wydłużenie kredytów obrotowych – o wartości ok. 150 mld zł – dla sektora przedsiębiorstw.
Gwarancje de minimis na nowych zasadach
Gwarancje de minimis stanowią zabezpieczenie kredytu w sytuacji, gdy przedsiębiorca z sektora MŚP nie zdoła spłacić go w terminie. W takiej sytuacji do akcji wkracza Bank Gospodarstwa Krajowego, który spłaca określoną część zobowiązania. Jak podało ISBnews, do końca lutego 2020 r. z gwarancji skorzystało ponad 150 tys. polskich przedsiębiorców.
Obecnie w związku z utrudnieniami, jakie spowodował koronawirus SARS-CoV-2, zmieniono warunki korzystania z tej formy wsparcia.
– Gwarancje de minimis zabezpieczają kredyty zaciągane przez mikro-, małe i średnie firmy, czyli te, które zostały najbardziej dotknięte przez koronawirusa i mają najbardziej ograniczone możliwości prowadzenia swojej działalności. Dzięki nadzwyczajnej współpracy wszystkich stron: Ministerstwa Finansów, Rozwoju, Komisji Nadzoru Finansowego i sektora bankowego, wprowadziliśmy te zmiany w szybkim tempie – mówi Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes zarządu BGK.
Z gwarancji de minimis mogą już teraz skorzystać wszyscy przedsiębiorcy (niezależnie od branży). Muszą oni jednak spełniać kryteria określone w programie de minimis oraz korzystać z usług banków, które współpracują z BGK. Lista banków dostępna jest na stronie www.bgk.pl. Jak czytamy w komunikacie BGK, wprowadzono następujące zmiany:
- maksymalne zabezpieczenie wynosi odtąd nie 60, a 80 proc. kwoty kredytu,
- okres kredytu obrotowego objętego gwarancją wydłużono z 27 do 39 miesięcy,
- BGK nie będzie już pobierać prowizji za udzielenie gwarancji za pierwszy rok gwarancji (wynosiła ona 0,5 proc. kwoty gwarancji w skali roku),
- gwarancje de minimis na nowych zasadach będą udzielane do końca 2020 r.
Jak podaje Bank, zmiany pozwolą wygenerować 20 mld zł dodatkowej akcji kredytowej, co powinno pomóc przedsiębiorstwom w utrzymaniu płynności finansowej. Gwarancje de minimis pomogą też firmom w uzyskaniu kredytu inwestycyjnego czy obrotowego.
Fundusz Gwarancji Płynnościowych i dopłaty do oprocentowania kredytów
Jak można przeczytać na stronie BGK, Bank pracuje obecnie nad kolejnym rozwiązaniem, które ma wspomóc przedsiębiorstwa. Będzie nim Fundusz Gwarancji Płynnościowych – pula pieniędzy, z której udzielane mają być gwarancje dla średnich i dużych firm. Skorzystają z nich firmy ze wszystkich branż, które w dniu 1 lutego 2020 r. nie miały zaległości w Urzędzie Skarbowym, ZUS-ie ani w banku, który udzielił kredytu.
Planowane są następujące rozwiązania:
- zabezpieczenie do 80 proc. kwoty kredytu (kwota gwarancji od 3,5 mln zł do 200 mln zł),
- okres gwarancji – maksymalnie 27 miesięcy,
- maksymalna kwota kredytu objęta gwarancją – 250 mln zł,
- kredyt musi być przeznaczony na zapewnienie płynności finansowej.
Z gwarancji będzie można skorzystać tylko w przypadku nowych albo odnawianych kredytów. Gwarancje mają być udzielane do końca 2020 r.
BGK pracuje również nad systemem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych, jednak nie podano jak na razie konkretów. Wiadomo jedynie, że docelowo ma to być forma pomocy przeznaczona dla wszystkich przedsiębiorstw.
