Skąd się biorą białe plamy na skórze i kiedy mogą być spowodowane chorobą? Czy można pozbyć się białych plam na ciele albo twarzy?

Za białe plamki na skórze odpowiada niedobór melaniny. Pigment ten nie tylko wpływa na kolor skóry, ale także włosów i tęczówek oczu. Melanina produkowana jest przez komórki zwane melanocytami, a do górnych warstw skóry barwnik ten jest transportowany w specjalnych pęcherzykach.

Na zwiększenie produkcji melaniny wpływa np. promieniowanie UV, dlatego podczas opalania się skóra człowieka przyjmuje charakterystyczny, ciemnobrązowy odcień. Jeśli z pewnych przyczyn melanogeneza zostanie zaburzona, wówczas ciało człowieka zaczyna pokrywać się przebarwieniami, np. białymi plamkami.

Problem białych plamek na twarzy i ciele może dotyczyć zarówno osób dorosłych, jak i dzieci. Po dostrzeżeniu takich zmian należy bezzwłocznie udać się do lekarza specjalisty, najlepiej dermatologa. Obejrzy on przebarwienia, wykona odpowiednie badania, a także przeprowadzi wywiad kliniczny. Czynności te pozwolą postawić diagnozę i ustalić leczenie.

Najczęściej jednak za uwidocznienie się białych plamek odpowiadają:

• grzybicza infekcja skórna,
• alergia,
• nieodpowiednia dieta,
• nadmierne opalanie się,
• zaburzenia hormonalne,
• stres.

Czasami wyraźne białe plamy na skórze mogą być objawem poważnej choroby. Dlatego nigdy takich zmian nie wolno lekceważyć. Plamy na ciele mogą być np. objawem bielactwa (albinizmu). Jest to schorzenie, najczęściej przekazywane genetycznie, w wyniku którego niszczone są komórki wytwarzające melaninę, czyli melanocyty. Melanina chroni skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV, dlatego zaburzenia w jej produkcji są wyjątkowo groźne dla zdrowia.

W przypadku bielactwa zarażone mogą być wszystkie partie ciała, zatem dostrzec można białe plamy na plecach, rękach, twarzy, nogach. Bielactwo może także przejawiać się przedwczesnym siwieniem włosów czy zmianami w siatkówce oka.

Białe plamy na plecach, brzuchu, nogach czy rękach mogą także wynikać z niedoborów witamin i składników mineralnych. Źle zbilansowana dieta, sięganie po fast food, snacki i inne niezdrowe jedzenie, a także gotowe sklepowe posiłki, nie sprzyjają dostarczaniu do organizmu wszystkich niezbędnych mu do prawidłowego funkcjonowania składników odżywczych. Zdrowe i świadome odżywianie się to nie tylko sposób na piękną skórę, ale także dobre samopoczucie.

Najczęściej osoby borykające się z przebarwieniami skórnymi od razu sięgają po produkty do użytku zewnętrznego, np. maści, by pozbyć się problemu. O wiele lepiej jednak zadziałać od wewnątrz. Za białe plamy na skórze odpowiadają najczęściej niedobory witaminy E oraz wapnia. Składniki te można znaleźć w takich produktach jak: migdały, olej słonecznikowy, ryby, płatki owsiane, mleko, sezam.

Zmiany skórne występują także u dzieci. Przyczyny powstawania białych plam u małych pacjentów są podobne, jak w przypadku dorosłych, jednak warto wziąć pod uwagę, że skóra dziecka jest o wiele bardziej delikatna i cienka, więc i znacznie bardziej narażona na różnego rodzaju infekcje, np. grzybicze.

Łupież pstry to częsta przyczyna plam na ciele u dzieci. Chorobę tę wywołuje grzyb drożdżopodobny. W początkowym stadium choroby białe plamy na skórze są niewielkie, jednak z czasem mogą łączyć się i tworzyć większe obszary zmienionej skóry, która łuszczy się i swędzi. Łupież pstry najczęściej dotyka skóry głowy oraz górnej części klatki piersiowej. Zazwyczaj schorzenie to leczy się miejscowo, tzn. lekarz przepisuje specjalne szampony, żele czy inne preparaty przeciwgrzybiczne.

Problem dermatologiczny, objawiający się czerwonymi plamami na ciele, nie dotyczy zaburzeń w produkcji melaniny. Tego rodzaju zmiany to zazwyczaj objaw uczulenia, np. na nowe kosmetyki, środki piorące. Wystarczy wówczas odstawić nowe produkty, by pozbyć się dolegliwości.

Niekiedy jednak czerwone plamy na brzuchu, plecach czy na innych częściach ciała mogą oznaczać niezaraźliwą chorobę autoimmunologiczną – łuszczycę albo atopowe zapalenie skóry, bądź chorobę zakaźną, np. odrę, nietolerancję pokarmową, a w skrajnych wypadkach także chorobę reumatologiczną.

W niektórych przypadkach białe plamy mogą także pojawić się na paznokciach. Jeśli nie jest to objaw mikrouszkodzeń płytki paznokcia, wówczas powodem zmian jest leukonychia. To choroba, która może mieć różne przyczyny. Zazwyczaj wynika z niedoborów składników odżywczych w organizmie, głównie cynku i białka, ale także żelaza, potasu czy magnezu.

Plamy na paznokciach mogą także stanowić objaw groźnych chorób, wśród których wymienia się np. anemię sierpowatą, ziarnicę złośliwą, niewydolność nerek, ale także łuszczycę paznokci.

Żeby wyleczenie białych plam w ogóle było możliwe, najpierw należy skonsultować się z dermatologiem. Ustalenie przyczyn problemu to podstawa, aby ułożyć skuteczny plan działania i przepisać właściwe preparaty.

Jak najczęściej leczy się tego rodzaju dolegliwości?

• Bielactwo – w przypadku tej poważnej choroby stosuje się sterydy, a niekiedy specjalne leki uczulające na światło. Nierzadko pomocne może okazać się naświetlanie lampami PUVA czy suplementacja witaminą D.
• Łupież pstry – przy tej dolegliwości należy używać maści, kremów, balsamów czy szamponów przeciwgrzybicznych. Skuteczne mogą być także mydła z kwasem salicylowym. W skrajnych przypadkach aplikuje się leki doustne np. z ketokonazolem.
• Inne przyczyny – jeśli białe plamy na skórze pojawiły się np. na skutek stresu czy nadmiernego opalania się, warto stosować kremy nawilżające oraz maści steroidowe z hydrokortyzonem, by zniwelować zmiany.