– Nie chcemy ograniczać branż ani wielkości firm, do których to wsparcie będziemy kierować – mówi prezes zarządu BGK Beata Daszyńska-Muzyczka. – Najważniejsze jest dla nas to, jak możemy wspomóc firmy i sektor bankowy, aby banki mogły udzielać kredytów na lepszych warunkach poprzez mechanizm dopłaty do odsetek. Nie jesteśmy dzisiaj w stanie określić, jak koronawirus wpłynie na poszczególne branże czy firmy. Dlatego nie chcemy wprowadzać ograniczeń. Przygotowanie tego rozwiązania zajmie więcej czasu, ale wszystkie zaangażowane instytucje działają w trybie nadzwyczajnym.
Kredyt na innowacje technologiczne z ułatwieniami
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zaproponowało, by częścią rządowego pakietu antykryzysowego były ułatwienia związane z kredytem na innowacje technologiczne (tzw. kredyt technologiczny). Resort chce, żeby sugerowane zmiany ułatwiły przedsiębiorcom podejmowanie decyzji inwestycyjnych oraz pomogły im utrzymać miejsca pracy i produkcję.
– Najważniejsze zmiany, z których skorzystają firmy, to m.in. zniesienie ograniczenia kwoty premii technologicznej – teraz będzie to nawet więcej niż 6 milionów złotych – czy rozszerzenie i uszczegółowienie katalogu wydatków kwalifikowanych projektu. Obok kosztów zakupu, montażu i uruchomienia nowych albo używanych środków trwałych, będzie możliwość refundacji kosztów ich transportu – ogłosiła Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej.
Na tym lista propozycji resortu się nie kończy. Ministerstwo chce także, by kredyt technologiczny można było odtąd przeznaczać na pokrycie wkładu własnego w kosztach kwalifikowanych projektu. Zaproponowano również zniesienie wymogu innowacyjności efektów projektu w skali kraju.
Niezależnie od tego, czy rząd przyjmie te propozycje, przedsiębiorcom już teraz ułatwiono udział w trwającym obecnie konkursie o premię technologiczną – termin składania dokumentów wydłużono do 24 czerwca (termin oryginalny to koniec kwietnia). Przedsiębiorcy będą mieli również więcej czasu na zawarcie umowy kredytowej oraz dostarczenie wymaganych dokumentów.
Jaką pomoc przy kredycie oferują banki?
16 marca Związek Banków Polskich ogłosił listę ośmiu zaleceń dla banków, które mają pomóc kredytobiorcom indywidualnym i firmom w spłacie zobowiązania. Ponieważ ZBP nie może bankom niczego nakazać, a jedynie rekomendować pewne rozwiązania, każdy z banków może wdrożyć te rekomendacje w życie na własnych zasadach. Z perspektywy przedsiębiorcy najważniejsze punkty z listy ZBP dotyczą możliwości odroczenia spłaty kredytu na okres do 3 miesięcy oraz łatwego uzyskania krótkoterminowego kredytu wspomagającego.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące ofert poszczególnych banków na dzień 26.03. Szczegóły można znaleźć na ich stronach internetowych lub uzyskać je drogą telefoniczną.
Alior Bank
Przedsiębiorca lub klient indywidualny po złożeniu wniosku drogą elektroniczną może skorzystać z wakacji kredytowych przez okres maksymalnie 3 miesięcy (jeśli odraczane są raty kapitałowe) lub maksymalnie 6 miesięcy (jeśli odraczane są raty kapitałowo-odsetkowe).
BOŚ Bank
Przedsiębiorcy i klienci indywidualni mogą liczyć na trzymiesięczne odroczenie rat kapitałowych (pozostaje spłata odsetek). Wniosek można złożyć telefonicznie lub przez internet. Z oferty mogą skorzystać tylko klienci niezalegający ze spłatą.
BNP Paribas
Klienci indywidualni oraz mikroprzedsiębiorcy (w tym rolnicy) mogą złożyć elektronicznie wniosek o odroczenie o 3 miesiące rat kapitałowo-odsetkowych. Bank wciąż pracuje nad rozwiązaniami dla małych i średnich firm.
Bank PBS i zrzeszone banki spółdzielcze
Jak podaje forbes.pl, banki wciąż pracują nad rozwiązaniami. Docelowo umożliwią one odroczenie spłaty rat kredytu dla klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców, którzy uzasadnią taką konieczność zmianą swojej sytuacji finansowej w związku z epidemią. Przedsiębiorcy będą mogli dodatkowo przedłużyć swoje linie kredytowe o 6 miesięcy.
Deutsche Bank Polska
Istnieje możliwość jednorazowego zawieszenia spłaty rat kapitałowo-odsetkowych na okres 3 miesięcy, jednak tylko dla klientów indywidualnych. Wniosek można składać online.
Getin Noble Bank
I klienci indywidualni, i firmy mogą skorzystać z zawieszenia spłaty rat na 3 miesiące. W przypadku kredytu hipotecznego można zawiesić raty kapitałowe lub kapitałowo-odsetkowe, a w przypadku kredytów gotówkowych – tylko kapitałowo-odsetkowe. Jeśli spłacany jest kredyt samochodowy, zawiesić można spłatę rat kapitałowych. Wniosek można złożyć elektronicznie.
Idea Bank
Zarówno klienci indywidualni, jak i biznesowi mają możliwość złożenia wniosku o wakacje kredytowe, o których długości zadecydują oni sami. Dodatkowo na stronie banku czytamy:
– W przypadku kredytów odnawialnych, linie kredytowe zapadające do czerwca 2020 r. włącznie, będą mogły być przedłużone na kolejne 6 miesięcy.
ING Bank Śląski
Firmy oraz klienci indywidualni mogą skorzystać z opcji sześciomiesięcznych wakacji kredytowych. Dodatkowo od 13 marca bank automatycznie przedłuża kredyty odnawialne o 3 miesiące (z możliwością dalszego przedłużenia).
mBank
Klienci indywidualni oraz mali i średni przedsiębiorcy mogą zawiesić raty kapitałowe na 6 miesięcy. Dodatkowo leasingobiorcy mogą się starać o obniżenie rat o 90 proc. na okres 6 miesięcy, o ile łączna wartość ruchomości, których dotyczy umowa, nie przekracza 1 mln zł. Wnioski można składać online.
Bank Millennium
Bank wciąż pracuje nad rozwiązaniami dla klientów firmowych. Klienci indywidualni znajdujący się w trudnej sytuacji mogą telefonicznie wnioskować o zawieszenie na 3 miesiące spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.
Nest Bank
Klienci biznesowi i indywidualni mają do dyspozycji opcję odroczenia na 3 miesiące spłaty rat kapitałowych. Wnioskować o to można bez wychodzenia z domu.
Bank Pekao S.A.
Klienci posiadający umowy kredytowe, leasingowe oraz faktoringowe mogą wnioskować o trzymiesięczne wakacje kredytowe (zawieszenie spłaty rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych). Można też przedłużyć dobiegające końca linie kredytowe na okres 6 miesięcy. Co więcej, klienci z sektora MŚP oraz korporacyjni otrzymają dodatkowe opcje, m.in. celowe kredyty obrotowe lub faktoringowe.
PKO Bank Polski
Jak podaje tvn.bis.pl, trwają prace nad specjalnymi rozwiązaniami dla przedsiębiorców. Jak podaje komunikat banku:
– Klienci PKO Banku Polskiego mogą skorzystać z wakacji kredytowych: przez 3 miesiące raz w 2020 roku – w przypadku kredytu hipotecznego; przez 3 miesiące raz w całym okresie kredytowania – w przypadku pożyczki gotówkowej. Wniosek klient może złożyć w serwisie iPKO (...), jest to bezkosztowe. Zawieszenie dotyczy rat kapitałowo-odsetkowych.
Raiffeisen Bank
Wszyscy klienci mogą skorzystać z jednorazowego zawieszenia spłaty rat kapitałowo-odsetkowych na 3 miesiące. Wnioskować o to można za pośrednictwem bankowości internetowej R-NET.
Santander Bank Polska
Klienci z sektora MŚP oraz klienci indywidualni mogą wnioskować elektronicznie o zawieszenie spłaty rat kapitałowych na okres 3 lub 6 miesięcy.
